Het sneeuwbaleffect dat de realiteit deed schudden
‘Nee. Een roddel gebaseerd op een zoen heeft een mooie herinnering bedorven. Een roddel gebaseerd op een zoen heeft me een reputatie bezorgd waarin iedereen geloofde en waar ze me naar behandelden. En soms heeft een roddel gebaseerd op een zoen een sneeuwbaleffect. Een roddel gebaseerd op een zoen is nog maar het begin. Draai de cassette maar om als je meer wilt horen.’
Populair onder Netflix-kijkers is de serie Thirteen reasons why. De serie over een meisje dat zelfmoord pleegt en een reeks cassettebandjes achterlaat met daarop redenen waarom ze zelfmoord heeft gepleegd vindt haar oorsprong echter in het boek van Jay Asher. Thirteen reasons why, vertaald door Lydia Meer, lijkt een duidelijke waarschuwing voor iedereen: verlies van vertrouwen doet meer dan je lief is.
Asher opent haar verhaal met een mysterieuze persoon die een aantal pakketjes verstuurt. Het zijn uiterst geheime pakketjes, maar ze voorspellen niet veel goeds: ‘Ik had Jenny nog een laatste dag rust moeten gunnen. Hoewel ze die niet heeft verdiend.’ Vervolgens neemt ze je mee naar een dag eerder en laat ze je kennismaken met Clay Jensen. Hij vindt zeven cassettes met daarop de stem van Hannah Baker, het meisje dat kort daarvoor zelfmoord pleegde. Op die cassettes vertelt Hannah haar verhaal en legt ze uit wat haar tot de zelfmoord bracht. Elk cassettebandkantje is gereserveerd voor iemand die haar aanzette tot haar laatste daad. Elk verhaal vormt een deel van de sneeuwbal die steeds groter werd en uiteindelijk uit elkaar spatte.
Vanaf het moment dat Hannahs cassettes gevonden worden, ontspringen in Thirteen reasons why twee verhalen. Allereerst maakt de lezer kennis met Clay, de luisteraar. Hij luistert Hannahs verhalen af, bezoekt de door haar genoemde ‘plaatsen delict’ en krijgt langzaam zicht op de situatie. Daarin neemt hij de lezer mee. Het tweede verhaal beslaat het verhaal van Hannah zelf. Samen met Clay ‘luistert’ de lezer de cassettebandjes af. De vertelstem van Hannah wordt in een blauwe kleur weergegeven en verweven door de lopende tekst die de actuele gebeurtenissen rond Clay vertelt. Net als Clay ontdek je langzaam wat Hannah aangezet heeft tot haar daden en wat voor impact alle ogenschijnlijk kleine en grote daden van omgevingsgenoten hebben gehad. Een erfenis.
Enerzijds lijkt deze opbouw effectief: heel natuurgetrouw wordt weergeven hoe het inzicht bij Clay langzaam groeit. Tegelijkertijd wil je als lezer doorlezen. Je wilt weten wat Hannah precies heeft aangezet tot haar daad. Langzaam zie je de sneeuwbal groter worden en ervaar je hoe het is wanneer er steeds iets meer van je persoonlijkheid afgepakt wordt. Haar verhaal geeft een soort voortschrijdend inzicht. Helaas zit er ook een keerzijde aan de medaille: het verhaal van Hannah geeft, vanwege het ingesproken karakter, weinig vaste grond onder de voeten. Doordat dit verhaal keer onderbroken wordt met het verhaal van Clay is het op diverse plaatsen moeilijk te volgen. Het krijgt een fragmentarisch karakter.
Asher kiest voor zijn verhaal realistische gebeurtenissen. Bijzonder is daarbij dat hij er ook voor kiest ogenschijnlijke futiliteiten aan te halen. Het zijn niet de grote dagelijkse pesterijen die Hannah volledig hebben doen besluiten tot haar daad. Het zijn tevens de kleine gebeurtenissen die voor een ‘dader’ redelijk onschuldig lijken. Asher laat hiermee zien dat ook kleine daden de sneeuwbal kunnen laten rollen: ‘Na jouw bezoekjes deed ik mijn jaloezieën ’s avonds stijf dicht. Ik sloot de sterren buiten, en ik heb nooit meer de bliksem gezien.’ Helaas legt Asher daarbij de nadruk op de liefde en het misbruik van lust. Veel pijnlijke momenten voor Hannah hebben te maken met seksuele uitspattingen van anderen. Hiermee verlaat Asher deels de realiteit: in de werkelijke wereld gaan veel pesterijen ook om geheel andere dingen.
Toch verdwijnt daarmee niet geheel de essentie van het verhaal. Thirteen reasons why laat zien dat inbreuk op jou als mens, eenzaamheid en een breuk in het vertrouwen veel schade aan kan richten. Hannahs verhaal is niet geheel uniek, maar vormt – zolang het niet juist een aanzet tot betekent – een waarschuwing voor velen.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Marloes
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
