Kleine klusjes opgeblazen tot epische inspanningen
Dit komt je vast bekend voor: je hebt een vrije dag, maar eigenlijk moet je nog wat klusjes doen. Niets wereldschokkends: je vader bellen, cadeautjes inpakken, wat belastingadministratie. Die ga je echt, écht vandaag aanpakken – maar eerst nog een laatste sigaretje, heel even scrollen en opladen op de bank ... En plotseling is de zon ondergegaan, heb je weer een dag van je leven laten schieten en zit er maar één ding op: de boel opnieuw een dag voor je uitschuiven. Lars Messerschmitt, het negenenveertigjarige hoofdpersonage in Kleinigheden, heeft het aaneenrijgen van verspilde dagen tot kunst verheven. Op een oudejaarsdag besluit hij dat het genoeg is: hij gaat zijn eindeloze to-dolijst voor eens en altijd wegwerken en eindelijk de goede partner, vader en schrijver worden die hij altijd had willen zijn.
'Het in elkaar schroeven van een Ikea-bed of het creatief samenstellen van een pastasalade van restjes in de koelkast worden dankzij die smakelijke vertelstijl queesten van epische proporties.' – recensent Marieke
Kleinigheden is het eerste boek van auteur Nele Pollatschek (Berlijn, 1988) dat in het Nederlands is vertaald, en wel door Janneke van der Meulen. Het Duitstalige lezerspubliek kent Pollatschek al van Das Unglück anderer Leute, dat is bekroond met de Friedrich-Hölderlinprijs en de Grimmelshausenprijs. Ze studeerde Engels en filosofie in Heidelberg, Cambridge en Oxford.
In Kleinigheden volgen we slechts één personage, op één dag in zijn leven en grotendeels alleen in zijn eigen huis. Pollatschek houdt de setting van het boek klein. Lars' partner Johanna en hun kinderen Yannis en Lina leren we kennen via Lars' herinneringen en door tienerkamers, aankoopbonnetjes en de inhoud van de koelkast. Lars wordt niet tegengewerkt door de toestand in de wereld of door mensen die het slecht met hem voor hebben: het enige wat hem van zijn doelen afhoudt, is zijn eigen lamlendigheid. Volgens dochter Lina heeft hij als witte hetero man te weinig tegenstand gekend in zijn leven.
Als lezer wil je Lars het liefst een schop onder zijn kont geven. Je ziet hulpeloos toe hoe hij zijn voornemens keer op keer voor zichzelf saboteert, terwijl de klok genadeloos blijft tikken en de deadline van twaalf uur 's nachts dichterbij komt. Het hele boek bestaat uit Lars' interne discussies met zichzelf. Zijn innerlijke stem verwoordt steeds creatievere excuses om klussen niet te doen. Hij heeft een alles-of-nietsmentaliteit: als hij een taak niet perfect kan afronden, waarom zou hij er dan überhaupt aan beginnen?
Zijn onwil om aan de slag te gaan maakt Lars een vreselijk frustrerend personage. Pollatschek voorkomt dat Kleinigheden vanwege Lars ook een vervelend boek wordt, dankzij de herkenbaarheid van de situatie en een levendige vertelstem. Het taalgebruik in deze novelle zit vol woordgrapjes, die in de Nederlandse vertalingen prima overeind blijven. De ik-verteller maakt volop gebruik van absurde logica en fantastische overdrijvingen. Het in elkaar schroeven van een Ikea-bed of het creatief samenstellen van een pastasalade van restjes in de koelkast worden dankzij die smakelijke vertelstijl queesten van epische proporties.
Naarmate het boek vordert, wordt duidelijk waarom de deadline van twaalf uur belangrijk is en waar Johanna is gebleven. Lars is verre van de perfecte partner; je vraagt je af hoe Johanna zoveel geduld en opofferingsvermogen voor hem kan opbrengen. Aan de andere kant wil je Lars zien slagen en hoop je dat hij nu eindelijk de partner wordt die hij graag wil zijn, als hij maar zou stoppen met die eeuwige zelfsabotage en dat hopeloze zelfmedelijden.
Het einde van Kleinigheden lijkt wat gehaast. De hoofdstukken worden korter en minder levensecht uitgewerkt, alsof de auteur net zo in tijdnood kwam als haar personage. In dit boek is dat gehaaste einde vreemd passend, het klopt met de beleving van Lars, al lijken er nog wat losse eindjes over te blijven. Het dankwoord biedt antwoorden: sla dat in deze novelle vooral niet over.
Wil jij ook meer en leuker lezen? Lees dan dit boek voor de Hebban Reading Challenge van 2024!
Vink er bijvoorbeeld de volgende checklistcategorieën mee af: 'Lees een jong boek' en 'Lees een lui boek'. Meedoen kan via Hebban.nl/challenge.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Marieke
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
