Lekker vertrouwd

Inspecteur Mia Bolander tobt met het vastlopend onderzoek naar drie vermoorde bendeleden, als plots, life in een YouTube filmpje, een vierde bendelid met explosieven de lucht in wordt geblazen. Een verband lijkt voor de hand liggend, maar dit vinden is een ander paar mouwen. Officier van justitie Jana Berzelius bemoeit zich wel heel nadrukkelijk met het onderzoek, ze heeft dan ook een dubbele agenda. Het valt rechercheur Henrik op, zijn alarmbellen gaan af en hij besluit haar te googelen. Ondertussen komt Danilo Peña vrij uit de gesloten psychiatrische instelling, Loopt Jana gevaar?

De Zweedse Emilie Schepp (1979 ) werkte jaren als projectmanager in de reclamebusiness toen ze in 2015 haar eerste misdaadthriller uitbracht rond het hoofdpersonage Jana Berzelius, een jonge vrouwelijke officier van justitie (Belgisch equivalent voor ‘procureur des konings’) met een duister verleden. Memento werd op veel scepsis onthaald, dus zorgde ze maar zelf voor publicatie en promotie. Met overdonderend succes, inmiddels zijn we met deze Sub rosa aan het zesde boek in de serie die een miljoenenoplage kent en in zo’n dertig talen werd vertaald. Ze won trouwens drie jaar op rij in haar thuisland de prestigieuze thrillerprijs, de Specsavers Reader’s Choice Award for best Crime. Dit deel werd weer adequaat vertaald door vaste vertaler Corry van Bree.

Toch valt dit wantrouwen tegenover een personage als deze jonge wetsbeambte wel te begrijpen, ze is op zijn minst controversieel te noemen. Knap, koel, gesloten en zeer intelligent, dwingt ze respect af in haar omgeving, maar voelen de meesten zich instinctief ongemakkelijk in haar nabijheid. Onder de beheerste façade schuilt een getormenteerd gewelddadig alter ego, met bijna psychopathische trekjes. Het hoe en waarom ze zo (geworden) is, wordt in de vijf voorgaande boeken langzamerhand onthuld, maar nieuwkomers moeten niet wanhopen, ook in dit deel krijgt de lezer een uitgebreide achtergrondschets. De problemen waarin ze nu verwikkeld is en de bepaald niet koosjere manier waarop ze een uitweg zoekt, doen wenkbrauwen fronsen. En uiteraard dwarsen aartsvijand Danilo Peña en stiefvader procureur-generaal Karl weer haar pad.

Schepp huldigt duidelijk het principe ‘never change a winning team’, ze repeteert haar succesformule: een klein hecht team, operaties in een beperkte actieradius en maar één plotlijn, naast de bizarre strapatsen van Jana dan. Zo is er rechercheur Mia Bolander, recht voor de raap en zou ze een oogje hebben op die nieuwe collega, viking Patrik Wiking? En Inspecteur Henrik, die zit weliswaar thuis met ouderschapsverlof, maar kan het speuren niet laten, tot grote ergernis van zijn vrouw. De privé besognes nemen veel plaats in in het verhaal, lief en leed worden breed uitgesmeerd en ondertussen kabbelen de pagina’s verder. Tot halfweg het boek sleept het onderzoek zich verder van tip naar hint en krijgt de lezer fraaie beschrijvingen van 'rode daken en gele appartementsblokken'.

Tot de actie in gang schiet, en dan gaat het echt goed los: in korte actieve zinnen en snedige dialogen grijpt de schrijfster de lezer bij zijn nekvel, met een hand die kouder en kouder wordt en de adem doet stokken. Een denderende finale (oké, toegegeven: vér over de top), spectaculaire geweldsscènes en zowaar, natuurlijk, ze doet het weer … de onvermijdelijke cliffhanger. Deel zeven moet volgen, zoveel is duidelijk.

Sub rosa drijft op de vaste ingrediënten van de Jana Berzelius-succesformule: een intrigerend hoofdpersonage, een portie romantiek en liefdesleed van de vertrouwde personages en een flinke geut ‘zinloos’ geweld. De setting is een typisch maatschappijkritisch Scandithrillerdecor: een achterstandswijk met jeugdbendes. Deze dient weliswaar als een doekje voor het bloeden, in dit geval het verdoezelen van een zwak en eerder ongeloofwaardig plot. Toch komt de auteur hiermee weg, ze voelt haarscherp aan hoe haar lezers te plezieren en blijft de nieuwsgierigheid prikkelen. En dan is er nog die cliffhanger ...