Een aimabel personage als spil van een tragikomisch verhaal
Samuel is een jongeman die iets heeft met logica en regelmaat. Sociaal is hij een ramp. Hij werkt bij een bank als loketbediende en woont nog bij zijn aan alcohol verslaafde moeder. Dan ontmoet hij Saskia, die wel iets in hem ziet. Ze schijnt zich niet te storen aan zijn sociale gemankeerdheid en ze worden een stel. Maar Samuel kan mensen niet lezen en als hij dingen denkt te fiksen, loopt dat meestal juist heel averechts af. In een periode 'na Saskia' vertelt hij over de drie afgelopen jaren en smeedt hij tegelijk een ultiem plan om Saskia weer voor zich te winnen.
Leen van den Berg (1955), dochter van een Nederlandse vader en Vlaamse moeder, groeide op in de Brusselse rand. Lezen leerde ze van haar inwonende Nederlandse grootmoeder, 'Bomma Holland', en hoewel ze historica en psycho-analytica werd, is taal haar hoofdbezigheid, want ze werkt als schrijfdocente en taalcoach in het volledige Nederlandse taalgebied, dus ook in Suriname en Zuid-Afrika. In 1994 debuteerde ze met een jeugdroman die ze als co-auteur met Beatrijs Peeters schreef. De meeste van haar zeventien tot nu toe verschenen boeken zijn jeugdboeken. Alles is krom is een van die uitzonderingen.
De roman speelt zich in onze heel nabije toekomst af, want het hele coronagebeuren komt erin voor en is ondertussen voorbij. Een gewaagde maar ook gevaarlijke stellingname die er, als het een beetje tegenzit, misschien voor zorgt dat het boek snel irrelevant wordt. Gelukkig is corona niet het hoofdonderwerp van dit boek. Samuel is dat zelf, samen met zijn onvermogen om de mensen om hem heen te begrijpen. Hij is enorm uitleggerig, neemt alles letterlijk en heeft alle kenmerken van hoogfunctionerend autisme, ook al komt die term nooit in het boek voor. Personages met autisme zijn sexy momenteel, want ze komen erg vaak voor in literatuur. Toch is Van den Berg er in geslaagd Samuel authentiek te maken. Autisme is slechts één eigenschap van een persoon, en de schrijfster heeft dat begrepen. Het personage is veel meer geworden dan een clichématige savant die maar één ding goed kan.
Niemand hoeft een schrijfdocent uit te leggen hoe taal werkt, en welke schrijftechnieken bij welke verhalen passen. Het spreekt dan ook voor zich dat dit boek technisch helemaal in orde is. Het geheel pingpongt tussen Samuel in het nu die werkt aan zijn plan om Saskia terug te krijgen, en Samuel in het verleden, wiens goede bedoelingen maar niet het verhoopte effect opleveren. Wat vandaag, op dag nul, staat te gebeuren, zorgt voor spanning en verwachting, terwijl wat reeds voorbij is Samuel kadert als een sympathieke maar onbeholpen man die onbewust ook wel eens op de zenuwen werkt omdat hij is wie hij is. In het letterlijk nemen van wat anderen zeggen, of Samuels neiging om te veel in detail te treden, heeft Van den Berg zich erg kunnen uitleven, wat voor de nodige humor zorgt. In die passages komt de taalervaring van de schrijfster nog het opvallendst naar boven.
'Het is nog tien dagen te vroeg als Saskia me opbelt tijdens een vergadering van het hedgefondsteam. "Samuel, naar huis komen. Nu! Het is zover."
Ik zeg dat dat mathematisch nog niet kan, maar Meyri, die ons gesprek volgt, geeft me een por onder de vergadertafel en fluistert dat ik moet maken dat ik bij Saskia ben.
[…]
"Succes!" roep Joep me nog achterna.
"Succes" vind ik persoonlijk een vreemde bewoording binnen de context van het krijgen van een kind.'
Alles is krom is ludiek, een tragikomedie zonder grootse avonturen, maar waarin de kleine dingen des levens, zowel de mooie als de pijnlijke, toch een ontwrichtend effect hebben. De auteur heeft een hoofdpersonage bedacht dat lezers moeiteloos in het hart zullen sluiten, en neemt hen in vlotte en aantrekkelijke taal bij de hand richting een spectaculair einde.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Marvin O.
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
