Stress in de hoofdrol
Dat ons stressrespons-systeem evolutionair gezien nog niet aangepast is aan de eisen van deze eeuw is geen schokkende noviteit. Dat er een psychiater en een journalist zijn, respectievelijk Witte Hoogendijk en Wilma de Rek, die de puzzelstukjes stress, evolutie, samenleving, gezondheid en psyche zodanig tot een duidelijk plaatje maken mag wel een primeur genoemd worden.
Het punt met stress is dat het grootste deel van onze reactie hierop stamt uit de periode waarin het leven zich grotendeels onder water afspeelde. Wij gaan onze moderne stressoren nog steeds te lijf met het instrumentarium van een vis. Een korte uitleg over hoe evolutie werkt, is voldoende voor de leek op dit gebied om deze theorie te bevatten. De alom bekende Charles Darwin wordt beschouwd als de belangrijkste bedenker van de evolutietheorie. Gelukkig krijgt Wallace ook een podium, zij het zeer bescheiden. Het werk van deze man, Alfred Russel Wallace (1823–1913), zorgde er mede voor dat Darwin zijn evolutietheorie versneld en toch wel enigszins onder druk moest publiceren. De bijdrage van Wallace is jammer genoeg in de vergetelheid geraakt. Om evolutie tastbaar te maken zit er midden in het boek een tijdlijn in kleur. Wat zou het handig geweest zijn wanneer dit als uitneembare poster toegevoegd was. Nu zit er niks anders op dan de ontwikkeling bladzijde voor bladzijde te bekijken met het gevolg dat het overzicht weg is.
Grotendeels gaat het over onze stressoren, wat is het precies en waartoe leidt het? En wat slikken we zoal aan pillen? De hele top 6 van meest gebruikte geneesmiddelen wordt ingenomen door stressgerelateerde middelen. Hier lezen we het bewijs dat aan stressgerelateerde aandoeningen bakken met geld wordt verdiend. Stress is eigenlijk een modern woord voor gevaar. Op een verhelderende manier wordt de lezer gewezen op substantiële gevaren in onze samenleving. De mens is bezig de aarde op te warmen en uit te putten. Auteurs noemen het zelfs de zesde massa-extinctie. Kunstmatige intelligentie bevat niets menselijks meer en net als genetische manipulatie kan dit het einde van de homo sapiens inluiden. Heftige gevaren dus! Zou dit dan ook het einde van onnodige stress betekenen? Kan ons stressysteem hier evolueren? Het roept vele vragen op die onbeantwoord zullen blijven.
Ons stressysteem komt dus voort uit een tijd waarin we nog niet eens mens waren en is derhalve zeer verouderd. Auteurs zeggen zelf dat zij: ‘een serieuze poging hebben gedaan de stijging van het aantal stressgerelateerde aandoeningen evolutionair te verklaren.’ Daar zijn ze absoluut in geslaagd. En de bonus is dat ze ook met oplossingen komen en deze zijn simpeler dan je denkt. Twee prominente bronnen worden hier veelvuldig aangehaald: Over het ontstaan van soorten (Darwin) en Leerboek Psychiatrie. Niet de makkelijkste boeken, maar door auteurs vertaald naar gewone mensentaal.
Van Big Bang tot Burn Out heeft een duidelijke missie: verwachtingen bijstellen. En tussen de regels door wijst het ons op de gevaren van de farmaceutische industrie. Verzekeraars weten meer over jou dan je denkt, dankzij de social media. Denk maar aan de gezondheidsapps waar wij vrolijk onze leefstijl informatie delen. En dan hebben we het nog niet gehad over de mogelijkheden van het laten sequencen (uitlezen) van je genoom. Niet te verwarren met ‘sequensen’ wat met muziek te maken heeft en juist genieten tot doel heeft; het tegenovergestelde van stress.
Dit boek vangt je aandacht door de levendige voorbeelden, is soepel geschreven en bijzonder lezenswaardig voor een breed publiek. Inclusief onvolledig register, verklarende woordenlijst en een uitgebreide, ietwat rommelig opgestelde literatuurlijst.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Marjan van Druenen
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
