De veranderende mens; ziekte geschiedenis en mythologie
Gavin Francis (1975) is huisarts in Edinburgh en debuteerde in Nederland met het boek Avonturen in de mens (2016), dat in de oorspronkelijke uitvoering de Scottish Non Fiction Book of the Year Award won. Ook schrijft hij artikelen voor The Guardian, The Times, London Review of Book en Granta. Voor hij zich settelde als huisarts, reisde hij de wereld rond. Hij werkte in India en Afrika als arts, maar ook op Antarctica bij een groep Britse wetenschappers.
Door zijn vele reizen en werkzaamheden in diverse landen, heeft Gavin Francis een hoop gezien en beleefd. Maar ook zijn huidige werk als huisarts brengt hem regelmatig in contact met bijzondere mensen en uitzonderlijke ziektebeelden. Een aantal van deze ervaringen heeft hij samengebracht in zijn nieuwste boek Gedaantewisselaars. In 24 hoofdstukken waarin steeds een ander ziektebeeld centraal staat, beschrijft hij een anekdote of een behandeling uit de praktijk. Maar daar blijft het niet bij, Francis combineert deze kennis met geschiedenis en zoekt er vergelijkingen bij uit de mythologie of literatuur. Vooral het boek van Ovidius, Metamorfosen, wordt regelmatig aangehaald.
De titel van het boek is Gedaanteverwisselaars, want het is een feit dat niets hetzelfde blijft, de mens evolueert en alles is aan verandering onderhevig. De grootste verandering is wel het wonder van de conceptie. Het ontstaan van nieuw leven dat zich van een klein klompje cellen in 9 maanden ontwikkelt tot een compleet nieuw mensje. Een complex proces waar we als mens te weinig bij stilstaan. In het hoofdstuk over conceptie maakt Leonardo da Vinci voor de eerste keer zijn opwachting met zijn ideeën en tekeningen.
Francis verwerkt zijn eigen theorieën in het verhaal, maar kijkt ook naar andere pioniers op dit gebied. De tekeningen die Da Vinci maakte, komen later nog een keer terug bij het hoofdstuk Zwangerschap, waarbij de zeer realistische tekeningen van een ongeboren kind in de baarmoeder te zien zijn. Francis heeft in het hoofdstuk over geboorte gekozen om te kijken naar het hart. De omvorming van cellen naar het hart en wat daarbij mis kan gaan zodat het na de geboorte niet goed sluit. Hij begint dit hoofdstuk met zijn persoonlijke ervaringen als hij voor het eerst aanwezig is bij een bevalling, combineert dat vervolgens met een stukje medische uitleg en de geschiedenis ervan, om het ten slotte te koppelen aan een praktijkgeval waarbij het hart niet goed is gesloten en hoe dat uiteindelijk is opgelost. Het leest daardoor erg vlot, de afwisseling van medische informatie, met praktijkervaring en geschiedenis is een goede combinatie.
De hoofdstukken zijn niet te lang en elk hoofdstuk heeft een ander thema. Slaap, bodybuilding, anorexia, gebroken botten, gender, castratie en lachen zijn enkele van de besproken onderwerpen en zijn zeer divers te noemen. De wijze waarop de schrijver zijn praktijkvoorbeelden beschrijft is respectvol. Het is mooi zoals het hele proces wordt besproken, vanaf het eerste moment dat hij zijn cliënten ziet, tot en met het laatste consult. In de laatste hoofdstukken komen het geheugen en de dood nog aan bod en sluiten daarmee de vele menselijke veranderingen af. Het boek voorziet nog in een katern bronvermeldingen en heeft een uitgebreide index, waardoor het later opzoeken van specifieke onderdelen wordt vereenvoudigd.
Het boek Gedaanteverwisselaars geeft een mooi beeld van de veranderingen in en rondom de mens aan de hand van praktijkvoorbeelden in combinatie met geschiedenis. Een boek dat door de toegankelijke wijze van schrijven en de gevonden verwijzingen naar de literatuur en mythologie ook nog leerzaam is en zelfs leuk genoemd mag worden.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Marieke Scheers
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
