Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Muzikaal en melancholiek

Marieke Scheers 28 november 2019 Hebban Recensent

Frances de Pontes Peebles is een geboren Braziliaanse en schrijfster van romans en korte verhalen. Ze groeide op in Miami en woont nu in Chicago. Ze debuteerde met haar prijswinnende roman The Seamstress (2008), die is vertaald naar het Nederlands als Naaister van Pernambuco (2015). Haar tweede roman is Dochters van de Samba (2019) (The Air You Breathe (2018)), vertaald door Monique de Vré.  

‘Probeer de Samba te herleiden en je zult geen enkele oorsprong vinden. [..] De Samba is afkomstig van meesters en slaven, uit salons en krottenwijken, uit steden en plantages, van mannen en vrouwen. Je kunt de oorsprong niet vinden, dus waarom zou je het proberen? Je kunt beter gewoon lekker gaan zitten luisteren naar de muziek.’  

In Dochters van de Samba is, zoals de titel doet vermoeden, een grote rol weggelegd voor de Samba. Het boek is doordrenkt van muziek en zang. De Samba is geen vrolijke muziek (met uitzondering van de Marchinka Samba, de opzwepende muziek van het carnaval), maar een ritmische klaagzang die een ieder voelt en raakt.  

Het is Dores die begint met vertellen. Ze werd geboren op een suikerplantage en door haar moeder verstoten. Nena, de kokkin, neemt haar op maar veel liefde krijgt ze niet en ook de kans op een goede toekomst is er niet. Haar kansen keren wanneer de plantage een nieuwe eigenaar krijgt en Dores een gezelschapsmeisje voor dochter Graça wordt. Het is het begin van een bijzondere vriendschap, vol dromen over zingen en beroemd worden. Maar de wereld is hard voor meisjes en vrouwen, en de weg naar succes is lang en niet zonder offers.  

Dores is nu oud en eenzaam en kijkt terug op haar leven dat ze had met Graça en Vinicius, leider van de Blue Moon band. Haar reflecties op het leven zijn zwaarmoedig en somber, en helaas ook langdradig door gebruik van complexe zinnen. Beter leesbaar zijn de verhalen over hun jeugd op de plantage, de tijd in Rio en het leven in Amerika. Die worden op meeslepende wijze verteld en zorgen voor een goede balans met het heden, hoewel ook daar de melancholie een boventoon voert.  

De schrijfster weet de setting en de sfeer van het Brazilië van de jaren '30 en '40 van de vorige eeuw goed neer te zetten. Met een beeldende stijl komt de wijk Lapa in Rio tot leven, net als de optredens van de jonge dames in louche gelegenheden. Ook de jaren die de personages doorbrengen in Amerika zijn realistisch weergegeven en het aanwezige racisme en de vooroordelen betreffende Zuid-Amerikanen komen aan bod. De wereld verandert en zijdelings druppelt de veranderende politiek door in het verhaal. De opkomende dictatuur in Brazilië en de invloed van de oorlog spelen op de achtergrond als Graça en de Blue Moon band hun hoogtepunt bereiken.  

De personages zijn goed uitgewerkt; Graça blijft onder alle omstandigheden de dame die ze was en Dores is de schaduw die de ster laat schitteren, maar echt gelukkig worden ze nooit. Van de Samba bandleden is vooral Vinicius een belangrijk personage – dat deel wordt van zowel Graça als Dores. Er zit zoveel emotie en herinnering in alle levens, die ze nooit kwijtraken maar die zich wel uit in de muziek. Dores en Vinicius die schrijven en Graça zingt.  

Elke nieuwe episode in het boek wordt voorafgegaan door de tekst van een Samba, zowel in het Engels als in het Nederlands en dat lied speelt een rol in het verhaal. Hoewel de teksten het hart van de Samba en de zwaarte van het leven weergeven, zijn het losse woorden en geven ze niet hetzelfde gevoel als een gezongen versie.  

Dochters van de Samba is een muzikaal maar melancholiek levensverhaal, waarin onderlinge verhoudingen van macht en onmacht, verdriet en liefde vol diversiteit zijn verweven met muziek tot een meeslepend avontuur.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Marieke Scheers

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.