Een mens van vlees en bloed
Een van de literaire dromen die Amélie Nothomb, de bekendste Franstalige schrijfster uit België, koesterde, was een roman schrijven over de laatste dagen van Jezus. Dertig jaar lang speelde ze met dat idee, maar nooit kwam het er daadwerkelijk van. Niet omdat Nothomb tegen het zo beruchte ‘writer’s block’ aanliep (ze schreef in die dertig jaar een halve boekenkast bij elkaar), maar omdat het onderwerp zich niet zo gemakkelijk in een roman liet gieten als ze hoopte. En omdat er altijd andere prioriteiten opdoken die een roman over Jezus naar de achtergrond verdrongen. Tot ze op een bepaalde dag besefte dat ze het schrijven over haar ‘persoonlijke Jezus’ niet langer kon uitstellen.
‘Ik heb altijd geweten dat ik ter dood veroordeeld zou worden. Het voordeel van die zekerheid is dat ik mijn aandacht kan richten op de dingen die er echt toe doen: de details.’
Zo begint Nothomb aan Dorst, een lange monologue intérieur waarin Jezus, opgesloten in een kille kerker, terugkijkt op zijn leven, zijn relatie met God, liefde in het algemeen en die voor zijn moeder en Maria Magdalena in het bijzonder, en vooruitkijkt naar wat hem te wachten staat; een zekere dood aan het kruis. Nothomb zou echter Nothomb niet zijn als ze die terugblik en vooruitblik niet zou kruiden met haar eigen tics en fascinaties: schoonheid, lelijkheid, huichelarij en ondankbaarheid. Tijdens zijn proces, meer specifiek als het gaat over de wonderen die Jezus heeft verricht, komen enkele van die elementen al meteen aan bod:
‘De voormalige blinde klaagde dat de wereld zo lelijk was, de voormalige melaatse verklaarde dat niemand hem nog een aalmoes gaf.’
De Jezus die Nothomb opvoert, wijkt danig af van het beeld dat bij menigeen van ons bekend is. Hier zien we geen Jezus die zich op een andere morele hoogte bevindt dan het niet-uitverkoren volk, die barmhartig en vergevingsgezind naar zijn medemens kijkt, maar een man van vlees en bloed. Een man die weet hoe het is om pijn te lijden, die lichamelijke noden heeft (zijn mond droogt uit, hij heeft voortdurend dorst) en die niet voortdurend zachtmoedig is. Nee, deze Jezus is uiterst scherp voor het werk van zijn vader (‘Mijn vader heeft een merkwaardige soort geschapen: hetzij klootzakken die er meningen op na houden, hetzij goede zielen die niet nadenken.’), zodat hij hem niet alleen verwijt dat hij zijn schepping niet meer in de hand heeft en dat ze de vreselijkste kwellingen hebben bedacht, maar ook dat hij niet weet wat liefde is:
‘Het grootste verschil tussen mijn vader en mij is dat hij liefde is en dat ik liefheb. God zegt dat liefde universeel is. Ik heb lief en ik weet maar al te goed dat je onmogelijk van iedereen op dezelfde manier kunt houden.’
Het zijn dergelijke inzichten en onverwachte invalshoeken die van Dorst een uiterst genietbare roman maken. Zoals Nothomb dat wel vaker doet, neemt ze standpunten in die niet overal in goede aarde zullen vallen. Een kritiek op dit boek was dat haar Jezus veel te menselijk is, te dicht in de buurt van de realiteit. Nothombs Jezus is een man met fouten, met tekortkomingen en beperkingen, met twijfels – zelfs als hij al aan het kruis hangt, blijft die twijfel aan hem knagen.
‘Geloof ik? In het begin ging ik mee met dat krankzinnige plan omdat ik geloofde dat de mens maakbaar was. We hebben gezien waartoe dat heeft geleid. Het zou me verbazen als ik er drie heb kunnen overtuigen. Wat een belachelijk geloof is het ook. Je moet wel compleet achterlijk zijn om te denken dat je iemand kunt veranderen. Mensen veranderen alleen als ze dat zelf willen, en het komt maar zelden voor dat ze dat echt van plan zijn.’
Daarmee moeten we het namens de Jezus van Nothomb doen. Het maakt hem er minder verheven en volmaakt, maar een stuk menselijker op. Dat is misschien wel de sterkste prestatie van dit boek.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Martin Overheul
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
