Willen weten wat erna komt. Een fuik.

‘Maar toch. Dit is mijn verhaal. Mijn waarheid, en van niemand anders. Noem het een uitleg, om een idee te geven waarom ik ga doen wat ik ga doen: een onuitwisbare indruk achterlaten. Omdat ik het wil.’ De woorden in de proloog van Dit is hoe het ging spreken boekdelen: de roman van Astrid Boonstoppel zal indruk maken. En dat is precies wat het doet. Het maakt indruk. Veel indruk.    

Cato is net verhuisd wanneer ze haar plaats inneemt op een nieuwe school: het Groenbeek Gymnasium. Na een verschrikkelijke periode op haar vorige school wil ze hier een nieuwe start maken. Al snel sluit ze vriendschap met Victoria, een van de meest populaire meisjes. Automatisch raakt ze ook min of meer bevriend met Vics ‘gevolg’. Tegelijkertijd blijft ook internetliefde Adrian binnen haar vriendenkring. Het leven lijkt haar even toe te lachen. Helaas is het tegendeel waar. De periode op haar vorige school, de dingen die in het verleden gebeurd zijn en haar toch wel moeilijke thuissituatie zorgen voor steeds groter wordende scheuren in haar ik.    

‘Het zou wel goed komen met mij hier op het Groenbeek Gymnasium, dacht ik toen nog. Want ik had haar. En zij had mij. Dat vooral.’ Cato vertelt haar verhaal in Dit is hoe het ging achteraf. Boonstoppel schept daarmee een bijzondere vorm van spanning. Vanaf de eerste letter weet je dat er iets verschrikkelijks gebeurd is, maar voor je weet wat er aan de hand is, moet je door alle nauwe doorgangen van Cato’s levensverhaal.    

Dat levensverhaal is opgetekend in verschillende delen. Na een felle start, waarin Cato de lezer meedeelt dat er van alles aan de hand is, soes je als lezer, ondanks de continue dreiging van het naderende onheil, een beetje weg. Cato komt op een nieuwe school, sluit – net als in veel YA-boeken - vriendschap met een van de populairste meisjes van de school en leeft haar leven. Haar bijzondere internetrelatie met Adrian lijkt het enige element waar je je als lezer zorgen om moet maken. Langzaam dut je – wanneer het leven van Cato lijkt te draaien om kleren kopen en jongens ‘spotten’ – verder in en geniet je van de prettige verteltrant van Boonstoppel.    

Ondertussen kruipt het verhaal echter als een spin onder je huid. Langzaam trekt Cato je met haar verhaal mee in een fuik waar je niet uit kunt komen. De eerste barsten in haar leven en de moeilijkheden die ze tegenkomt, zijn typerend voor de kwaliteit van het verhaal van Boonstoppel. De sfeer in het boek slaat om en wanneer je dit als lezer merkt, zit je in het smalste deel van de fuik. Je kunt niets anders dan afwachten en Cato, al lezend, naar de climax sturen. Het betreft een groot compliment op conto van Boonstoppel. De manier waarop zij de psychologische spanning in het verhaal opbouwt is perfect uitgekiend. De typering van Cato als doorsnee puber met problemen die eenieder tegen kan komen, is sterk en zorgt op allerlei manieren voor identificatie vanuit de lezer.    

Dit is hoe het ging bevat veel thematische dramatiek. Echter, in geen enkel opzicht lijkt het te veel. Het leven van Cato ís realistisch en wordt nergens overdreven weggezet. Tot het eind blijft het boek intrigerend, geloofwaardig en akelig. Het bezorgt je kippenvel en laat je nadenken over allerlei maatschappelijke thema’s. Boonstoppel slaagt erin oude problemen als pestproblematiek te combineren met hedendaagse kwesties als internetrelaties. In de slotpassages zet ze de versnelling wellicht één stand te hoog, maar het mag Dit is hoe het ging niet raken. Je zit al zover in de fuik dat slechts alles meemaken de optie is.