Feiten en fictie verweven in een historische roman

De Duitse Marie Lacrosse is auteur van historische romans. Haar ‘Wijngaard’-trilogie werd een bestseller in Duitsland en daarbuiten. Met Het Weense koffiehuis begint een nieuwe gelijknamige serie, die speelt in het aristocratische Wenen van de 19e eeuw. Het boek is vertaald naar het Nederlands door Hans E. van Riemsdijk en Marijke Gheeraert.

Dit eerste deel speelt zich af in Wenen in de periode 1879 tot 1889. Keizer Franz Joseph en zijn vrouw Elizabeth heersen als koninklijk en keizerlijk paar over de dubbel monarchie Oostenrijk-Hongarije. Kroonprins Rudolf zal de regering over gaan nemen, maar zijn politieke ideeën komen niet overeen met die van zijn vader. Daarbij is Rudolf een ongelukkige man, nog altijd op zoek naar de waardering van zijn ouders. Hij is getrouwd met Stephanie van België en dat is een slechte match. Hij zoekt zijn heil in bordelen en bij zijn minnares Mizzi Casper. Het bezoeken van prostituees levert hem meer ellende op dan plezier. Dan valt zijn oog op de jonge freule Mary Vetsera, maar zijn avances verhullen een geheime agenda.

Hoofdpersonage in de serie is (de fictieve) Sophie von Werdenfels, een jonge vrouw uit een familie van lage adel. De familie Vetsera zijn hun vrienden en Mary Vetsera is haar beste vriendin. Maar waar Sophie verstandig en doortastend is, is Mary onnadenkend en impulsief. Wanneer Mary haar zinnen heeft gezet op kroonprins Rudolf, sleept ze Sophie mee in haar plannen en komt die laatste in een lastig parket.

Het boek draait om een ongewenste affaire binnen de keizerlijke familie en levert samen met de perikelen in koffiehuis Café Prinzess de rode lijn die door het hele boek loopt en waaromheen andere verhaallijnen zijn gesponnen. Het geeft een bijzondere blik op de Weense adel uit die tijd, waar het geven van soirees en feesten en gezien worden van groot belang was. Connecties, het sluiten van gunstige huwelijken en het voorkomen van schandalen was een dagtaak. De verschillen tussen arm en rijk zijn zichtbaar, maar worden niet uitgebreid belicht.

De auteur heeft een toegankelijke wijze van schrijven en kiest voor korte hoofdstukken met wisselend perspectief. Het schetsen van de omgeving is prachtig uitgewerkt. Het is niet moeilijk om het koffiehuis, de parken, het paleis, de feesten, de straten en huizen te visualiseren. Ook is er veel aandacht besteed aan de kleding van de dames en heren.

Naast Sophie en Mary, vanuit wie wordt verteld, komen ook andere personages aan bod, bijvoorbeeld (de fictieve) Richard von Löwenstein, nicht Marie-Louise Larisch en de kroonprins zelf. Het verhaal wordt op deze manier van meerdere kanten belicht. Door de grote hoeveelheid personages in het boek, is hun uitwerking beperkt. Er wordt wel beschreven wat ze denken en voelen, maar een goed beeld van hun persoonlijkheid en ontwikkeling blijft achterwege. De eerste helft van het boek komt langzaam op gang en het voelt soms langdradig. Overbodige herhalingen helpen daar niet aan mee. In de tweede helft van het boek gaat het verteltempo omhoog en wordt de spanning opgevoerd. Vanaf dat moment weet de auteur de aandacht van de lezer goed vast te houden

Lacrosse heeft gekozen om een fictief verhaal te vertellen rondom bestaande personen en gebeurtenissen. Door het toevoegen van fictieve personages kunnen gebeurtenissen op een logische wijze worden verteld. Het is in een smeuïg verhaal gegoten waarbij veel personen de revue passeren en alles onherroepelijk afstevent op een dramatisch (waargebeurd) einde. Het nawoord geeft informatie over feit in fictie in het boek.

Het Weense koffiehuis is een historische roman, gebaseerd op ware gebeurtenissen van het leven binnen de Weense adel in de 19e eeuw vol gekonkel en jaloezie, naast oprechte liefde die vaak onmogelijk is. Een smeuïg verhaal dat de lezer meeneemt naar het pracht en praal uit de tijd van Sisi, maar dan niet zo mierzoet als in de bekende films. Het einde is open en nodigt uit om verder te lezen in het tweede deel: De hofdame van Sisi