Van ‘wat’ naar ‘waarom’; een geslaagde opzet!

Het zal je maar gebeuren: je komt thuis en de politie staat op je te wachten. Bang omdat je denkt dat je gesnapt wordt voor de drugs op je kamer, loop je naar binnen. Daar wacht echter een ander verhaal: je vriendin is vermist. Het overkomt Flynn in Voor het laatst gezien. De thriller, geschreven door Caleb Roehrig en vertaald door Sandra Hessels, is te plaatsen in de boekenhoek waar ook Thirteen reasons why zich bevindt. Dit verhaal zal, qua bekendheid, in de schaduw van Ashers boek staan, maar dat is onterecht: verhaaltechnisch is het sterker.    

Flynn wordt thuis opgewacht door de politie. Zijn vriendin, January, blijkt verdwenen te zijn. Nadat de twee jongeren een tijd lang uiterst goede vrienden waren, kregen ze een bij voorbaat onmogelijke relatie. Nu is ze weg en doet Flynn, die zelf ook zo zijn geheimen heeft, er alles aan om te ontdekken wat er met haar gebeurd is en wie haar verdwijning op zijn geweten heeft. Samen met twee van zijn beste vrienden gaat hij op zoek. Langzaam maar zeker ontdekt hij dat January overal verschillende leugens vertelde en beetje bij beetje groeit het rookgordijn dat ze opgeworpen heeft. Ze blijkt alle contacten met vrienden en bekenden te hebben afgesneden, alvorens ze van de aardbodem verdween.    

Voor het laatst gezien is een boeiende thriller, waarbij in eerste instantie niet veel moord of bloed om de hoek komt kijken. Roehrig richt zijn pijlen op de gezamenlijke geschiedenis van January en Flynn. Terwijl Flynn uit probeert te vinden waar zijn vriendin is, wordt de lezer geconfronteerd met delen uit de weken voordat January verdween. Je ontdekt al snel dat de relatie tussen de twee allesbehalve perfect was. Tegelijkertijd wordt duidelijk dat January niet ‘zomaar’ verdwenen is en op dat moment laat Roehrig het mysterie rondom het interessante meisje groeien. Steeds duidelijker wordt dat je, net als Flynn, niet meer precies weet wat je moet geloven en dat versterkt het verhaal: je kijkt vanuit een ogenschijnlijk betrouwbaar perspectief naar een onbetrouwbare persoon. De focus verschuift van de verdwijning naar de réden achter de verdwijning. Waarom deed dit meisje zo? Waarom verbrak ze alle contact met de buitenwereld?    

Naarmate het verhaal vordert, kruipt ook een ander interessant thema naar voren: de politiek. De stiefvader van January, Jonathan Walker, is senaatskandidaat en heeft er belang bij dat de verdwijning niet in zijn nadeel gaat werken. Daarmee roert Roehrig een thema aan dat bijvoorbeeld Herman Koch in Het diner eerder al centraal zette: in hoeverre breng je dingen naar buiten als het voor je eigen carrière niet goed is? Dit, in combinatie met klassiekere onderwerpen zoals zelfacceptatie, maakt Voor het laatst gezien, ondanks de door Roehrig beperkte uitwerking van de thema’s, een rijke en boeiende thriller.    

Natuurlijk zijn er ook bij deze thriller kanttekeningen te plaatsen. Zo voert Roehrig halverwege het verhaal het dramagehalte behoorlijk op en zijn sommige verhaalelementen, zoals het contactverloop tussen twee personages, onlogisch opgezet, waardoor het de geloofwaardigheid lichtelijk schaadt. Toch doet dit de thriller in zijn geheel weinig pijn. De vraag achter de verdwijning van January is dermate interessant dat het de lezer van begin tot eind weet te boeien. De vormgeving is daarbij prima. Het spel met de betrouwbaarheid van personages, de vloeiende schrijfstijl met goed uitgewerkte dialogen; Roehrig slaat met Voor het laatst gezien in die zin de spijker op zijn kop.