Een telbaar oneindig aantal verhaallijnen
‘Je zoon van zeven wordt opgepakt en verhoord. Onvoorstelbaar. Zeven jaar. Wees even vader en stel u voor dat uw zevenjarige zoon voor uw ogen wordt opgepakt. Geblinddoekt. Polsen geboeid met kabelbinders.’ - Bassam Aramin, vader van Abir
Bassam Aramin is een Palestijn die zijn dochter Abir verloor door een Israëlische rubberkogel. Ze was op dat ogenblik tien. Rami Elhanan is Israëliër en verloor zijn dertienjarige dochter Smadar bij een Palestijnse zelfmoordaanslag. Hoewel onwaarschijnlijk, worden de beide vaders goede vrienden. Geen fictie, want de beide mannen bestaan echt en strijden nu samen voor vrede. Colum McCann ontmoette hen een aantal jaren geleden en raakte geboeid door wat ze hadden meegemaakt. Met Apeirogon geeft hij aan de gebeurtenissen een eigen niet-alledaagse draai.
Colum McCann (1965) is een Iers-Amerikaans schrijver, afkomstig uit Dublin maar verkast naar New York, waar hij lesgeeft. Bijna alles wat hij schreef is naar het Nederlands vertaald en met zijn boeken won hij al een tiental grote internationale prijzen. Zijn voorgaande boek, Trans-Atlantisch werd genomineerd voor de Man Booker Prize 2013, maar kwam niet verder dan de longlist. Op een collectie korte verhalen na, is Apeirogon het eerste boek dat sindsdien van hem verschijnt, vertaald door Frans van der Wiel. Over het Midden-Oosten wist hij weinig, maar dat hield hem niet tegen hier toch een boek over te schrijven en dat is op zijn zachtst gezegd verrassend.
Een apeirogon is een geometrische vorm met een telbaar oneindig aantal zijden. Dat de schrijver dat als titel van het boek koos, is natuurlijk geen toeval. De samenkomst van de twee hoofdpersonages in dit verhaal is een gevolg van een schier oneindig aantal gebeurtenissen die men een voor een kan opsporen. Dat is wat McCann ook in grote mate doet. Hij legt verbanden waar men niet onmiddellijk aan denkt en het is indrukwekkend hoe hij eraan slaagt de meest vreemde dingen met elkaar te verbinden.
Het boek is opgedeeld in 1.001 hoofdstukken. Deze zijn allemaal erg kort, soms niet meer dan één zinnetje, soms alleen maar een foto. Hij bouwt op tot hoofdstuk 500, vervolgt dan met 1.001, en begint dan opnieuw vanaf 500 af te tellen. Zo wordt een symmetrie opgebouwd en in enkele gevallen is het zelfs zo dat de beide hoofdstukken met hetzelfde nummer, ook helemaal identiek zijn. Herhaling van bepaalde stukjes komt in dit boek wel vaker voor en zorgt voor een versterkend effect. Verder schotelt McCann een allegaartje voor van korte fragmenten, indrukken, en weetjes die soms schijnbaar niets met het verhaal te maken hebben. Over vogels bijvoorbeeld, of over het kruis van Jezus, over de afkomst van bepaalde woorden, … Maar schijn bedriegt. Alles hangt ingenieus aan elkaar, alleen is het soms even geduld uitoefenen voor dat duidelijk wordt.
Het verhaal is waargebeurd en is ook fictie. De beide hoofdstukken 500 zijn een herwerking van interviews met de twee vaders. Voor al de andere heeft McCann zijn fantasie aan het werk gezet. Hij heeft situaties en dialogen verzonnen, en dat maakt het knap lastig want je weet dat dingen waargebeurd zijn, maar niet precies welke, of hoeveel. De schrijver zelf zaait ook verwarring door in een voorwoord te suggereren dat hij zich vrijheden heeft gepermitteerd, maar in een nawoord uitdrukkelijk te vermelden dat dit fictie is en dat gelijkenissen met bestaande personen toeval is. Lastig. Wie de waarheid wil achterhalen, vindt gelukkig massa’s materiaal hierover op internet terug.
Wat in ieder geval waar is, is dat McCann de sfeer tussen Israël en Palestina, voor zover een buitenstaander dat kan aanvoelen, kristalhelder heeft weten over te brengen. Door zijn bijzondere aanpak om alles kriskras door elkaar te plaatsen en zich van chronologie geen bal aan te trekken, houdt hij zijn lezers uitermate geboeid. Nog voor het boek uit was, kocht Steven Spielberg de filmrechten al. Nu is het afwachten voor welke prijzen dit boek (op zijn minst) genomineerd wordt. Dat dat zal gebeuren, staat buiten kijf.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Marvin O.
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
