'Verdraaid goed' stelt diep teleur

‘Met dit boek wil ik lezers die gepest worden of werden, hoop geven, zodat ze net als Crystal tot bloei kunnen komen.’ Susanne van den Beukel-Hendriks schrijft, naar aanleiding van de dood van Michael Jackson, haar roman Verdraaid goed. Lukt het haar met haar dj-verhaal gepeste lezers hoop te geven?  

Crystal is negentien wanneer ze start met haar vervolgopleiding. In eerdere schooljaren werd ze erg gepest en dat heeft haar onzeker en soms ronduit negatief gemaakt. Dan ontdekt ze haar droom: als dj platen draaien. Broer Ruben schaft een draaiset aan en Crystal kan aan de slag. Wanneer haar broer een eerste feest regelt waarop Crystal als 'prof' mag draaien, lijkt er een toekomstdroom uit te komen. Beetje bij beetje wordt ze succesvoller in de wereld van de dj's. Kan Crystals carrière als dj haar verleden doen vergeten?  

Helaas komt het in concept boeiende verhaal in Verdraaid goed allesbehalve redelijk uit de verf. Het grootste deel van het probleem vindt zijn oorsprong in de gehanteerde schrijfstijl. Vanaf de eerste bladzijde overlaadt Van den Beukel de lezer met nutteloze verhaaldetails en heeft ze de neiging elke open plek in het verhaal dicht te smeren. Keer op keer haalt ze de lezer uit het verhaal door gebeurtenissen te voorzien van onnodige verklaringen: ‘Dat helpt haar niet veel verder, want het belangrijkste wat je moet hebben is apparatuur en die heeft ze natuurlijk niet.’ Bovendien zorgt een overmatig gebruik van komma's ervoor dat veel zinnen geen natuurlijke tendens hebben: Van den Beukel plaatst pauzes waar ze niet horen en omgekeerd. Grote delen van het boek worden gekenmerkt door een te zakelijke schrijfstijl waarbij de auteur grossiert in het gebruiken van verklarende of redengevende signaalwoorden, terwijl ze de lezer op andere momenten de lezer op een erg kinderlijke manier aanspreekt. Louter het functioneel inzetten van dj-begrippen lijkt het verhaal, als het gaat om de schrijfstijl, enigszins te kunnen redden: de lezer waant zich in de wereld van de dj’s.  

Maar niet alleen de schrijfstijl maakt Verdraaid goed een tot onaantrekkelijk boek. Ook hoofdpersoon Crystal zorgt direct voor problemen. Pestslachtoffer Crystal roept om sympathie. Ze zorgt met haar gedrag echter eerder voor antipathie bij de lezer. Ze is zo flinterdun beschreven en onvolledig uitgewerkt dat ze niet meer wordt dan een papieren personage. Niemand kan haar echt begrijpen. Ja, ze zoekt medelijden door haar ellendige verleden expliciet te benoemen, maar ze krijgt het niet. Door de gebrekkige typering mist ze diepgang, wordt haar gedrag soms ronduit ongeloofwaardig en lijken opmerkingen niet te rijmen met eerdere opmerkingen. Geen lezer kan begrijpen dat ze niet genoeg geld heeft voor een simpele maaltijd, maar tegelijkertijd wel overweegt een dj-set te kopen. Geen lezer begrijpt haar uit de lucht vallende negatieve opmerkingen helemaal: ‘Weer mislukt, net als haar hele leven.’ Langzaam verwordt Crystal de vrouw van het hollen of stilstaan. De vrouw van het wereldse geluk of de diepste ellende.  

Alle hoop lijkt nu nog gevestigd op het verhaal zelf. Helaas lijkt ook dit gedeelte Verdraaid goed eerder af te breken dan op te bouwen. Waar het verhaal in concept veel ruimte biedt om uit te groeien tot iets moois, blijft het in Verdraaid goed niet meer dan een mager verhaal. Van den Beukel focust zich, terecht, op Crystals verhaal als dj, maar verliest daarbij andere verhaalelementen, zoals de schoolcarrière van Crystal en haar leven als sporter of koerier regelmatig uit het oog. Het gevolg is een discontinu verhaal waarbij de school-, koerier- en sportfragmenten fragmentarisch aangehaald of vergeten worden. Tegelijkertijd bevat het verhaal diverse ronduit ongeloofwaardige gebeurtenissen en wordt het door de (soms te) grote tijdsprongen onaantrekkelijk om met grote interesse te lezen. Jammer, want de goede basis is er.  

Of Verdraaid goed de lezers echt hoop kan geven, is de vraag. De onaantrekkelijke schrijfstijl, de flinterdunne hoofdpersoon en het matig uitgewerkte verhaalconcept doen het verhaal in ieder geval weinig goeds. Hoewel het boek vanaf een derde interessanter wordt en Crystal meer sympathie wint, lijkt het kwaad daarvoor al geschied.