De kracht van beeldende kunst

We spoelen een jaar vooruit in de tijd: ‘Na de revolutie sloot ze een vredesverdrag met de aarde. Sindsdien zijn de Lunars bezig hun samenleving te herbouwen onder een nieuwe barmhartige leider. Jammer genoeg verloopt niet alles zo soepel als we hadden gehoopt…’    

Hoe kan het ook anders? Geen enkele lezer had verwacht dat het leven van androïde IKO en haar menselijke vrienden over rozen zou gaan. Opstand, de tweede graphic novel in de serie The Lunar Chronicles van Marissa Meyer vormt het spannende vervolg op IKO.    

Als eerste geeft Meyer de lezer een korte, aantrekkelijke samenvatting waarin ze vertelt wie waar is en waarom. Bovendien beschrijft ze in enkele zinnen wat er in het eerste deel vanuit IKO gebeurd is. Inmiddels zijn de personages een jaar verder. Wolf staat op het punt Scarlet ten huwelijk te vragen, maar durft niet: hij is immers een monster en gunt haar meer. Plotseling staat Alfa Steele voor hem. Steele wil dat Wolf zich opnieuw bij zijn leger aansluit, om een greep naar de menselijkheid af te dwingen. Wolf, die zijn vrouw een echte man gunt, accepteert. Hij hoopt dat Steele écht het beste met hem voor heeft.    

Dit blijkt al snel anders. Ondertussen zet Cinder op Luna de wereld op zijn kop. Ze doet afstand van de troon en stelt een democratie in. Dan vertrekt ze naar aarde voor het belangrijke vredesbal. Haar veiligheid kan echter niet gegarandeerd worden. Steele is op zoek naar deze vrouw en zijn wraak zal zoet zijn. Aan IKO en haar vrienden de taak de goede vrede te bewaken.    

Wie IKO gelezen heeft, belandt bij Opstand in een gespreid bedje. Het tweede deel van de graphic novel-serie bevat, evenals het eerdere deel, oersterke illustraties bij het actievolle verhaal van Meyer. Anders dan bij het eerste deel hoef je nu niet te wennen aan het verlies van de eigen fantasie; je bent erop ingesteld. Dat maakt dat de kracht van het verhaal zich vanaf moment één voordoet. Tegelijkertijd hoeft Meyer de lezer niet meer te ‘helpen’ bij de personages. Ze hoeft niet meer te laten zien wie wie is; dat weten we vanuit eerdere delen. Dit komt het tempo van het verhaal – ondanks het feit dat het bij het eerste deel goed gekozen was – ten goede. Daarbij maken vooral de goed vormgegeven gezichtsuitdrukkingen in de illustraties het verhaal aantrekkelijk. Met enige regelmaat vindt de lezer een close-up van een personage, met daarin veel aandacht voor de emoties, waardoor al snel een gevoel van empathie ontstaat.    

IKO valt daarin het meeste op. Haar personage is krachtig en superhumoristisch: ‘Je raakt me niet kwijt hoor, Steele! Ik heb een opgeladen batterij en onvermoeibare hart- en bloedvaten! Daarmee bedoel ik…. Geen hart- en bloedvaten. Ik kan de hele dag doorgaan.’ Ze neemt geen blad voor haar mond en het feit dat ze een androïde is, maakt juist haar aanwezigheid uniek. Waar zij in het eerste deel oppervlakkig en voor de lezer deels onaanraakbaar was, komt ze in dit deel dichterbij. Meyer besteedt aandacht aan de achtergrond van IKO en laat bij vlagen haar gevoelens zien: ‘Als iemand me zoekt, ik ben in de tuin om mijn emotionele processor opnieuw af te stellen. Omdat ik een androïde ben.’ IKO is wellicht de meest bijzondere van het stel; ze kan immers niet kapot. En daarmee creëert Meyer voor zichzelf de kans een verhaal meerdere keren desastreus te laten eindigen, zonder het echt te laten eindigen.    

Ook in dit deel van de serie gebeurt veel. Geen moment zal de lezer zich vervelen en de constructie van het verhaal, in combinatie met de illustraties, versterkt dit. Meyer springt handig om met cliffhangers en parallelle tekeningen van Stephen Gilpin creëren een extra vorm van spanning: als lezer weet je tóch wat er op verschillende plaatsen op hetzelfde moment gebeurt. Meyer haalt diverse thema’s aan, zoals macht en de omvorming van dictatuur naar democratie, en laat deze vervolgens visualiseren. Echter, ook hier ontbreekt een diepgaandere uitwerking. De aanzet tot de democratie op Luna wordt gegeven, maar het verloop ervan ontbreekt. Dit lijkt ook te gelden voor andere gebeurtenissen en onderwerpen. Maar wellicht zijn dat juist de vragen die nog beantwoord kunnen worden. Opstand voelt niet als het einde; er is meer.