Resepectvol boek over leven na de zelfdoding van een ouder
Resi Lankester is freelancejournalist en fotograaf gespecialiseerd in gezondheid en reizen. Ze debuteert met het boek Na de val, zoektocht van een achterblijver (2020) over hoe het is om als kind achter te blijven na de zelfdoding van een ouder. Lankester is 26 jaar als haar vader van driehoog uit het raam springt en de val niet overleeft. Na zijn overlijden moest de auteur het huis uitruimen, een boekwinkel en twee etages vol boeken en papieren. Na een snelle selectie werden de meeste papieren opgeborgen in dozen, die vervolgens jarenlang in de kelder stonden te wachten tot het tijd was om ze te openen.
Wanneer haar wordt gevraagd om een vijftal artikelen te maken over kinderen van ouders die door zelfdoding om het leven zijn gekomen, twijfelt ze niet lang en neemt de opdracht aan. Het is voor haar de aanleiding om ook de relatie met haar vader onder de loep te nemen. Ze realiseert zich dat ze nu wil weten wat er omging in haar vader en ziet in dat het tijd is om de dozen te openen. In Na de val neemt ze de lezer mee in haar zoektocht naar haar eigen leven voor en na de val. Hoe was hij als vader, hoe stond ze zelf als kind in het leven en wat gebeurde er met haar na zijn overlijden?
Lankester had een bijzondere relatie met haar vader, ze praatten veel (vooral hij). Regelmatig sprak hij over het feit dat hij liever dood wilde zijn, en een paar van die gesprekken heeft de auteur opgenomen. Meteen in het eerste hoofdstuk confronteert ze de lezer met deel van een gesprek.
‘Ik: Dus je wilt dood?
Hij: Ja
Ik: Liever vandaag van morgen?
Hij: Ja’
De toon is gezet. Vervolgens wisselt ze de hoofdstukken af tussen nu en toen. Ze gaat terug naar haar jeugd: hoe ze opgroeide met haar ouders tot die gingen scheiden en de tijd daarna. Haar vader had een antiquariaat in Amsterdam en woonde boven de zaak. Het was zijn eigen kleine wereld en hij raakte steeds meer op zichzelf. Lankester vertelt open en eerlijk hoe moeilijk de omgang met hem soms was, hoe hij brieven schreef vol verwijten en hoe hij tot twee keer toe compleet het contact verbrak.
In de hoofdstukken van nu kijkt de auteur terug en vertelt over het proces waar ze nu doorheen gaat, wat ze denkt en voelt. Ze opent de dozen en zoekt en vindt brieven waaruit blijkt hoe moeilijk haar vader het had. Ze vertelt over zijn angst voor Alzheimer, die steeds grotere invloed op hem kreeg. Maar met haar zoektocht merkt ze ook dat ze opgaat in de Wet van de Opstapelende Vragen: de ene leidt tot de volgende en er lijkt geen einde aan te komen, omdat op bepaalde vragen gewoon geen antwoord te vinden is.
Voor de artikelenreeks praat ze met zes kinderen van door zelfdoding overleden ouders. Het praten met deze lotgenoten helpt Lankester haar eigen situatie onder ogen te zien. Het geeft haar de kans om te rouwen en te vergeven. Er zijn in de verhalen overeenkomsten waarvan schuldgevoel de meest herkenbare is. ‘Had ik maar’ en ‘Als ik toen dat had gedaan’. Er gaat veel vooraf aan een zelfdoding; een leven in een onevenwichtig situatie waarbij het kind verantwoordelijk werd voor de ouder.
‘Iedereen heeft z’n eigen, unieke verhaal, maar daaronder zitten dezelfde emoties: verdriet, woede, onmacht, leegte, gemis en twijfel.’
Dit boek is een persoonlijk verhaal over rouw en schuldgevoel na zelfdoding van een ouder en Lankester doorbreekt hiermee een taboe. Lotgenoten zullen in Na de val herkenning vinden. Ook creëert ze begrip voor de nabestaanden, want praten over zelfdoding blijkt nog altijd ongemakkelijk. Na de val is een respectvol boek over de verstrekkende keuze van een ouder en de impact ervan op het leven van hen die achterblijven.
Reageer op deze recensie