Te lichte en niet vernieuwende YA-roman
Als we de YA-romans van tegenwoordig mogen geloven kun je maar beter geen stiefouder worden. Jongeren hebben per definitie een hekel aan de ‘bonusvader’ of ‘bonusmoeder’ en geven ze geregeld geen kans. Dezelfde film draait in Mus van Kristof Desmet. De bijna 180 pagina’s tellende Young Adult-roman beschrijft het verhaal van Merel; het meisje dat koste wat het kost de nieuwe vlam van haar moeder buiten de deur wil houden.
Het verhaal van Desmet begint met een fragment waarin Merel – Mus – door haar moeder achtergelaten wordt bij sociaal-verpleegkundige Frauke. Ze zal de komende tijd in een opvang verblijven, een vorm van time-out: ‘Ja, ze was slecht. En ja, ze was een gestoord kreng. Een ongeëvenaard serpent.’ Al snel krijgt Mus de opdracht haar verhaal op te schrijven.
Dat is het moment dat de lezer mee terugkeert naar een periode eerder in de tijd; de periode geschapen uit overbekende verhaalelementen. Mus woont samen met haar broertje Brix en haar moeder. Haar vader heeft haar moeder bedrogen met een ander en is vervolgens vertrokken om met zijn nieuwe vlam samen te gaan wonen. De ramp, en daarmee ook de opeenstapeling van clichés in de roman, wordt groter wanneer blijkt dat de moeder van Mus zich anders gaat gedragen. Al snel komt Mus erachter dat moeders een nieuwe relatie heeft. Alsof dat probleem nog niet groot genoeg blijkt, is de nieuwe vlam een bekende van Mus: de meest verschrikkelijke leraar op Mus’ school en tevens de collega van haar moeder; Lux. Mus besluit er geen gras over te laten groeien. Ze zet alles op alles om de verschrikkelijke vlam te laten verdwijnen.
Helaas kan Mus niet overtuigen. Dat komt ten eerste door de gekozen tijd van waaruit Desmet zijn personages laat vertellen. Door de verleden tijd te gebruiken, plaatst hij het verhaal ver van de lezer. Hij schept een onnatuurlijke afstand die juist bij dít verhaal zo klein mogelijk zou moeten zijn. Ook de beschreven verhaallijn gooit roet in het eten. Enige spanning die opgelaaid wordt door de vraag wat Mus in het verleden heeft gedaan waardoor ze een ‘time-out’ kreeg, krijgt niet de kans te floreren. De oorzaak hiervoor ligt in het overmatig inzetten van het welbekende verhaal over mislukte ouderrelaties, boze stiefouders en ontevreden kinderen.
Dat Mus geen grenzen lijkt te kennen als het gaat om het beschermen van haar ‘lege’ huis, is een boeiend gegeven. Als lezer hoop je dat ze op een of andere manier los zal gaan en alles uit de kast zal halen. Helaas komt dit pas tegen het slot echt aan bod. Tot die tijd vervalt de dame in het uitvoeren van kinderachtige of voor de hand liggende acties. Wel lijkt ze psychisch steeds verder af te zakken. Ook dat gegeven is op zichzelf interessant. Helaas blijft diepgang hierin achterwege. Desmet haalt zoveel verschillende elementen aan, zoals weglopen, zelfmoordgedachten en paniekgevoelens, dat een overkill ontstaat, waarbij de diepere basis mist. Als lezer krijg je niet het gevoel écht te begrijpen wat er bij Mus speelt. Het gevolg is dat je haar moeizaam kunt volgen en bij vlagen haar gedrag beoordeelt als ‘kinderachtig’ of ‘overtrokken’. Haar verhaal stuit op onbegrip. Haar psyche is moeilijk te doorgronden, waardoor een gevoel van antipathie ontstaat.
Ook als het gaat om de verhaalstijl valt Mus enigszins tegen. Flauwe, ietwat simpele humor sijpelt door het verhaal, ‘‘Meneer, ik voel me niet goed, kan ik even naar het toilet?’ Dat klopte natuurlijk niet. Mus wilde vurig naar wat ander gezeik gaan luisteren. Letterlijk dan’, en soms ongeloofwaardige dialogen zorgen ervoor dat je als lezer vraagtekens plaatst bij hetgeen gebeurt: ‘‘We gaan gewoon door, Merel. Met of zonder jouw goedkeuring.’ Nu was het zijn beurt. ‘Je mag me noemen wat je wilt. Je zult niet tussen ons komen, meisje, daar ben je nog te groen voor achter je oren.’’
De kernvraag ‘heiligt het doel alle middelen’heeft in de roman zeker zijn plaats heeft gekregen, maar trekt te weinig aandacht. Een goede, diepgaande uitwerking – een uitwerking die recht doet aan de Young Adult – mist. Mus lijkt een schot, maar mist de roos.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Marloes
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
