Roman over de hindernissen van het dagelijks leven

“Er zijn al best veel mensen dood. … Maar of het me raakt, blijft onvoorspelbaar.” Met deze openingspassage zet Jannah Loontjens (1974), filosoof en schrijver van meerdere dichtbundels en romans, de toon van haar roman Mischien wel niet. Een roman die – volgens de flaptekst – belangrijke thema’s van onze tijd aanhaalt, zoals bijvoorbeeld de keuzevrijheid waar we allemaal mee te maken hebben en het sociale leven dat zich tegenwoordig meer en meer afspeelt op social media als Facebook en op Whatsapp.

We volgen hoofdpersonage Mascha gedurende vier dagen. Ze heeft twee kinderen waarvan één met haar huidige vriend, en heeft naast een succesvolle baan ook een druk sociaal leven. We komen er tevens achter dat ze vermoedt dat haar vriend een affaire heeft met de buurvrouw maar tegelijkertijd houdt Mascha er zelf ook een tamelijk onschuldige Facebookaffaire op na met een jongere Marokkaanse man, die schijnbaar woonachtig is in New York. Rode draad in dit alles is het overlijden van haar oma van moederskant en dit is van belang omdat Mascha's moeder op jonge leeftijd is weggegaan en Mascha haar moeder nooit heeft leren kennen. Ze gaat hierdoor extra nadenken over haar huidige leven en de keuzes die ze wel of niet maakt.

Jannah Loontjens heeft een roman geschreven die vooral over het dagelijks leven gaat en de sleur die hier al dan niet mee gepaard gaat. De dood van Mascha's oma zorgt voor een extra besef dat de dood voor iedereen een eindstadium is. In hoeverre geeft het leven dat Mascha leidt haar nu echt voldoening? In Rafiq, de jongere man met wie ze een affaire heeft, vindt ze de nodige spanning en tijdelijke verlichting van de dagelijkse routine die ze nodig lijkt te hebben:

“Ja, ik ben moe. Moe van de routine van mijn leven. Moe van de dagen die maar blijven komen. Alleen Rafiq leidt me af. Met zijn maffe humor en ongegeneerde vragen. Soms stel ik me voor hoe ik met hem over straat zou lopen, zijn hippe stijl naast mijn nette rokken en strakke herenbroeken.”

Bovenstaande geeft een kijk in datgene wat Jannah Loontjes moeiteloos doet: een exemplarisch beeld geven van een leven van een jonge Nederlandse vrouw die alles lijkt te hebben, maar toch haar twijfels heeft. Loontjens laat de worsteling zien van een vrouw met de uitkomst van haar dagelijks leven, iets dat weer dieper geworteld zit in de relatie van Mascha tot haar afwezige moeder. Mascha weet dat haar Facebookaffaire verkeerd is en niet echt tot iets kan leiden, maar tegelijkertijd laat dit ook zien hoe makkelijk het in deze tijd is om even te ontsnappen aan de werkelijkheid. Je hoeft niet meer de deur uit te gaan om aan je leven te ontsnappen, je kan, hoe absurd ook, verliefde gevoelens kweken voor iemand die je nog nooit in het echt gezien hebt.

Met Misschien wel niet heeft Jannah Loontjens een scherpe roman geschreven over hedendaagse thema's waarin iedereen zich kan herkennen. Ze laat zien dat datgene wat velen zullen zien als een perfect leven niet gelijk hoeft te staan aan voldoening, of, om een sterker woord te gebruiken, geluk. Het is een aanrader voor iedereen die houdt van een schrijver met een vlotte pen, maar telijkertijd niet terugschrikt om op subtiele en filosofische wijze te kijken naar het triviale.