Jezelf opofferen om jezelf te vinden
Een geest in de keel heeft al veel (internationale) lof ontvangen én won de An Post Irish Book of the Year award in 2020. Dankzij Caroline Meijer is dit prachtige, poëtische boek nu ook in het Nederlands vertaald. Doireann Ní Ghríofa (1981) is een Ierse dichteres met meerdere gepubliceerde dichtbundels. Dit is haar prozadebuut.
Een geest in de keel is een heel intiem, persoonlijk verhaal en tegelijkertijd een soort studie. Het is een zoektocht van een jonge moeder van drie, later vier kinderen, naar het leven van de achttiende-eeuwse Ierse dichteres Eibhlín Dubh Ní Chonaill. In Ierland is haar gedicht, Caoineadh Airt Uí Laoghaire genaamd, vaste kost op school. Het is een gedicht van 36 strofen, opgezegd door een vrouw wier man (Airt Uí Loaghaire, of in het Engels Art O’Leary) net was neergeschoten. Doireann Ní Ghríofa beschrijft zowel het gedicht als haar boek als: ‘een klaaglied en een sloofzang, een lofzang, een psalmodie en een lijkzang, een rouwklacht en een echo, een refrein en een hymne.’ De Caoineadh heeft al sinds ze een klein meisje is een grote aantrekkingskracht op Ní Ghríofa en naarmate ze ouder wordt begint het haar steeds meer te verbazen dat er over de schrijfster ervan bar weinig bekend is. Ook is ze niet te spreken over de Engelse vertalingen van het gedicht. Ní Ghríofa besluit zich daarom op de vertaling te storten en op het tot leven brengen van Eibhlín Dubh.
De schrijfstijl van de roman is poëtisch, serieus maar toch toegankelijk. Het is intiem, persoonlijk en rauw. Het voelt alsof het speciaal voor jou is geschreven. Dit gevoel wordt versterkt doordat Ní Ghríofa de lezer af en toe rechtstreeks aanspreekt: ‘In het donker bedenk ik dat er maar één manier is waarop ik dit voorval kan zien als een weloverwogen daad, maar die is te zweverig om aan hem te onthullen, en bovendien gun ik hem zijn slaap. Laat het me daarom aan jou vertellen.’
Daarnaast weet Ní Ghríofa zelfs van zoiets banaals en alles behalve poëtisch als een binnenspeeltuin iets betoverends te maken:
‘De metalen balken worden onderbroken door lange zilverkleurige buizen. Daar sta ik onder, verbijsterd, in een draak van een kasteel dat bestaat uit een toren van schuimblokken, een slotgracht in de vorm van een ballenbak en drie verdiepingen met kamers van gaas. Bijna meen ik een wenteltrap te herkennen in een kurkentrekkervormige glijbaan – de buitenkant mag dan neongeel zijn, binnen is het er erg donker.’
Het leven van Ní Ghríofa en Eibhlín Dubh zitten zij aan zij in het boek. Het heden en verleden lopen door elkaar heen, versterkt met betoverende flashbacks van het leven van de schrijfster zelf. Het leven van Eibhlín moet ze soms dagdromen maar zelfs de stukken geschiedenis die ze zelf verzint zijn gebaseerd op grondige research: ‘Er zijn veel momenten in Nelly’s [Eibhlins] leven die ik bij gebrek aan bewijs niet mag invullen van mezelf, omdat dat als een inbreuk of als diefstal zou aanvoelen. Steeds als ik een lacune tegenkom en ik me geen voorstelling wil maken van het puzzelstukje dat ontbreekt, kijk ik naar wat eromheen ligt.’ Zo maakt ze aan de hand van verhalen van andere mensen uit dezelfde tijd, of wat er over en door de familie van Eibhlín is opgeschreven toch een compleet verhaal. Toch is het zeker geen biografie. Wat de lezer betreft had Eiblín een willekeurig andere vrouw uit een ver verleden kunnen zijn. Het leven en de zoektocht van Ní Ghríofa spelen de hoofdrol.
‘Deze jaren hebben me geleerd me in iets vast te bijten, zo goed en kwaad als dat gaat – ik heb haar vastgehouden en vastgehouden, alleen om te merken dat zij mij ook vasthoudt, zo dichtbij als inkt op papier en zo onverstoorbaar als een polsslag.’
Ní Ghríofa benadrukt dat wie zichzelf opoffert vaak niet wordt onthouden door de geschiedenis, maar juist wel van groot belang kan zijn. Ze plaatst zichzelf in de traditie van deze onzichtbare vrouwen, geeft een uitgebreidere stem aan de dichteres uit de achttiende eeuw en vindt zo zichzelf terug.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Marjolein
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
