De veranderende mens; ziekte geschiedenis en mythologie
Gavin Francis (1975) is huisarts in Edinburgh en debuteerde in Nederland met het boek Avonturen in de mens (2016), dat in de oorspronkelijke uitvoering de Scottish Non Fiction Book of the Year Award won. Ook schrijft hij artikelen voor The Guardian, The Times, London Review of Book en Granta. Voor hij zich settelde als huisarts, reisde hij de wereld rond. Hij werkte in India en Afrika als arts, maar ook op Antarctica bij een groep Britse wetenschappers.
Door zijn vele reizen en werkzaamheden in diverse landen, heeft Gavin Francis een hoop gezien en beleefd. Maar ook zijn huidige werk als huisarts brengt hem regelmatig in contact met bijzondere mensen en uitzonderlijke ziektebeelden. Een aantal van deze ervaringen heeft hij samengebracht in zijn nieuwste boek Gedaantewisselaars. In 24 hoofdstukken waarin steeds een ander ziektebeeld centraal staat, beschrijft hij een anekdote of een behandeling uit de praktijk. Maar daar blijft het niet bij, Francis combineert deze kennis met geschiedenis en zoekt er vergelijkingen bij uit de mythologie of literatuur. Vooral het boek van Ovidius, Metamorfosen, wordt regelmatig aangehaald.
De titel van het boek is Gedaanteverwisselaars, want het is een feit dat niets hetzelfde blijft, de mens evolueert en alles is aan verandering onderhevig. De grootste verandering is wel het wonder van de conceptie. Het ontstaan van nieuw leven dat zich van een klein klompje cellen in 9 maanden ontwikkelt tot een compleet nieuw mensje. Een complex proces waar we als mens te weinig bij stilstaan. In het hoofdstuk over conceptie maakt Leonardo da Vinci voor de eerste keer zijn opwachting met zijn ideeën en tekeningen.
Francis verwerkt zijn eigen theorieën in het verhaal, maar kijkt ook naar andere pioniers op dit gebied. De tekeningen die Da Vinci maakte, komen later nog een keer terug bij het hoofdstuk Zwangerschap, waarbij de zeer realistische tekeningen van een ongeboren kind in de baarmoeder te zien zijn. Francis heeft in het hoofdstuk over geboorte gekozen om te kijken naar het hart. De omvorming van cellen naar het hart en wat daarbij mis kan gaan zodat het na de geboorte niet goed sluit. Hij begint dit hoofdstuk met zijn persoonlijke ervaringen als hij voor het eerst aanwezig is bij een bevalling, combineert dat vervolgens met een stukje medische uitleg en de geschiedenis ervan, om het ten slotte te koppelen aan een praktijkgeval waarbij het hart niet goed is gesloten en hoe dat uiteindelijk is opgelost. Het leest daardoor erg vlot, de afwisseling van medische informatie, met praktijkervaring en geschiedenis is een goede combinatie.
De hoofdstukken zijn niet te lang en elk hoofdstuk heeft een ander thema. Slaap, bodybuilding, anorexia, gebroken botten, gender, castratie en lachen zijn enkele van de besproken onderwerpen en zijn zeer divers te noemen. De wijze waarop de schrijver zijn praktijkvoorbeelden beschrijft is respectvol. Het is mooi zoals het hele proces wordt besproken, vanaf het eerste moment dat hij zijn cliënten ziet, tot en met het laatste consult. In de laatste hoofdstukken komen het geheugen en de dood nog aan bod en sluiten daarmee de vele menselijke veranderingen af. Het boek voorziet nog in een katern bronvermeldingen en heeft een uitgebreide index, waardoor het later opzoeken van specifieke onderdelen wordt vereenvoudigd.
Het boek Gedaanteverwisselaars geeft een mooi beeld van de veranderingen in en rondom de mens aan de hand van praktijkvoorbeelden in combinatie met geschiedenis. Een boek dat door de toegankelijke wijze van schrijven en de gevonden verwijzingen naar de literatuur en mythologie ook nog leerzaam is en zelfs leuk genoemd mag worden.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Marieke Scheers
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
