Uit de tijd dat de strijd tussen walvis en mens gelijk was

Tijs droomt van avonturen op zee in de walvisvaart, zodat hij met zijn stoere verhalen de mooie Antje kan veroveren en de rijke Lourens verslaan. Tegen de zin van zijn ouders monstert hij daarom aan op de Jonge Eva, samen met zijn vriend Maarten. Maarten heeft zo zijn eigen redenen heeft om bij zijn ouders weg te gaan. Al snel worden hun dromen harde werkelijkheid.  

Het leven aan boord betekent veel werken en laat eten, soms zelfs bijna niet. Het belang van het schip en de walvisvangst is groter dan dat van twee jongens. Onderweg zit alles tegen: het schip belandt in een storm, mist een ijsberg op een haar na, kou en mist slaan toe. De walvissen zijn moeilijk te vinden en áls ze er al een zien, ontsnapt hij aan de sloepen van de walvisvaarders. Een bemanningslid komt om in plaats van de walvis. Uiteindelijk wordt het schip ingesloten en gekraakt door ijsschotsen. De bemanning moet met niets anders dan het beetje proviand dat ze overboord hebben gegooid overleven op het poolijs.  

De strijd om te overleven begint, vrienden blijken opeens vijanden. Met de dag sterven steeds meer bemanningsleden, andere plegen verraad of gaan er vandoor. Tijs en Maarten raken uiteindelijk de overlevenden kwijt en worden meer dood dan levend opgenomen door de Wildemannen, de bewoners van Groenland. Vreemden blijken vrienden. Vijftien maanden na vertrek en met meer verhalen dan hij van tevoren had kunnen vermoeden komt Tijs terug op Texel bij zijn moeder en bij Antje. Daar doet hij een vreemde ontdekking.   

Tegen de achtergrond van het harde leven op de walvisvaart is Walvisvaarders vooral een coming of age-boek. Door alle gebeurtenissen heen wordt Tijs snel volwassen. Hij moet schipperen tussen loyaliteit voor degenen om wie hij geeft en omgaan met mensen die alleen om zichzelf denken en hem verleiden tot dingen die aan boord streng verboden zijn. Overleven is meer dan de kou overwinnen, maar ook je handhaven tegenover de andere mannen aan boord. Het is bovendien vasthouden aan vriendschap, al lijkt die ver weg. Als dat dan allemaal is gelukt, is er meer veranderd dan je je bewust bent als jong volwassene.  

Het boek valt op door de gedegen informatie over de walvisvaart. Je voelt de kou, de teleurstellingen, het harde leven. Je leert hoe een walvisvaarder eruitziet en hoe in de vroegere eeuwen walvissen werden gevangen. Zoals Bianca Mastenbroek zelf zegt: “In een tijd dat de strijd tussen walvis en mens eerlijk was”. Een ideaal onderwerp voor iemand die als milieudeskundige geïnteresseerd is in historische verhalen.  

Walvisvaarders is de tweede historische roman van Bianca Mastenbroek. Eerder verscheen Vrij over de bevrijding van Nederland in 1815, haar debuut was Vuurproef in 2008. Sindsdien verschenen er in hoog tempo verschillende titels, zowel voor kinderen als voor jong volwassenen en volwassenen.   

Leeftijd: 12+