Dit boek kruipt onder je huid
De Engelse Christy Lefteri (1980) heeft een Grieks/Cypriotische achtergrond, maar is geboren in Londen. Ze heeft creatief schrijven gestudeerd aan de Brunel universiteit. De bijenhouder van Aleppo (2019) is haar tweede boek en het eerste dat is vertaald naar het Nederlands door Ernst Bergboer.
In 2016 en 2017 was Lefteri werkzaam als vrijwilligster in een opvangcentrum voor vluchtelingen in Athene. Dagelijks kwamen er grote groepen vluchtelingen binnen. Bange en angstige mensen. Mensen die hun huis moesten verlaten, hun land moesten ontvluchten en een vreselijke reis moesten maken om nu eindelijk ergens aan te komen waar het veilig is. Lefteri sprak met die mensen, allen met hun eigen verhalen die ze wilden vertellen ondanks de taalbarrière. Eenmaal terug in Londen lieten de verhalen Lefteri niet los en ze besloot te gaan schrijven over Nuri en Afra. Zij zijn fictieve personages maar ze staan voor de duizenden vluchtelingen die alles achterlieten en hun leven in handen van mensensmokkelaars legden, in de hoop op een veilige toekomst.
Nuri en Afra en hun zoontje Sami wonen in Aleppo, Syrië. Nuri heeft samen met zijn neef Mustafa een handel in honing en aanverwante producten. Ze koesteren hun bijenvolken en hebben het goed. Maar alles verandert als de oorlog begint. De bijenkorven worden vernietigd en Mustafa vlucht. Een bom neemt het leven van Sami en het zicht van Afra. Nuri wil ook vluchten, maar Afra wil blijven. Als Nuri wordt gedwongen om mee te vechten met sterven als alternatief, vluchten ze alsnog. Het is een zware reis, de vluchtelingenkampen zijn vol en de angst heerst.
Het boek heeft een bijzondere opbouw, want binnen een hoofdstuk is zowel heden als verleden verwerkt. Nuri begint te vertellen als hij met Afra in een opvanghuis in Zuid-Engeland zit in afwachting van de asielprocedure. Halverwege een hoofdstuk gaat het verhaal over van het nu naar het verleden door een of twee woorden die zowel het einde zijn van het ‘nu verhaal’, als de eerste woorden van het verhaal over de vlucht van Nuri en Afra. Werkelijk een prachtige overgang, waardoor er een grote samenhang ontstaat tussen beide verhaallijnen. Er zijn ook e-mail contacten tussen Nuri en Mustafa opgenomen in het boek. Mustafa is in Engeland en heeft nieuwe bijenvolken en deelt zijn kennis met andere asielzoekers. Deze berichten geven Nuri de moed om door te zetten.
De relatie tussen Nuri en Afra is moeilijk. De intimiteit zijn ze kwijtgeraakt. Afra bevindt zich in een soort afwezige toestand, mede doordat ze haar zicht en haar zoontje heeft verloren. Zij maakt zich echter ook zorgen om Nuri die maar doorgaat, maar zelf ook niet in orde is. Christy Lefteri heeft dat heel goed uitgewerkt. Lijkt Nuri eerst heel sterk en Afra zwak, gedurende het verhaal blijkt dat ze elkaar in evenwicht houden en elkaar erg nodig hebben. Langzaam komt ook de liefde en de intimiteit weer terug.
Lefteri laat met haar boek zien dat het bijna onmogelijk is voor een vluchteling om overeind te blijven in de omstandigheden waarin ze terechtkomen. De medewerkers van de kampen doen wat ze kunnen, maar het is nooit genoeg. Mensen arriveren in een overvol kamp en krijgen dan een deken in de openlucht toegewezen als plek om te slapen en te verblijven, het gaat alle voorstellingen te boven en criminaliteit ligt op de loer. Wachttijden voor doorstroom zijn lang en grenzen gaan dicht. De schrijfster romantiseert niets, maar laat het zien zoals het is en dat is heftig.
De bijenhouder van Aleppo is absoluut een bijzondere roman met een sterk verhaal, waarbij het leven van de vluchteling van begin tot einde wordt gevolgd. De wanhoop en de angst zijn voelbaar, evenals de hoop op een nieuwe, veilige toekomst. Dit boek kruipt onder je huid en zorgt voor een andere kijk op de asielzoeker; mensen zoals jij en ik die alles wat ze hadden achter moesten laten en de moed hadden om ergens anders opnieuw te beginnen.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Marieke Scheers
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
