Boek dat je aanzet tot nadenken over de rol van AI in de maatschappij

Na een lange afwezigheid keert de 45-jarige commissaris Kat Frank terug naar haar werk. Haar leidinggevende draagt haar op een pilotproject te leiden waarin kunstmatige intelligentie wordt ingezet bij politieonderzoek. Ze wordt gekoppeld aan Lock, een AI-programma dat complexe patronen kan herkennen in o.a. cold cases – iets waar menselijke rechercheurs vaak tegen hun limieten aanlopen.

Het doel? Onderzoeken in welke gevallen AI een waardevolle aanvulling is en waar menselijke intuïtie en ervaring onmisbaar blijven. Ze heropenen twee vermissingszaken: één geselecteerd op basis van een data-algoritme en één gekozen door Kat zelf, vanuit haar professionele intuïtie. Maar hoe werk je samen met iets dat geen emoties heeft? En kun je een computer vertrouwen als het om leven en dood gaat?

Jo Callaghan, die zich beroepsmatig bezighoudt met de impact van AI op de werkvloer, verweeft deze actuele thematiek op een boeiende manier in een misdaadverhaal. Ze belicht zowel de voordelen als de beperkingen van kunstmatige intelligentie. AI kan razendsnel gegevens analyseren, verborgen patronen blootleggen en beslissingen nemen op basis van statistieken. Dit maakt het een waardevolle tool in de misdaadbestrijding en andere sectoren zoals de gezondheidszorg, het onderwijs en de financiële wereld. Toch brengt de afhankelijkheid van AI ook risico’s met zich mee. Een algoritme heeft geen moreel besef, geen empathie en kan geen complexe sociale nuances aanvoelen. Het mist het menselijke vermogen om tussen de regels door te lezen, en dat maakt het kwetsbaar voor misinterpretaties en onbedoelde fouten.

Dit spanningsveld tussen technologie en menselijkheid staat centraal in het boek. De dynamiek tussen Kat en Lock is fascinerend: een botsing tussen ratio en emotie, tussen berekening en intuïtie. Kat ervaart hoe efficiënt Lock is, maar worstelt met het idee dat een machine ooit menselijke rechercheurs zou kunnen vervangen. Die discussie is ook in onze samenleving relevanter dan ooit. In hoeverre willen we AI inzetten bij ethisch gevoelige processen? Kunnen we technologie volledig vertrouwen als het aankomt op veiligheid, gezondheidszorg of zelfs rechtspraak?

Naast deze thematiek zijn ook de personages sterk uitgewerkt. Kat is geen onfeilbare rechercheur, maar een mens met kwetsbaarheden en emoties die haar soms in de weg zitten. Nevenpersonages zoals Hassan en Browne krijgen ook diepgang: Hassan lijkt in eerste instantie streberig en machtsbelust, maar gaandeweg ontdek je dat er meer achter zijn houding schuilt.

Jo Callaghans vlotte en toegankelijke schrijfstijl zorgt ervoor dat je door het boek vliegt. Het plot zit goed in elkaar en blijft boeien tot het einde. In een oogwenk is niet alleen een meeslepende thriller, maar zet je ook aan het denken over de rol van AI in onze samenleving. Het is een must-read voor iedereen die geïnteresseerd is in technologie, ethiek en de toekomst van ons werk en leven.