Keerzijde van de flowerpowertijd

“Let’s tune in, turn on and drop out.”

Dat de belangrijke woorden van psycholoog Leary van waarde zijn bewijst Mireille van Hout in haar nieuwe roman Ibiza, Land van liefde. Met Anna neemt ze ons mee naar het jaar 1969; het jaar van de hippies. De compositorisch goed geslaagde, maar zeker ook nostalgische roman toont ons de gevolgen van het flowerpowerleven vol drank, liefde en drugs en gunt ons een kijkje in het ‘magische’ leven op Ibiza.

“Laten we samen een reis maken, een magische reis.” In 1969 is Anna helemaal klaar met het Nederlandse leven. Samen met vrienden Sofia, Simon en Boudewijn besluit ze naar Marokko te gaan. Wanneer ze stranden bij de grens van Marokko proberen ze hun ultieme leven te leiden op het eiland van de vrijheid en de liefde: Ibiza. Het viertal sluit vriendschap met een aantal andere jongeren, waar onder Dex, en vormt een nieuwe gemeenschap. Een gemeenschap waar vrijheid en openheid centraal staat: een hippiegemeenschap in de flowerpowertijd.

En die flowerpowertijd wordt goed beschreven. Uitingen als “Een relatie betekende een spirituele reis naar hun hogere zelf en daardoor ook naar een betere wereld” , en gedetailleerde beschrijvingen zorgen ervoor dat we ons al snel wanen in de wereld van de drugs, de liefde en het vrije leven. Daarbij is Boudewijn een archetypische hippie. Lange haren, de man van de vrije liefde en de afkeer tegen de huidige maatschappij. Zelfs uit zijn woorden druipt, soms zelfs wat over de top, de hippiegedachte: "An, hoe je het ook wendt of keert, al die titeltjes, mama, papa, (…): stuk voor stuk maken ze het individu ondergeschikt.”

Van Hout toont ons echter ook de keerzijde van de medaille. We maken kennis met Sue, de moeder van Elin. Wanneer Elin Sue vertelt dat ze een vakantiebaan op Ibiza heeft, rakelt ze de geschiedenis van Sue op. Ibiza is Sues geboorte-eiland, maar haar verleden heeft ze daar gelaten. Als Sue bij yoga haar jeugdvriend Ziggy tegenkomt, kan ze niet anders: samen met Ziggy en Elin duikt ze terug in haar verleden en vertelt ze wat nog nooit is verteld: de flowerpowertijd was niet alleen maar ‘magisch’.

Met de toevoeging van Sue wordt Ibiza, Land van liefde meer dan een nostalgische roman. Van Hout wisselt op goede wijze de verhalen van Anna en Sue af, waarbij ze speelt met de chronologie en het perspectief. Daarbij wijst Van Hout op talloze plaatsen naar elementen in de geschiedenis waarbij de muziek een belangrijke rol speelt: Ziggy wordt ‘Ziggy Stardust en de spinnen van Mars’ genoemd: een directe verwijzing naar David Bowies nummer ‘Ziggy Stardust’. Ook de dochter van Anna, Sun Dance, lijkt te verwijzen naar een bekende band uit de jaren ’70. De gebruikte titelnummers boven de hoofdstukken van Anna zijn bijzonder goed gekozen: ze dekken de lading en komen uit de flowerpowertijd.

De keerzijde van de medaille wordt ons getoond middels het personage Sue, door haar verleden en haar heden. Zij vertolkt de directe gevolgen van de vrije opvoeding die ze genoot. Sue veroorzaakt in eerste instantie weinig sympathie wanneer ze als jong meisje haar moeder slaat of woorden uitspreekt als: "Vies wijf, laat me er langs, godverdomme." Maar al snel ontstaat bij dit meisje een gevoel van onmacht. Ze is een product van haar opvoeding. Door Sues leven gedetailleerd en gevoelig in beeld te brengen, slaat Van Hout de spijker op zijn kop en weet ze Sues moeite met het nieuwe leven goed weer te geven: "Ik deed mijn best om hun codes te leren."

Ook met de slotakkoorden van Ibiza, Land van liefde laat Van Hout zien meer te willen vertellen dan zomaar een flowerpowerverhaal. Hoewel de verhaalopbouw klassiek en misschien zelfs clichématig wordt door het gewekte flowerpowerbeeld, laat ze ons met Dex’ vertelling nog één keer zien dat ze ons meer vertelt dan een ‘magisch’ verhaal. "De naam Sun Dance is als een vaal meisjesjurkje waarvan het moeilijk voor te stellen is dat het me ooit paste."