Gevarieerde essaybundel
Marja Pruis (1959) is schrijfster en redacteur bij de Groene Amsterdammer waar ze de boekenbijlage Dichters en Denkers samenstelt, en schrijft zelf over Nederlandse literatuur. Ook voor Linda magazine schrijft ze over boeken. Ze heeft diverse romans op haar naam staan die werden genomineerd voor De Gouden Uil, De AKO Literatuurprijs en Anna Bijns prijs en haar essayboek Kus me, straf me. Over lezen en schrijven, liefde en verraad (2011) werd bekroond met de Jan Hanlo Essayprijs. In 2016 ontving Marja Pruis de J.L. Heldringprijs voor Beste columnist van Nederland en voor haar essaybundel Genoeg nu over mij (2017) ontving zij de J. Greshoff-prijs.
Oplossingen: Het leven mijn handreiking (2019) is opnieuw een essayboek waarin de schrijfster stil staat bij gebeurtenissen uit haar leven en de wereld om haar heen. De titel doet vermoeden dat het een zelfhulpboek is, maar niets is minder waar. Marja Pruis ziet, observeert en handelt (of niet), maar schrijft erover in korte beschouwingen die over alles kunnen gaan. Ziet ze jonge meisjes een caravan beschilderen, dan gaat haar fantasie gelijk op de loop, maar ze weet het te beteugelen en te relativeren.
Het boek is ingedeeld in vijf thema's: I Over liegen, II Werken aan mezelf en anderen, III Rijmbehoefte, over de kunst van het verliezen, IV Aaidrift, over liefde en V Oplossingen, over ouder worden, die allen worden ingeleid met een citaat uit een boek of van een bekend persoon. Opnieuw lijkt het een zelfhulpboek, maar de onderwerpen vliegen alle kanten op. De volgorde van de essays binnen de thema's zijn waarschijnlijk heel bewust zo gekozen, maar enige logica is er niet in te vinden. In een van haar beschouwingen neemt ze het lezen en dan wel het schrijven van een dagboek onder de loep. Ze noemt dagboeken een onbetrouwbare informatiebron, "Want er is veel dat de dagboekschrijver niet opschrijft. Elke vorm van dagboek herinnert de schrijver aan wat hij heeft verzwegen of verdraaid." Terwijl ze bij een andere de knuppel in het hoenderhok gooit met haar visie op een gedicht versus tekst: "Soms denk ik: als ik gewoon maar geen witregels inlas, dan hoort alles bij elkaar. Dichters redeneren vast omgekeerd: als ik gewoon maar genoeg witregels inlas, dan heb ik een gedicht."
Dat er geen rode lijn te vinden is in het boek neemt niet weg dat het zeer prettig leest, juist door de grote afwisseling en de diversiteit van de teksten. Marja Pruis heeft een fijne en open schrijfstijl en weet zeer goed te verwoorden wat ze denkt en vindt en dat is soms vrij lastig aangezien haar gedachten soms alle kanten uit schieten. De essays zijn wisselend van lengte, wat voor variatie zorgt en het boek geschikt maakt om in delen te lezen. Met grote regelmaat zijn verwijzingen terug te vinden naar bekende werken van anderen, waarbij haar kennis van de literaire wereld naar boven komt. Maar het zijn niet enkel Flaubert of Coetzee die hun opwachting maken, ook Marie Kondo laat haar invloed los op Marja Pruis, helaas niet met het gewenste resultaat overigens, Pruis doet uiteindelijk toch wat ze zelf wil.
Oplossingen: Het leven mijn handreiking is een gevarieerde essaybundel waarmee de lezer zich even kan rustig terug trekken om zich te verwonderen over de wereld rondom Marja Pruis en haar visie daarop.
Reageer op deze recensie