Nonk Theo, een man alleen
In 1954 wordt Theo Schrooten, bekend als Nonk Theo, geboren. Al snel besluit hij zijn leven in Nederland te verruilen voor een pioniersbestaan in Australië. In 2007 zegt neef Ferdi Schrooten zijn bestaan in Nederland op om achter zijn inmiddels overleden Nonk aan te gaan. Hij gaat op zoek naar de sporen van het zwarte schaap van de familie, de man over wie amper over gesproken mag worden. Jaren later verschijnt Nonk Theo en de mijnen, met daarin het prachtige, indrukwekkende verhaal van pionier Nonk Theo.
'Dit waar gebeurde verhaal, idioter dan ik zelf ooit had kunnen verzinnen, heeft me lang genoeg gegijzeld.'
Ferdi reist af naar Australië om het mysterieuze leven van zijn oom Theo in beeld te brengen. Slechts een paar brieven van Theo aan Ferdi’s familie helpen hem daarbij: Theo zou naar Australië zijn, om daar een eigen mijn te bestieren; zijn jongensdroom. Schrooten start zijn verhaal met een boeiende schrijfstijl. Het vlotte tempo, waarbij een soms zangerige toonzetting naar voren komt, maakt het verhaal vanaf de eerste letters aantrekkelijk. Kenmerkende mijnbouwbegrippen als ‘koempels’, ‘pungels’, met daarbij belangrijke historische feiten als de val van ‘Lange Jan’ bezorgen je al snel een goed gevoel: Schrooten kent zijn geschiedenis. De mooie beschrijvingen van de geschiedenis rondom Australische plaatsen helpen daar zeer zeker bij.
Helaas wordt het verhaal rondom Ferdi’s zoektocht al vrij snel langdradig. Schrooten vervalt in het haast eentonig opsommen van gebeurtenissen, reizen en gesprekken waarbij alle sporen dood lijken te lopen. De mooie geschiedenisbeschrijvingen die eerst voldoening gaven, bezorgen je nu een grote hoeveelheid ‘te verwerken informatie’. Daarbij zorgen sommige slecht gekozen formuleringen voor de nodige irritatie: 'Ik heb maar weer eens een interviewtje gegeven' of 'Zal je zien. Strand ik, in het zicht van de haven, door zo’n afgeragd kuttractortje.' Hoewel het taalgebruik in de eerste hoofdstukken van Nonk Theo en de mijnen aantrekkelijk was, lijkt het hier zijn waarde te verliezen.
Met de komst van Johanna wendt het verhaal. Stapje voor stapje begint Ferdi de geschiedenis rondom zijn oom te ontrafelen. Waar het verhaal in eerste instantie vermoeide en leek te verworden tot een onnodige opsomming van reisbestemmingen, creëert Schrooten met Johanna en de vondst van Theo’s mijn rust en maakt hij een boeiend verhaal vol realistische dialogen. Hoe meer Ferdi over het leven van zijn oom te weten komt, hoe overtuigder hij raakt van zijn doel: hij zal het mysterie ‘Nonk Theo’ oplossen. Via prachtige, uiterst gedetailleerde beschrijvingen trekt Schrooten je mee in Ferdi’s obsessie: de papieren Nonk wordt een mens.
Wanneer Ferdi weer in Nederland is, kan hij Theo moeilijk loslaten. Veel meer dan een steenloos graf heeft hij niet gevonden, vragen blijven. De waarheid rondom Theo, zijn processen en ondergang blijft geheim. In 2009 besluit Ferdi wederom naar Australië af te reizen en zijn verhaal af te maken. In dit tweede deel van het boek ontstaat een extra spanningslijn. Ferdi krijgt contact met Bill Stubbs, een advocaat die betrokken was bij het proces van Nonk Theo en compagnon Faltinsky. Schrooten neemt je opnieuw mee naar de belangrijkste plekken in Australië, toont je opnieuw een realistische levensgeschiedenis. Daarbij beschrijft hij de sfeer zó goed, dat je langzaam begrip voor Ferdi opbouwt. Net als hij wil je Theo’s verhaal weten, net als hij ben je gefrustreerd wanneer antwoorden verzwegen blijven: '"aahrg!" krijs ik door de leeszaal, de vuisten gebald in de lucht.'
In Nonk Theo en de mijnen weergeeft Schrooten op prachtige wijze weer hoe de onbekende Theo langzaam echt wordt en hoe hij van hem gaat houden. Hoe meer Ferdi ontdekt over Theo’s leven, hoe duidelijker het wordt dat Theo’s bestaan zwaar was. Verbijsterend, misschien niet bedoeld om opgegraven te worden: 'Ik bedoel, het is een combinatie van eenzaamheid, afzondering van je eigen familie, je eigen achterban. (…) ‘En dan wordt de fles meer dan alleen je vriend,’ zeg ik.'
Met de komst van Nonk Theo en de mijnen blijft Nonk Theo bestaan.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Marloes
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
