Meer dan 6,3 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Aardbeien en racisme.

Mariette 25 juni 2024
Je zou kunnen denken dat dit het zoveelste liefdesromannetje is: Zij is zwart, progressief, van bescheiden afkomst; hij is wit, conservatief en bevoorrecht.

Ze ontmoeten elkaar voor het eerst bij de beëdiging van president Obama in 2008, en hebben meteen een hekel aan elkaar. Enkele jaren later worden ze collega’s, sluiten ze langzamerhand vriendschap en worden uiteindelijk geliefden. Het boek eindigt bij de beëdiging van Trump in 2016.

Toch is dit niet zomaar een liefdesromannetje.
Volgens de achterflap gaat het om de politieke verschillen tussen Jess en Josh. Kun je van elkaar blijven houden ondanks fundamentele verschillen?
Ook deze omschrijving doet de roman tekort.

Het gaat naar mijn mening niet alleen over hun liefdesgeschiedenis of over hun politieke verschillen, maar het gaat vooral ook over de identiteitscrisis van Jess, die zich als zwart meisje nergens thuis voelt, en zich constant moet bewijzen.
Toch gaat alles volgens haar altijd helemaal prima.

Zij is opgegroeid bij een maatschappelijk zeer bewuste vader, zonder moeder. Om haar zoveel mogelijk kansen te geven, wonen ze in een witte omgeving. Jess heeft alleen witte vriendinnen. Tegelijkertijd verwacht haar vader dat zij opkomt voor haar zwarte medemensen en iets bereikt in het leven.

Jess wil maatschappelijk geslaagd zijn en veel geld verdienen, al wil haar vader liever dat ze maatschappelijk bewust is.
Jess voelt zich constant schuldig. “Ik voel me schuldig omdat ik helemaal niks doe om de zaak vooruit te helpen. De oververtegenwoordiging van mensen van kleur in gevangenissen, voedselwoestijnen, gentrificatie, de prijs van de insuline…”
Josh: “Ik wil niet harteloos overkomen, maar wat heeft dat allemaal met jou te maken?”
“Ik ben Zwart. Mocht dat je nog niet zijn opgevallen”. “Ik weet dat het nergens op slaat, maar het is gewoon… dat schuldgevoel. Of die angst. Of schaamte, of zo”. (p.249)
Schuldig dat ze haar vriend voor haar vader verborgen houdt, maar niet schuldig genoeg om te stoppen met liegen. Schuldig omdat ze een schoonmaker hebben, maar niet schuldig genoeg om zelf de vloeren te boenen of de was te doen. Schuldig omdat ze al een half jaar zonder werk zit, omdat ze haar volledige spaarrekening erdoorheen heeft gejaagd, dat ze nogal losbandig heeft geleefd, maar niet schuldig genoeg om ook maar iets van dit alles aan te pakken.(p.253)
Racisme is een heel reëel onderdeel is van het leven van Jess, of het nu in het Amerikaanse bedrijfsleven is of in het gewone leven terwijl Trump campagne voert voor het presidentschap. Josh is geen racist, maar begrijpt niet helemaal wat de impact is voor Jess. Het is gemakkelijker voor hem om te begrijpen dat ze geen aardbeien moeten eten omdat Jess hier allergisch voor is, dan hoe het is om zwart te zijn in een witte omgeving. Toch doet hij hiervoor wel zijn best. Josh is een Republikein van het Wall Street-type: fiscaal conservatief die het moeilijk vindt om het perspectief van iemand anders te begrijpen, inclusief dat van Jess. Maar hij is ook charismatisch, grappig, geduldig, genereus, slim, liefdevol. Hij koestert Jess maar het is niet helemaal duidelijk of hij haar echt begrijpt.

Er worden nogal wat ruzies tussen het tweetal beschreven om hun tegenstrijdige standpunten over een aantal actuele onderwerpen onder de aandacht te brengen: naast institutioneel racisme ook vriendjeskapitalisme, welvaartsongelijkheid, wokisme, diversiteit, Black Lives Matter, Beyoncé, Donald Trump. Er wordt door humor licht gebracht in de soms zware materie: ”Om zoveel eeuwen van onderdrukking goed te maken, koopt Josh de lunch voor Jess”.

De ommekeer komt na de dood van haar vader. Tess belandt in een diepe depressie, breekt met alles en iedereen. Ze probeert vooral zichzelf te vinden. Symbolisch is het feit dat ze zich voor het eerst in weken lichter voelt als Barbara vlechtjes in haar haar heeft gemaakt.
Ze pakt haar leven weer op. De vraag of Jess en Josh het samen redden of niet is dan al niet meer zo interessant.
(Al doet het motto wel een en ander vermoeden: “Liefde overstijgt nooit de geliefde”, Toni Morrison).

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Mariette

Gesponsord

Als Hyoyoung wordt gevraagd in een brievenwinkel in Seoul te komen werken, realiseert ze zich al snel hoe helend een brief kan zijn. Schrijf je nu in voor de Hebban Leesclub.