Poëziebundel met veel variatie

Nafiss Nia (1968) is een Iraans-Nederlandse dichter, filmmaker, journalist, vertaler en cultureel ondernemer. Ze is geboren in Isfahan, Iran, en groeide op in een tijd van revolutie en oorlog. Ze kwam in 1992 naar Nederland. Nia bracht al eerder twee poëziebundels uit: Esfahan, mijn hoopstee (2005) en De momenten wachten ons voorbij (2012). Stegen van Stilte (2007) is haar vertaling van honderd jaar moderne Perzische poëzie.

Nia's nieuwste dichtbundel 26 woorden voor schoonheid (2019) valt direct op door het kleurgebruik en de lay-out van de cover. Het Oosterse spreekt direct aan en heeft een belofte in zich over wat het boekje gaat brengen. In 64 pagina's brengt Nia haar Perzische afkomst samen met haar huidige Nederlandse leven in levendige poëzie. De bundel is opgebouwd in vier delen, waarbij de volgorde tegen elke logica ingaat: Winter, herfst, zomer, lente, maar waarbij de gedichten evenredig lichter worden. Voor wie nieuwsgierig is naar de zin die naar de titel 26 woorden voor schoonheid verwijst, heeft enig geduld nodig, pas in een van de laatste gedichten, dat heel persoonlijk is en over haar zelf en over woorden gaat, geeft ze haar geheim prijs.

Het is duidelijk dat Nafiss Nia een enorm gevoel en talent heeft voor taal. Dat Nederlands haar tweede taal is, is hier niet te merken. Ze speelt met de woorden die ze zich eigen heeft gemaakt en gebruikt het voor haar poëzie alsof ze nooit anders heeft gekend. Het is bijzonder om te zien dat ze zelf ook nog steeds verwondering op kan brengen voor woorden en het gebruik ervan en dat is weer terug te vinden in een aantal van haar gedichten.

Nia stopt veel van zichzelf in de gedichten. De teksten gaan over haar geboorteland en haar herinneringen, en over familie en liefde. Ook thema's als verlating, angst, verdriet, afscheid, gemis, geboorte en de kracht van verhalen zijn terug te vinden in de gedichten in deze bundel. In een van de gedichten brengt ze de vluchteling ter sprake. Nia spreekt zich uit voor de benadering van deze persoon: laat hem mens zijn in plaats van vluchteling. Een sterk pleidooi voor het opmerken van de mens achter de vluchteling.

"Je komt hem op een verjaardagsfeest tegen
vraag niet wanneer hij gevlucht is of hij
heimwee heeft en zijn familie mist. Als
je hem perse in een hokje wilt stoppen,
stop hem in het hokje 'mens', laat zijn
wereld, jouw wereld worden voor
een avond. [...]"

Nafiss Nia maakt gebruik van verschillende dichtvormen. Een aantal heeft een herhaling van een beginregel in de tekst die sterker wordt naarmate het gedicht vordert, andere vormen een verhaal waarbij elke volgende zin iets meer zegt over de voorgaande en zo tot een slot komen, maar allen hebben hun eigen kracht. De afwisseling in de bundel zorgt voor een boeiend en interessant geheel, waarbij het teruglezen van gedichtjes steeds weer een ander gevoel teweeg zal brengen.

26 woorden voor schoonheid is een bundel met mooie en toegankelijke poëzie waarbij door de variatie veel te leren en te ontdekken is. Ineens zijn 26 woorden voor schoonheid ook optioneel voor de Nederlandse taal.