Origineel concept, ongeloofwaardige uitvoering

Elle van Rijn is een Nederlandse actrice en auteur en heeft al meerdere boeken op haar naam staan. Haar nieuwste roman Vos is het eerste boek uit de driedelige 'Het laatste weeshuis'-serie, waarvan elk deel door een andere schrijfster wordt geschreven. Lotta Magnusson en Jaqueline Rogers schrijven respectievelijk deel twee Zwaan en deel drie Kolibrie.

Vos gaat over een weeshuis onder leiding van Maurits en Margot Vos. Ze wonen op kasteel Borghout en geven als vader en moeder eenentwintig weeskinderen een thuis. Het weeshuis staat onder bescherming van organisatie Nobilitas. Het lijkt mooi, maar achter de façade spelen een hoop geheimen die leiden tot dramatische gevolgen.

Het boek begint sterk met een spannende proloog waar veel vragen worden opgeroepen. Dan verspringt de tijd naar een jaar eerder, waar het verhaal wordt verteld vanuit twee perspectieven die elkaar in hoofdstukken afwisselen. Het eerste is van de zeventienjarige wees Isabel, de tweede is van Maurits Vos. Opvallend is dat beiden vanuit een ik-personage vertellen. Aan het begin van ieder hoofdstuk staat de naam van Isabel of Maurits aangegeven, maar toch is het soms verwarrend wie er wat vertelt.

Het is 1961, de naweeën van de oorlogsjaren klinken nog door en het leven is eenvoudig. Hoofdpersonage Isabel is muzikaal en behoorlijk naïef. Ze is slim en kan goed leren, toch weet ze niet veel van het leven buiten haar beschermde omgeving. Zij en de andere wezen gaan naar een reguliere school en in het huis krijgen ze extra muziek- en godsdienstlessen. Het kasteel heeft geen televisie en krant en zo blijven ze onwetend over wat er speelt in de wereld. De oudere kinderen beginnen inmiddels na te denken over hun leven en worden opstandig, vooral Victoria is erg rebels. Het botst met de brave Isabel en zet hun vriendschap onder druk.

Maurits lijkt een goede vader voor de weeskinderen en heeft het beste met hen voor. Hij zit echter in een spagaat, want door een ernstig voorval uit de oorlog en zijn connectie met het dubieuze Nobilitas, wordt hij gedwongen drastische keuzes te maken. De bestuurders van Nobilitas werken met een eigen agenda en sjoemelen met alles en vooral met weeskinderen. Wat hun werkelijke plan is, komen we in dit boek nog niet te weten.

Het verhaal van Vos leest vlot en Van Rijn weet personages en omgeving prima te omschrijven, maar het is oppervlakkig. Er gebeurt veel in het boek en het tempo ligt hoog, waardoor er niet echt diep op zaken wordt ingegaan. Zo blijft de Nobilitas organisatie vaag. Het is duidelijk dat de bestuurders een dikke vinger in de pap hebben bij het weeshuis en snode plannen smeden, maar hoe het in elkaar steekt komen we niet te weten. De personages maken weinig ontwikkeling door of veranderen ineens zodanig dat het niet realistisch aanvoelt. Margot heeft een heftig verleden, maar dat wordt enkel benoemd en niet verder uitgewerkt. Een van de kinderen kan niet blijven en dat loopt verkeerd af, een gebeurtenis waar laks mee wordt omgegaan. Er is te veel wat onvoldoende is uitgewerkt. Het einde herbergt een verrassende twist, maar die is zo onwaarschijnlijk dat het niet wil overtuigen.

Het boek is niet in een hokje te stoppen. Doordat we meekijken door de ogen van Isabel voelen haar hoofdstukken aan als een Young Adult. Door de hoofdstukken van Maurits en de diverse verhaallijnen is het vooral een volwassen roman waarin thriller elementen zijn verwerkt. De opbouw van spanning in het boek is goed, maar het geheel voelt onstabiel aan en qua geloofwaardigheid laat het te wensen over.

Vos is de start van een origineel project en het leest makkelijk weg, maar schiet tekort op uitwerking en geloofwaardigheid. Aan het einde van het boek zijn er nog losse eindjes die de nieuwsgierigheid wekken voor de vervolgdelen waarin hopelijk de openstaande vragen een bevredigend antwoord krijgen.

Wil jij ook meer en leuker lezen? Lees dan dit boek voor de Hebban Reading Challenge van 2024!

Vink er bijvoorbeeld de volgende checklistcategorieën mee af: 'Lees een eerste boek' en 'Lees een beestachtig boek'. Meedoen kan via Hebban.nl/challenge.