Mooi, maar heftig en confronterend
‘Dit album behoort aan mij
Zoo lang ik hoop te leven
Alie is mijn naam al bij mijn geboorte gegeven
Dias is mijn naam al van vaders stam
Amsterdam de plaats waar ik ter wereld kwam
21-9-19’
‘Dit is het waargebeurde verhaal van het Joodse meisje Alida Lopes Dias (1929-1943), haar poëziealbum en alle meisjes die erin schreven’, staat als ondertitel op de cover van het boek Zoo lang ik hoop te leven van Claudia Carli. De auteur werkte jarenlang in filmproductie en als scriptschrijver voor televisie; dit is haar schrijfdebuut.
Alida Lopes Diaz kreeg het poëziealbum als cadeau voor haar twaalfde verjaardag. Het is 1942 en het is oorlog. Alida gaat ’gewoon’ naar school, speelt met haar vriendinnen en laat hen in haar album schrijven. Het leven wordt intussen voor de joden steeds moeilijker gemaakt en verdwijningen zijn aan de orde van de dag. Joodse gezinnen worden opgehaald en weggevoerd, waaronder ook vriendinnen van Alie. Tot ook zij en haar moeder aan de beurt zijn. Ze komen nooit meer terug.
Claudia Carli kreeg het poëziealbum in handen via haar tweede vader. Hij was bevriend met Gretha, de zus van Alie, en haar man Ari. Gretha overleefde de oorlog en vond bij thuiskomst het poëziealbum van haar zusje. Zij had er nog niet in geschreven, maar schreef er nu een belofte in.
‘Je bent wel dood, maar nooit en nimmer zal ik je vergeten, jij blijft steeds in mijn hart. Zolang ik leef zal ik dit album bewaren. Rust zacht mijn lieveling is de wens van je innig liefhebbende zuster Gretha.’
Het was deze belofte die de Claudia Carli raakte. Ze kende de verhalen van Gretha over haar zusje en het leven tijdens de oorlog, en bedacht zich dat er na het overlijden van Gretha niemand meer was die deze verhalen zou vertellen. Carli raakte gefascineerd door de handschriften van de negentien meisjes die in het album hadden geschreven. Hoe was hun leven tijdens de oorlog en wat is er met hen gebeurd?
Het was de start van uitgebreid onderzoek waar ze in 2011 mee begon. Ze ontdekte dat slechts zes van de negentien meisjes de oorlog hadden overleefd. De schrijfster ontmoette vier van hen, nu vrouwen in de tachtig. Zij vertelden haar hun verhaal. Ook sprak ze met de volwassen kinderen van de andere twee overlevenden, en met een oud buurmeisje van Alie.
Het resultaat van deze gesprekken en de uitgebreide research is een monument voor deze negentien jonge Joodse meisjes en hun families. Een reconstructie van het leven tijdens de oorlog met de steeds nieuw opgelegde regels en de constante angst voor deportatie. De gebeurtenissen in het boek zijn echt gebeurd, de dialogen zijn gefictionaliseerd. Het is heftig en confronterend.
Het hele poëziealbum is opgenomen in dit boek, met daarbij de levensverhalen van de meisjes zoals die door Claudia Carli zijn gereconstrueerd. De schrijfster laat zien hoe deze meisjes gewone, vrolijke kinderen waren die naar school gingen en speelden en toch vanwege hun afkomst werden vervolgd. Het onrecht dat deze meisjes en hun families is aangedaan en de hoop en het geloof in het goede waaraan ze vast bleven houden, de angsten die ze hebben moeten doorstaan en de mensonterende toestanden in de kampen en de transporten; het is allemaal beschreven en het geeft een volledig beeld van het leven van de Joodse families tijdens de oorlog.
Door de afwisseling van poëzieversjes en de goed beschreven verhalen leest het boek als een roman, maar de impact van het feit dat het allemaal echt is gebeurd is groot. Het boek sluit af met de biografieën van de personages die zijn beschreven in dit boek. Zoo lang ik hoop te leven laat na het lezen een enorme indruk achter. Het is een boek dat gelezen moet worden, opdat we het nooit vergeten.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Marieke Scheers
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
