Het geschop tegen Rusland komt analyse niet ten goede

MH17. Slachtoffer van Poetins oorlog. Die ankeiler staat op de voorkant van Rusland in Oorlog – met zichzelf en de wereld van NOS-correspondent Peter D’Hamecourt. Het is een indirecte verwijzing naar de escalatie op de Krim en de oorlog in het oosten van Oekraïne. Gebeurtenissen die plaatsvonden in de tijd die in het boek wordt beschreven. Namelijk van september 2013 tot en met juli 2014. Waarom is de houding tussen Rusland en het Westen in die tijd zo verslechterd?

Om dat te analyseren haalt de schrijver verschillende Russische denkers, wetenschappers en politici aan waarop het huidige beleid van president Poetin is gebaseerd. Zij zeggen allemaal hetzelfde: Rusland en het Russische volk zijn superieur en de historische vergissingen, zoals het uiteenvallen van de Sovjet-Unie, moeten rechtgezet worden. Erg interessant bij het duiden van de huidige situatie. Voorbeelden van propaganda in talkshows en journaals laten goed zien dat deze elite alle kans krijgt om hun standpunten aan het volk te verkondigen.
Verder is het erg boeiend om te lezen waarom het huidige Rusland keuzes maakt op basis van historische gebeurtenissen. Deze feiten wil Poetin rechtzetten door een nieuw groot Russisch rijk te creëren. Het beeld van de Russische realiteit weet het boek daarmee goed te schetsen.

D’Hamecourt is erg oordelend. Dat maakt het boek minder geloofwaardig. Hij hekelt het Russische internationale beleid en steekt dat niet onder stoelen of banken. De gebeurtenissen met bijvoorbeeld de Arctic Sunrise en de houding tegenover Tsjetsjenen zijn slechts twee voorbeelden uit vele waar hij zijn mening met veel misbaar laat blijken. De mening van de schrijver kom je namelijk op elke pagina tegen.
Dit komt zijn geloofwaardigheid als journalist en daarmee het boek niet ten goede. Soms lijkt het meer een manifest tegen het Russische beleid dan een objectieve analyse. Een voorbeeld:
“De Krim en Sebastopol zijn ingelijfd bij Rusland op de meest lafhartig en achterbakse manier die je maar kunt bedenken, via list en bedrog. Een grootmacht onwaardig.”
Verderop in het boek wordt zelfs geïnsinueerd dat pro-Russische rebellen met wapens van Poetin MH17 uit de lucht hebben geschoten. Dat lijkt mij een erg voorbarige conclusie die D’Hamecourt in augustus/september 2014 trekt. Het onafhankelijke onderzoek naar de vliegramp moet immers nog van start gaan. De schrijver hekelt propaganda, maar is zelf ook niet geheel objectief. Jammer.

In de epiloog wordt er geprobeerd om een vooruitblik te geven in de toekomst. Het antwoord op die vraag laat zich moeilijk vangen. Poetin heeft een gedragslijn uitgezet die ook wel met de term avos aangeduid kan worden; als een besluit negatief uitpakt, zal een Rus bij dat besluit blijven en neemt hij alle negatieve consequenties op de koop toe.
Het valt te hopen dat D’Hamecourt die term niet in de praktijk brengt als hij zijn volgende boek schrijft. D’Hamecourt beschrijft namelijk op een interessante manier hoe Rusland naar het Westen, haar voormalige Sovjetstaten en de wereld kijkt. Iets wat wij niet dagelijks op het journaal horen of in de krant lezen. Jammer dat zijn mening voor veel afleiding zorgt en bovendien het verhaal minder geloofwaardig maakt.