De gezichten van de revolutie
Als het verleden ons al iets leert, dan is het dat omwentelingen, groot of klein, steunen op de wilskracht, de overtuiging en het geloof in een goede afloop van vele honderden, zo niet duizenden mensen wier naam nooit in de geschiedenisboeken terechtkomen. Mensen die zich onbaatzuchtig achter een ideaal of visie zetten en bereid zijn daarvoor te vechten, soms tot aan de dood toe. Zogenaamde kleine lieden die verdwenen zijn in de vergeetput van de geschiedenis. In zijn nieuwe roman 14 juli geeft de Franse schrijver en filmmaker Eric Vuillard, vorig jaar nog volop gelauwerd voor De orde van de dag – een zeer persoonlijke reconstructie van de gebeurtenissen die zouden leiden tot de Tweede Wereldoorlog –, een groot deel van deze mensen niet alleen hun rechtmatige plaats in de geschiedenis, hij geeft ze een naam en een gezicht.
Vuillard kiest in zijn verhaal niet voor roemruchte figuren uit de Franse revolutie. Hun relaas is wat hem betreft al afdoende geboekstaafd. Daarbij komt dat hij weinig vertrouwen heeft in de eerlijkheid en oprechtheid van wat ze te vertellen hebben. Liever richt hij zich, vaak met onverholen sympathie, op wat er zich in de avond en nacht van 13 juli afspeelde in de stegen en kroegen van de sloppenwijken van Parijs. Daar breidde het oproer zich toen uit als een inktvlek op vloeipapier, tot de lawine niet meer viel af te stoppen. Die razendsnel aanwakkerende opstandigheid van het volk zou een dag later leiden tot de onvermijdelijke bestorming van de Bastille. Vuillard neemt de lezer mee naar het brandpunt van de rebellie en laat hem meekijken door de ogen van de avonturier Fournier, de ‘sansculotte-neger’ Delorme, de tapijtwerker Cassard en de doodzieke Maillard, nederige arbeiders en knechten die zich dagelijks de ziel uit het lijf beulden zodat koningshuis en adel grote sier konden blijven maken – ondanks het feit dat de staatsschulden torenhoog opliepen en het grootste deel van het volk armoede leed.
‘Ik moet beschrijven wat niet bekend is. Het is eigenlijk niet bekend wat er zich op 14 juli afspeelde. De verhalen die we ervan hebben, zijn gezocht of onvolledig. We moeten de dingen bekijken vanuit de naamloze menigte. En vertellen wat er niet geschreven staat.’
Vuillard neemt die rol op zich middels sprankelend proza dat zich aan een aanhoudend hoog tempo aan de lezer presenteert. Korte, krachtige zinnen worden in een doordachte cadans afgewisseld met lange opsommingen die soms naar adem doen happen. Het ritme in dit verhaal ligt soms zo schrikbarend hoog, dat het een kwestie van tijd lijkt dat de schrijver de macht over zijn literaire stuur kwijtraakt, maar Vuillard houdt zijn roman stevig in de hand, op een enkele kleine uitschuiver na die hem aan het begin van de volgende regel al vergeven is. Ritme, snelheid en wisselende perspectieven, drie elementen waarmee een filmmaker dagelijks te maken heeft, dragen elk op hun beurt bij aan de dramatiek en spanning die van dit boek een onvoorwaardelijke pageturner maakt, zelfs al is de afloop van de veertiende juli al ruim 230 jaar bekend.
Met 14 juli schreef Eric Vuillard een biologerende roman die de lezer pal in het midden van een van de grote gebeurtenissen uit de Europese geschiedenis plaatst. Een boek dat leest alsof je er vanaf het prille begin bij was, dat je het zweet en het bloed van de opstandelingen doet ruiken. Maar vooral een boek dat de talloze vergeten helden van de Franse revolutie geeft waar ze na bijna tweeënhalve eeuw wachten recht op hebben: een indrukwekkend standbeeld.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Martin Overheul
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
