Napoleon, voor al uw zaken; groot of klein
Napoleon wordt met zijn paard in de 21e eeuw door diverse Noorse vissers opgevist en vervolgens ontdooid: klaar om naar Frankrijk te gaan. Deze bizarre, en tegelijkertijd zeer intrigerende enscenering vormt de basis voor De kleine keizer is terug, de derde roman van Romain Puértolas (1975).
Gehuld in een skinny jeans, een T-shirt van Shakira en met een I Love Paris-rugzak paradeert Napoleon door Frankrijk. Nadat hij op het vliegveld heeft weten te ontsnappen aan wetenschapper Bartoli is hij op vrije voeten. Hij heeft gehoord van de aanslagen op Charlie Hebdo en is vastbesloten een nieuwe zegetocht te voeren: zijn zegetocht tegen de jihadisten. Terwijl de westerse wereld geteisterd wordt door diverse terroristische aanslagen, probeert Napoleon Bonaparte zijn nieuwe leger op de been te brengen om te strijden tegen het brein achter deze aanslagen. Het zal een strijd worden tussen de beer en de bij.
Al snel blijkt De kleine keizer is terug een bijzonder vlechtwerk van feit en fictie. Puértolas verweeft feiten over Napoleon, zijn missende penis, zijn uitspraken en zijn veldslagen, met feiten uit de recentere geschiedenis: de aanslagen op Charlie Hebdo, in Madrid en Londen en verwerkt dit in een verder volkomen fictief verhaal. Hij laat Napoleon Bonaparte laveren in een wereld vol brandhaarden en doorbreekt daarbij het keizerlijke verhaal meerdere malen met passages over terroristische aanslagen. Ook daarin lijkt hij een bijzondere weg te vinden: de weg van realiteit en fantasie. De wonderlijke wereld van Napoleon in Frankrijk - bijzonder, enigszins romantisch en verre van gewelddadig - wordt doorbroken door de meest verschrikkelijke dingen. Zo ver weg en tegelijkertijd zo dichtbij.
Bijzonder daarbij is de hoofdpersoon: Napoleon Bonaparte. Door de kleine keizer, die het leven verloor in 1821, terug te laten komen in de 21e eeuw, ontstaat een aantrekkelijk verhaalelement. Met Napoleon creëert Puértolas voor zichzelf de mogelijkheid volkomen schijnobjectief naar de westerse maatschappij te kijken. Helaas verzaakt hij daarbij in het geven van een volledig consistente uitwerking van Napoleon. Waar Bonaparte in delen van het verhaal totaal nieuw in deze westerse wereld is en alle basics moet leren kennen, blijkt hij vrij plotseling bekend met andere fenomenen: Coca-Cola en Sudoku’s behoren tot de normale wereld en een iPhone aanschaffen is “zo gepiept”: “Ik begin hem pas volgend jaar af te betalen. Betaling in drie keer zonder kosten bij Carrefour, onbeperkt sms’en en bellen in het binnenland, roaming in het buitenland voor de halve prijs.” Napoleon blijft hierdoor een hedendaags mannetje met af en toe wat bijzondere trekken en een wereldvreemd beeld.
Toch creëert Puértolas met deze Napoleon de mogelijkheid tomeloze kritiek te uiten op onze huidige maatschappij. Daarbij kiest hij een weg vol humor. Verpakt in een uiterst vermakelijk verhaal, bereikt elke vorm van kritiek de lezer. De kleine keizer is terug lijkt een verkapt protest tegen het Jihadisme, de toename van geweld en de brandhaarden over de hele wereld. Tegelijkertijd lijkt het een pleidooi tegen de schijnneutraliteit van de Westerse landen: “Zodra een moslima op school een sluier omdoet of een vrouw inkopen gaat doen in een boerka, komt men in het verweer met het Franse neutrale karakter, opzichtige tekens en al die dingen. Daarentegen is men blij om met Pasen op vakantie te gaan…” De onschuldige Napoleon toont de lezer zijn blik op de wereld: “Jullie hebben geweldig veel geluk dat jullie nu leven. En ik zeg dat niet vanwege cola light of de verkiezingsprogramma’s. Ik heb het over het stemrecht voor vrouwen, de vaccins, de sociale voorzieningen, het recht op werk, de toegang tot kennis. (…) Je beseft nooit genoeg hoeveel geluk je hebt, Valentijn. Je bent een vrij man en je leeft.”
Van jihadisme tot hippisme. Een overdreven en wellicht zoetsappig slot brengt de lezer naar de ontknoping van het verhaal. Puértolas verpakt een bijzonder staaltje kritiek, vol gewaagde uitingen in een humoristisch jasje. Het jasje van Napoleon Bonaparte.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Marloes
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
