Dystopisch Nederland?

‘Leegland’ van Marjan Brouwers speelt over een paar jaar: tien, twintig dertig jaar? Als de klimaatverandering zo doorzet, het water ons naar de lippen stijgt en Amersfoort aan zee ligt, zou dat zomaar kunnen. Zeker als er ook een Vikingvirus ontwikkeld is om de opstandige mens uit te roeien of te manipuleren. Zoals we er nu, anno 2020, bijstaan is een dergelijke, grimmige wereld niet ondenkbaar en Leegland beschrijft die dystopische wereld heel knap.
De in Groningen wonende Marjan Brouwers blijft dicht bij huis. Half Nederland staat onder water, maar in het hoge noorden is nog ruimte voor de ander, waar democratisch gedacht wordt.
Haar roman beschrijft de reis per trein, per schip, te voet en per zonneauto, een vlucht vanuit een bizarre, nare wereld naar vrijheid. Het is een roadtrip met op iedere bladzijde obstakels, wat het boek een pageturner maakt. Je wilt weten hoe het de drie hoofdpersonen zal vergaan.

In korte afwisselende hoofdstukken komen Senna, Julius en Eva aan het woord, je leeft met hen mee, ze zijn van vlees en bloed. Senna is een gedeserteerde soldaat, die helemaal niet gedeserteerd is, maar misbruikt wordt door haar meerdere. Julius, is een experiment van zijn vader, zo blijkt al meteen uit de proloog. Zijn zuster Eva, is de enige die adequaat handelt en sympathie opwekt.
Of zit het toch allemaal heel anders? Wie kunnen we eigenlijk vertrouwen? Om erachter te komen hoe het echt zit met het virus, de dictatuur, de experimenten en de geïdealiseerde vrije wereld, houdt Marjan Brouwers je als lezer gekluisterd.

Het is filmisch geschreven, (ik verwacht dat Netflix de rechten wel zal willen kopen) Het is grimmig, er zijn een hoop gewelddadige scenes, maar op het eind is er ook tederheid. Uiteindelijk is niemand wie je denkt dat hij is. Als Eva en Senna, ieder op eigen wijze, haar leven in eigen hand neemt, blijf je als lezer vertwijfelt achter, met als enige zekerheid: een dergelijk open einde vraagt om een vervolg.