Een pijnlijke confrontatie

Randy Susan Meyers is geboren in Brooklyn, New York. Op jonge leeftijd las ze veel en al gauw voornamelijk literatuur die maatschappelijke kwesties beschreef. Mogelijk doordat ze opgroeide in een gezin met een gewelddadige vader, heeft ze een sterk ontwikkeld rechtvaardigheidsgevoel. Dit uitte zich in een bijzondere belangstelling voor sociale discussies en de wensdroom de wereld te willen veranderen. Na haar studie verhuisde Meyers naar Berkeley, Californië, in de hoop daar haar droom waar te maken. Maar uiteindelijk keerde zij na een tijdje enigszins gedesillusioneerd terug naar haar geboortestad, waar ze trouwde en twee dochters kreeg. Daarmee verruilde ze, zoals ze zegt op haar website, de spandoeken voor de luiers. Maar haar betrokkenheid bleef, want zodra haar kinderen oud genoeg waren, stortte Meyers zich op het maatschappelijk werk. Huiselijk geweld, met alle gevolgen van dien, had haar aandacht. Niet alleen slachtoffers, ook daders en de door dit geweld beïnvloede, kansarme jongeren.   

Bovenstaande kwesties zijn allemaal terug te vinden in Schaduwkant. Een psychologische roman die zich, net als de overige boeken van deze auteur, afspeelt in de gezins- en familiesfeer.  

Schaduwkant is geen opwekkend verhaal, zoals de subtitel al doet vermoeden. We weten vaak niet wat zich afspeelt in de schaduwen van een ogenschijnlijk gelukkig huwelijk, welke verzwegen drama’s er zijn achter iedere voordeur. Zoals in het huwelijk van Maddy en Ben. Zij is een intelligente, zorgzame vrouw en maatschappelijk werkster. Hij een succesvol en gewiekst advocaat. Samen hebben ze drie kinderen, Emma, Gracie en Caleb.  

Maddy zucht onder het juk van haar huwelijk: Ben heeft een opvliegend karakter en zijn wisselende stemmingen zijn bepalend voor de sfeer thuis. Ben geeft haar voortdurend het gevoel dat ze tekortschiet en weet iedere situatie zo te manipuleren dat Maddy, vermoeid als ze is, altijd weer toegeeft. Om alles onder controle houden, zoekt zij regelmatig haar toevlucht tot tranquillizers. En ondanks dat ze in haar werk dagelijks in contact komt met vrouwen die te maken hebben met huiselijk geweld, durft Maddy zelf niet onder ogen te zien hoe haar thuissituatie akelig veel overeenkomsten vertoont met die van haar cliënten. Als op zeker moment een opgejaagde en driftige Ben een ernstig auto-ongeluk veroorzaakt, waarbij Maddy zwaargewond raakt, worden beiden in de periode die volgt op pijnlijke wijze geconfronteerd met zichzelf en met de schaduwkant van hun relatie.  

Deze roman wordt verteld vanuit drie perspectieven, die van Maddy, Ben en hun vijftienjarige dochter Emma. Ongetwijfeld vanuit haar eigen beroepservaring wil de auteur hiermee aandacht vragen voor de positie van de dader, Ben dus, in dit geval. Toch lijkt het karakter van Ben maar niet tot leven te willen komen. Zijn gevoelens van spijt en zelfreflectie worden belicht, maar dit blijft oppervlakkig. Daarentegen is het verdriet en de onmacht van Maddy aangrijpend. Haar hersenletsel na het ongeval is mogelijk blijvend en belet haar normaal te functioneren. Haar frustratie en angst zijn pijnlijk en bijna tastbaar.   

In het boek is veel aandacht voor communicatie binnen het gezin, vaak in huishoudelijke dialogen, die op den duur het verhaal vertragen. Dochter Emma krijgt veel verantwoordelijkheid toebedeeld van haar vader, dusdanig zelfs dat het ongeloofwaardig wordt, ook omdat grootouders veelvuldig in het huishouden aanwezig zijn, maar niet ingrijpen. Dat Emma uiteindelijk bezwijkt onder die druk, komt pas laat in het boek aan de orde en is dan even snel weer voorbij. Hiermee deed de auteur geen recht aan het karakter en de positie van Emma. Maar ditzelfde geldt voor de schets van het huwelijk voordat het ongeluk plaatsvond. De lezer weet weliswaar via de achterflap van het boek over het tiranniserende gedrag van Ben en de pillenverslaving van Maddy, maar die emotionele chantage had scherper toegelicht mogen worden.    

In basis is dit absoluut een sterk en realistisch verhaal, juist vanwege de focus op psychisch geweld binnen een relatie, maar er zijn te veel losse eindjes, alsof het verhaal jammer genoeg te vlug werd afgerond.