De vermenging van privéleven en ideële strijd
Het valt niet mee om een consistente biografie te schrijven van deze twee leidende figuren in de Zuid-Afrikaanse apartheidsbeweging. Ten eerste hadden de beide hoofdpersonen vaak totaal verschillende herinneringen aan bepaalde gebeurtenissen (zoals hun eerste ontmoeting), ten tweede vertelden ze vaak aan anderen verschillende verhalen over dingen die waren gebeurd, met name in hun jeugd. Vooral Winnie kon een neiging tot fabuleren niet worden ontzegd.
Daardoor is vooral het gedeelte over hun jeugd en de eerste jaren van hun samenzijn vaak rommelig. Verder worden de loopbanen van de twee soms met heel grote sprongen beschreven, waarbij je soms het gevoel krijgt dat iemand direct na aanmelding bij een vereniging de leider wordt, terwijl dat proces ongetwijfeld enige tijd in beslag zal hebben genomen.
Verder valt op hoe vaak de nadruk wordt gelegd op hoe knap, mooi, charmant en welbespraakt ze waren. Dat zal ongetwijfeld waar zijn, maar die eigenschappen worden ook bij anderen sterk benadrukt, zonder dat duidelijk wordt waarom dit is.
Ondanks deze kritiekpunten geeft het verhaal een boeiende inkijk in de apartheidsbewegingen in die tijd, inclusief de onderlinge ruzies, die soms meer energie lijken te vergen dan de werkelijke strijd tegen de overheerser. Dit is een proces dat helaas vaak voorkomt in dit soort situaties; denk alleen maar aan de enorme versplintering, zowel in de politiek als in de vakbeweging, bij de strijd tegen het kapitalisme. Dit heeft natuurlijk niet alleen te maken met ideologische verschillen, maar ook met ego’s.
In ieder geval worden de twee zeker niet als “heiligen” neergezet, een risico waaraan biografieën van grote helden vaak bezwijken. Er is alle aandacht voorhun tekortkomingen, onder andere voor wat betreft de huwelijkse trouw. Beiden sprongen hier tamelijk los mee om.
Wat opvalt is de ongrijpbare en vaak onberekenbare houding van Winnie, waar ze zich telkens met leugens probeert uit te praten. Ze is erg manipulatief en wisselt vaak van minnaar. Zij leeft haar leven verder en is zeker niet de dappere partner van de opgesloten “heilige”. Zij omringt zich met gewelddadige jongeren en zet deze vaak ook aan tot buitensporig geweld en moord, met name ook bij “concurrerende” strijders.
Heel goed wordt ook het tragische lot beschreven van de buitenwereld afgesloten Nelson, hoe hij grip op zijn leven en zijn gezin probeert te houden, onvoldoende op de hoogte van de werkelijke situatie. Hij ziet met name de zaken binnen zijn gezin alsof deze is blijven stilstaan ten tijde van zijn arrestatie. Nu en dan komt hij wat wereldvreemd over. Ook hier worden we weer geconfronteerd met de leugens van Winnie, in een poging om hem te ontzien of zichzelf te ontlasten. Zijn heldenstatus groeit ondanks alles en omdat er een symbool van het onrecht nodig is. Hij wordt door zijn omgeving bewust tot held gepromoveerd.
Nelson voerde tegen het einde van zijn gevangenschap veel geheime besprekingen met afgevaardigden van de regering. Deze waren riskant en dreigden zijn positie binnen de eigen beweging op het spel te zetten. Hier trad hij weer zeer krachtig op.
Na zijn vrijlating deed hij er alles aan om Winnie te ontzien, te beschermen en hoge posten te geven
Een rechtszaak tegen haar omtrent de gruwelijkheden en de valse beschuldigingen rondom pater Verryn (die door Winnie als “concurrent” werd gezien) werd bijzonder bemoeilijkt door de ontvoering (door het ANC) van de belangrijkste getuigen, bijna zeker met medeweten van Nelson.
De vele verhalen rondom Winnie maakten zijn positie steeds moeilijker en hadden waarschijnlijk ook een negatieve invloed op zijn geestestoestand.
Het wordt ook erg duidelijk dat de Nelson Mandela die wereldwijd geliefd en vereerd was, een rol was die hij met veel overtuiging speelde, maar in werkelijkheid was hij zwak, onzeker en verre van gelukkig. Ook waren er diverse “uitglijders” waardoor hij de goede verstandhouding met anderen definitief om zeep hielp.
Dit boek geeft een goede inkijk in de verwikkelingen rondom de apartheidsbeweging en de soms kwalijke rol die Winnie Mandela zich aanmat binnen het ANC, zich niet bewust van haar werkelijke positie.
Het is een aanrader voor iedereen die zich interesseert in de strijd in het land.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Martin Pruimers
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
