Soms is het leven écht niet eerlijk
Leven met een chronische ziekte is geen pretje. Voor eens en voor altijd bevestigt Kathelijn Vervarcke dit in Sneeuw in september. De roman over twee jonge vrouwen met een reumatische aandoening beschrijft de invloed van zo’n ziekte op het leven van de patiënt en alle omstanders.
Kort na haar negentiende verjaardag hoort Jutta van haar reumatoloog dat haar toekomst anders is dan ooit gehoopt:
‘Een kwartier daarvoor had ik namelijk te horen gekregen dat ik nooit zou kunnen werken, trouwen of kinderen krijgen. ”Jutta, het enige wat de geneeskunde jou nog kan bieden, zijn verdovende middelen.’’
En daarmee is ze niet de enige: ook vriendin Maud heeft geen toekomstperspectief. Zij heeft zelfs besloten een einde te maken aan haar leven: ze wil euthanasie. Het maakt Jutta, zelf nog niet klaar met het leven, kwaad. Haar relatie met Maud verslechtert. Zij zal er alles aan doen zichzelf beter te maken, ook al wordt dat moeilijk: ‘Op mijn menu stond elke dag hetzelfde: stijve gewrichten op een bedje van pijnlijke ribbetjes, gegarneerd met ontplofte vingertjes en teentjes.’ Ze start een blog waarin ze het opneemt tegen haar ziekte en doopt haar vijand ‘Malevolus’.
Sneeuw in september omvat een heel rijk verhaal over wat een chronische ziekte eigenlijk betekent. Vervarcke vervlecht dit thema met de grote verhaallijn over de aftakeling van Maud en de pijnklachten die Jutta ervaart, maar ook met kleine dingen zoals verhoudingen binnen relaties, de gang van zaken thuis, toekomstperspectieven en het simpele ‘normaal-zijn’. Met enige regelmaat zijn juist de details – de elementen die misschien tussen neus en lippen door vermeld worden - in het verhaal indrukwekkend:
‘‘Waarom twee nachtvlinders?’
‘Die verwijzen naar onze vriendschap. Wij zijn elke nacht wakker omdat we niet kunnen slapen van de pijn.’’
De plotontwikkeling is goed opgezet. Waar de twee dames nog voor het begin van het verhaal een heel hechte band hadden, verslapt deze eigenlijk al vanaf de eerste letter. Vervarcke beschrijft vanuit Jutta’s perspectief twee uiteenlopende levensverhalen met twee zeer verschillende karakters, waarbij het ene verhaal resulteert in een soort van opgeven en het andere in moedig strijden. Uiterst interessant is daarbij het gegeven dat Vervarcke ervoor kiest Jutta de beslissing van Maud niet te laten begrijpen. In plaats van te snappen waarom Maud niet verder wil leven, is Jutta boos om het feit dat Maud opgeeft en uit het leven stapt. Als lezer ben je in eerste instantie op de hand van Jutta, terwijl je Maud misschien ook wel wilt begrijpen; iets wat zorgt voor een sterke innerlijke confrontatie.
Gedurende het verhaal staat de vraag in hoeverre je over andermans leven mag beslissen of oordelen steeds meer centraal en komt Jutta tot het inzicht dat geen leven met een chronische ziekte gelijk is, ook al lijken situaties nog zo op elkaar. Vervarcke speelt hier handig op in door vervolgens het euthanasieverhaal van Maud meer naar de voorgrond te trekken. Jutta’s eigen strijd verdwijnt wat naar de achtergrond, Mauds leed krijgt meer plaats en als lezer word je geconfronteerd met gebeurtenissen die je eigenlijk niet mee wilt maken. Tegelijkertijd krijgt het thema euthanasie openlijk aandacht, op een vrije en op sommige momenten zelfs luchtige wijze. De manier waarop Maud omgaat met haar beslissing confronteert: enerzijds zet het je nekharen recht overeind, anderzijds zet het aan tot nadenken over eindeloos lijden.
Een groot compliment dat Vervarcke gemaakt kan worden, is de manier waarop ze voorkomt dat Sneeuw in september een inhoudsloze tranentrekker wordt. Het is zeer gemakkelijk de plot te laten eindigen in een oceaan van verdriet, maar de uitdaging ligt hem juist in het voorkomen van dat uiterste en Vervarcke accepteert die. Hoewel het verhaal van Maud en Jutta zeker verdriet kent, bevat het ook veel kracht en mooie momenten. Het is meer dan een verhaal over een al dan niet goed aflopend leven; het beschrijft hoe je wél kunt leven en gaat een open gesprek over euthanasie aan.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Marloes
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
