Duidelijk verloren controle!
'Je hebt altijd een keuze. Ook als je geen keuze hebt.' Deze boodschap staat centraal in Controle!. Esther van der Ham beschrijft het leven van Marjolein en laat zien hoe zij de controle steeds meer dreigt te verliezen. Echter, zij heeft een keuze. Elke keer opnieuw.
Vrijwel direct wordt de lezer met een enorme portie ellende opgescheept. Marjolein heeft een relatie met Luc, maar is allesbehalve gelukkig. Bovendien heeft ze een, volgens haar, ronduit slechte opvoeding genoten, iets waar ze tot op de dag van vandaag last van heeft. Ze heeft één grote hobby: zingen in een koor, het liefst samen met de knappe Dominique.
Wanneer Marjolein hoort dat ze een duet met Dominique mag zingen, is ze dolgelukkig. Ze wil mee naar Stockholm voor de repetities en niets kan haar gelukkiger maken. Maar dan stort haar wereld in: Luc overlijdt bij een ongeluk, Marjolein blijkt iets in haar borst te hebben en er ontstaan financiële problemen. Tegelijkertijd wordt Stockholm onzeker. Kan ze haar kinderen wel achterlaten? Hoe gaat ze de ontstane chaos herstellen? Langzaam maar zeker lijkt Marjolein dieper in de put der ellende te vallen.
Zo beschreven lijkt Controle! een aantrekkelijk, gebeurtenisvol boek. Echter, schijn bedriegt: Controle! blijkt een kat in de zak. De eerste passages uit het verhaal zijn louter negatief. Van der Ham maakt zich schuldig aan het gebruik van een zeer vertelachtige verteltrant en schept met Marjolein een hoofdpersonage dat op geen enkele wijze sympathie opwekt. Ze is extreem negatief over haar zeurderige, te dikke, financieel inzichtloze, gamende man, “Altijd hetzelfde. Ik vraag iets, hij zegt ja en vergeet het net zo snel weer, waardoor er steeds chaos ontstaat”, en vertelt haar verhaal, maar showt niet: “Ik maak me zorgen om haar. Ik weet niet wat ik moet doen om het voor haar prettiger te maken en vraag me regelmatig af of het door mij komt dat ze zich zo voelt.” Tegelijkertijd knoopt Van der Ham bij vlagen clichés aan elkaar en maakt ze van haar plot een uiterst voorspelbaar geheel: “Boeken waren en zijn voor mij een uitvlucht naar een droomwereld waar het beter is, of in ieder geval waar de ellende in de meeste gevallen goed afloopt.”
Het verhaal wordt iets aantrekkelijker wanneer Marjolein bij het koor komt. Van der Ham gebruikt meer dialogen en laat de beschrijvende verteltrant meer los. Helaas is daarmee veel gezegd. Controle! wordt een fragmentarisch geheel, waarbij de functie van sommige verhaalpassages onduidelijk is. Langzaam ontstaat het hap-snappatroon: een beetje over Marjoleins werk bij de boekhandel, een beetje over haar financiële problemen, een beetje over haar borstkanker, een beetje over Dominique en zijn stalker en een beetje over Marjoleins slechte opvoeding. Van der Ham wil simpelweg te veel vertellen in te korte tijd. Ze voegt ongeloofwaardig veel ellende toe aan het leven van Marjolein, ontneemt zichzelf daarmee de kans de diepte in te duiken en zorgt ervoor dat de lezer geen focus heeft. Moet je je richten op het werk? Op Marjoleins gezondheid? Het koor? Of misschien toch meer op Dominique en de stalker? Van der Ham lijkt niet in staat te selecteren en combineert de levensverhalen van zeker zeven mensen tot één overvol verhaal. Bovendien wordt haar verhaal gekenmerkt door te grote tijdsprongen, waardoor elke vorm van emotionele betrokkenheid verdwijnt: in amper vijf bladzijden is Luc overleden en begraven. Regelmatig missen verhaalelementen de broodnodige context om echt indruk te maken.
Dan rest het einde. Als klap op de vuurpijl voegt Van der Ham een Terug naar de kust-achtig verhaalelement toe, om zo enige vorm van spanning te creëren. Het is misplaatst, ongeloofwaardig en uiterst summier uitgewerkt. Helaas tekent dit Controle!. Het boek is te vol en tegelijkertijd te afstandelijk. Marjolein raakt de lezer niet en is bij vlagen onbegrijpelijk.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Marloes
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
