Prachtige dilemma's en morele keuzes
Ann Leckie won met haar romandebuut Ancillary Justice zo’n beetje alle grote sciencefictionprijzen. Geen wonder dus dat Luitingh-Sijthoff de rechten op dit boek kocht. Het werd vertaald als Het recht van de Radch (zie hier voor de recensie). Inmiddels is het vervolg ook vertaald. Het zwaard van de Radch is in vergelijking met het eerste boek een heel klein verhaal, een tussenaflevering bijna. Al is het niet zo goed als het eerste deel, het blijft sterke space opera.
Het prachtig uitgewerkte universum van de Radch wordt in dit tweede boek verder uitgediept. Om dit vervolg te kunnen waarderen moet je absoluut deel 1 gelezen hebben, anders zijn de gewoonten, motivaties, aanspreekvormen en emoties (of het ontbreken daarvan) niet te volgen. De hoofdpersoon is namelijk een kunstmatige intelligentie, die ooit honderden lichamen én een ruimteschip onder haar controle had. Nu is ze nog maar één lichaam: de enigszins gebutste vlootkapitein Breq, die net een nieuwe aanstelling en missie heeft gekregen van de Heer van de Radch aan het eind van Het recht van de Radch. Ze heeft weer een ruimteschip, de Genade van Kalr, en een bemanning, maar die staan grotendeels los van haar. Daar heeft ze nog steeds moeite mee. Ze herinnert zich hoe ze als soldateneenheid in koor kon zingen en dat mist ze ook nu nog.
Het zwaard van de Radch speelt zich af in de ruimte, op het Athoek ruimtestation en de planeet in wiens omloop het hangt. De schaal is veel kleiner dan het eerste deel, wat Leckie de gelegenheid geeft om veel dieper op de bijzonder- en eigenaardigheden van zowel de Radch, verscheidene onderworpen volkeren en de mysterieuze Presger-aliens en hun boodschappers in te gaan.
Het element dat Leckies universum uniek maakt, heeft ook weer een belangrijke plaats: de tot in het extreme doorgevoerde geslachtsneutraalheid. Iedereen in het boek wordt als ‘zij’ aangeduid, eender of diegene man of vrouw is. Die omdraaiing van man-centristische aanduidingen, zet de lezer regelmatig op het verkeerde been, waarmee de sense of wonder in dit boek al ingebakken zit.
Belangrijke thema’s zijn (gebruik van) macht, onderdrukking – zowel door andere mensen, als door eigen culturele gewoonten – en persoonlijkheid. De macht van de Presger is dusdanig groot dat het zonder enige richtinggeving van de aliens Breq en de andere Radch tot gedrag aanzet om ze te vriend te houden. De onderdrukking komt heel sterk naar voren op de planeet, maar ook in de vele, vaak benadrukte rituelen en beleefdheden die de Radch naleven. En persoonlijkheid is misschien wel het meest indringende thema: hoe is het om ooit een oorlogsschip en haar soldaten geweest te zijn en nu nog maar één lichaam te hebben? Hoe is het om als niet-mens tussen mensen te leven (Breq en de Presger vertaler hebben daar heel verschillende manieren voor)? En hoe ga je om met de realisatie dat je overgenomen bent geweest door de Heer van de Radch en dat je oorspronkelijke persoonlijkheid niet meer bestaat? Dat maakt dit boek mooi en sterk: het graaft verder op de ideeën die in het eerste – toegegeven, veel snellere, spannender en grootsere – deel werden gepresenteerd.
Prachtige dilemma's en morele keuzes, door het filter van Breqs AI-uitkijk, de Radchcultuur en Ann Leckies geweldige stijl, maken het een prachtig boek.
Wel had er strakker geredigeerd mogen worden op woord- en metafoorherhaling. Te vaak wordt de nadruk gelegd op de handschoenen, de theeceremonies en hoe de verschillende talen gebruikt worden, maar dat zijn kleine punten. Belangrijker is de kleinere schaal en het lagere tempo, die maken Het zwaard van de Radch minder sterk dan het eerste deel.
Waar Het recht van de Radch naar de vijf sterren neigde, leunt Het zwaard van de Radch eerder naar de drie, maar het blijft net binnen de vier sterren.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Martijn (Hebban Crew)
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
