Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Een sprankelend boek

Marieke Scheers 02 november 2018 Hebban Recensent

Wie kent ze niet, Humpty Dumpty en Naar bed, naar bed zei Duimelot. Rijmpjes van vroeger, soms in combinatie met kriebelspelletjes en vaak ook kleine liedjes en rijmpjes speciaal te gebruiken voor het slapen gaan. Herkenbaar voor kleine kinderen en onvergetelijk voor de volwassenen.  

Dit zijn slechts twee voorbeelden uit een scala van rijmpjes en liedjes die in de loop van eeuwen zijn ontstaan. In Engeland worden ze 'nursery rhymes' of 'Tommy Thumb's songs' genoemd, in Amerika 'Mother Goose songs' en hier in Nederland ‘Liedjes voor de kinderkamer, bakerrijmen of kinderversjes'.  

Het zijn fascinerende rijmpjes vol melodie en grappige, soms onbegrijpelijke teksten met vaak een moraal in het verhaal. Naar de herkomst van deze rijmpjes wordt ook onderzoek gedaan. De Engelse rijmpjes worden gezien als de basis van de poëzie, en delen ervan duiken later weer regelmatig op in de Engelstalige literatuur. De hoeveelheid Engelse nursery rhymes loopt op tot zo'n duizend verschillende rijmpjes en liedjes. Iona Margareth Baldour Opie-Archibald (1923-2017) en haar man Peter Mason Opie (1918-1982) (de Opies) hebben er achthonderd van bij elkaar gebracht in het boek: Oxford Book of Nursery Rhymes, (The Oxford Nursery Rhyme Book), waarbij ze een onderverdeling maakten in negen afdelingen die meegaan met de ontwikkeling van het kind.  

Diezelfde verdeling heeft Robbert Jan Henkes ook aangehouden voor het boek En weg was haar neus. Hij maakte een selectie van Engelse versjes uit het boek van de Opies en zocht er een Nederlands rijmpje bij en/of vertaalde de rijmpjes naar een Nederlandse variant. Het levert een sprankelend boek op, waarbij op elke linker pagina de Engelse versjes uitgeschreven zijn, en op elke rechterpagina een vertaling van het versje in het Nederlands. Een vertaling van een op een blijkt niet altijd mogelijk, maar de bewerkingen van Henkes laten de cadans, de melodie en de boodschap of clou (voor zover die er is) intact. Ook de opgenomen illustraties zijn overgenomen uit het Oxford Rhyme Book.  

Driekwart van het boek bestaat uit versjes en liedjes, de meeste zijn algemeen bekend en andere wat minder, maar allen hebben een ritme en verhaal waardoor ze te herkennen zijn als bakerrijmpjes, tot complete liedjes in deel negen. Robbert-Jan Henkes heeft in deze bundel nog een tiende deel toegevoegd, de extra's waarbij hij 25 versjes heeft gekozen die niet terug te vinden zijn in het standaardwerk van de Opies.  

Achterin het boek geeft Henkes nog extra informatie over de versjes uit het boek. Dat is de ene keer uitleg over de wijze waarop een versje wordt opgezegd in combinatie met het aftellen van de vingers, maar soms is het uitgebreidere informatie over verschillende varianten en herkomst van versjes. Zo beslaat de uitleg over Humpty Dumpty bijna twee pagina's en zijn er diverse varianten van ontdekt die daar worden beschreven. Ook Hé diddle diddle, the cat on the fiddle blijkt voer voor onderzoekers, waarbij de meningen over de uitleg en betekenis nogal uiteenlopen. Een interessante en leerzame toevoeging aan het boek.  

En weg was haar neus is een bijzondere poëziebundel, door de combinatie van Engels versus Nederlands, de opbouw in tien delen die synchroon lopen met de ontwikkeling van het kind en de aanvullende informatie over achtergronden en onderzoek. Het is een boek ter ontspanning en een naslagwerk ineen om af en toe weer even te kunnen genieten van poëzie in zijn puurste vorm: de bakerrijmpjes.

1

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Marieke Scheers

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.