Van dochter van een herbergier tot dame van stand
Marja Visscher (1951) is schrijfster van historische romans. Ze kiest haar hoofdpersonages zorgvuldig. Vrouwen uit de vaderlandse geschiedenis die zelf geen grote bekendheid hebben gekregen, maar die wel de sterke vrouw achter bekende historische mannen waren. In De dame van het Voorhout staat Johanna van Coesvelt (1684-1768) centraal. Van dochter van een herbergier tot vrouw van raadspensionaris Van Slingelandt.
De zestienjarige Johanna is de dochter van de herbergier van In den Engel. Hij is geen prettig mens. Haar moeder Elske gaat gebukt onder de tirannie van haar man en haar vele zwangerschappen. Johanna besluit te vertrekken en wordt dienstbode op de herenboerderij Op den Olij. Ze wordt zeer gewaardeerd door eigenaar Herman op den Olij, maar ze moet waken voor de onberekenbare Harm die daar werkt en woont. Johanna raakt betrokken bij twee heftige gebeurtenissen die haar verdere leven zullen beïnvloeden. Ze vertrekt naar Middelburg om daar als dienstbode te gaan werken bij kunstenaar Philip van Dijk. Het is een mooie tijd, waarin ze hem bijstaat in zijn werk. Na hun verhuizing naar ‘s Gravenhage wordt Johanna hoofd huishouding in huize Aan de Boschkant en tevens vertrouwelinge van raadspensionaris Simon Van Slingelandt en zijn zieke vrouw Suzanna.
Het verhaal van Johanna is een combinatie van feit en fictie en beschrijft het leven van Johanna vanaf haar 16e tot haar dood op 84-jarige leeftijd. De schrijfster heeft zich hierbij moeten inleven in de vrouw om haar leven te kunnen reconstrueren. Ontbrekende stukken zijn mooi door Visscher ingevuld. Wat er waar is en wat niet wordt pas in het nawoord duidelijk, maar de kans is groot dat de lezer dan al op zoek is gegaan een bepaald schilderij van Philip van Dijk. Het leven van Johanna is dan ook neergezet als een geloofwaardig levensverhaal dat vanaf het begin boeiend en interessant is om te lezen.
Johanna maakt een grote persoonlijk groei door. Ze begint als onzeker maar dapper meisje aan haar eerste dienstje en ontpopt zich tot een geweldige hoofd huishouding in haar laatste betrekking. Dat ze niet dom is, blijkt als ze op het Voorhout de administratie doet, geld weet te besparen en de familie Van Slingelandt zo welvarend weet te houden. Daarbij heeft ze een vriendelijk karakter en is ze eerlijk en rechtvaardig. Het is als lezer heerlijk om de ontwikkeling van Johanna mee te maken. Per hoofdstuk wordt er een tijdsprong gemaakt, de ene keer een jaar, de andere keer meerdere jaren. Opvallend is dat Johanna haar geweten bij zich draagt in de vorm van een pop, Lijs. Dilemma’s worden beslecht door te ‘praten’ met de pop die staat voor haar geweten. Zo krijgen we als lezer op originele wijze mee wat er omgaat in het hoofd van Johanna.
Visscher heeft een fijne stijl van schrijven. Het is vlot en ze weet situaties goed te beschrijven. De dialogen zijn realistisch en passen bij de tijd waarin het speelt (eind 17e en begin 18e eeuw). Het tijdsbeeld is in het hele boek terug te vinden, is herkenbaar en klopt. Het is duidelijk dat er veel onderzoek aan vooraf is gegaan. De kleding, de huizen en de inrichtingen, het taalgebruik, omgangsnormen en benamingen van dingen zoals ze toen werden gebruikt zoals ‘het gemak’. Het zorgt allemaal voor de juiste sfeer en maakt het plaatje van deze historische roman compleet.
De dame van het Voorhout is het vijfde boek in Marja Visschers reeks van standalone historische romans over bijzondere vrouwen uit de Nederlandse geschiedenis. Het is een mooi uitgewerkt historisch verhaal en het is een plezier om te lezen. Met fijne personages en een goed geschetst beeld van het leven ‘op stand’ in Middelburg en Den Haag begin 18e eeuw is dit een uniek verhaal over de dochter van een herbergier die op eigen kracht weet op te klimmen tot dame van stand.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Marieke Scheers
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
