Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Niet een van Atwoods toppers

Marvin O. 06 mei 2019

Een Canadese vrouw is met haar vriend Joe en het bevriende echtpaar David en Anna onderweg naar haar vader. Hij is vermist en ze is op weg naar zijn huis, een afgelegen blokhut die aan het eind van de reis alleen per boot te bereiken is. Ze is ervan overtuigd dat ze hem daar gewoon terug zal vinden, maar bij aankomst wordt meteen duidelijk dat haar vader hier al vele maanden niet meer is geweest. De zoektocht levert niet het verhoopte resultaat op, maar toch heeft ze het gevoel alsof haar vader hier wel ergens is en haar bespioneert. Ze zouden oorspronkelijk twee dagen blijven, maar David stelt voor er nog enkele aan te breien, wat de vrouw aanvaardt. De gebeurtenissen rond haar vader, maar ook spanningen tussen de vrienden, zorgen ervoor dat de situatie escaleert.

Boven water dateert van 1972. Surfacing heette het oorspronkelijke boek en reeds in 1979 werd het vertaald. Een nieuwe vertaling volgde in 1985, met Aris J. van Braam als vertaler, en dat jaartal is niet toevallig. Dat jaar verscheen immers Margaret Atwoods (1939) doorbraakroman Het verhaal van de dienstmaagd waarop in het najaar van 2019 een langverwacht vervolg zal verschijnen. Debuteren deed ze al in 1969, alhoewel dat relatief is, want ze publiceerde dan al bijna een heel decennium lang dichtbundels. Na 1985 volgden nog meerdere heruitgaven van Van Braams vertaling van Boven water en ook de nieuwste uitgave is opnieuw deze van dezelfde vertaler.

Het boek vangt wat mysterieus aan. We vinden de vier hoofdpersonages samen terug in de auto, op weg naar een dorp in de buurt van het eiland waar de vader van de verteller woont. Zij kijkt uit over het landschap, praat met haar vrienden, of haalt herinneringen op, en niets daarvan is meteen erg duidelijk. Ook wanneer de vier ter plekke met enkele lokale bewoners praten, vallen de dingen niet op hun plaats. Het aantal vragen neemt nog steeds sneller toe dan er antwoorden gegeven worden. De toen nog vrij jonge Atwood had duidelijk niet het plan opgevat de lezer een makkelijk te verteren maaltijd te serveren.

Alhoewel er voldoende conversaties aanwezig zijn, bestaat een groot deel van het boek uit wat de vrouw – die tevens de vertelster is – denkt. Ze praat met zichzelf en probeert de vraagstukken die haar bezighouden op te lossen. Dat gebeurt in drie delen, waarvan het eerste en laatste in de tegenwoordige tijd geschreven zijn, en het middelste in de verleden tijd. Een merkwaardige stijlbreuk aangezien het verhaal over de drie delen chronologisch verderloopt. Ze wil weten wat haar vader is overkomen, maar gaandeweg gaat ze zich steeds vaker persoonlijke levensvragen stellen die haar zelfbeeld ontregelen.

De vraag die de lezer zich op een gegeven moment zal stellen, is of het hoofdpersonage nog wel geestelijk gezond is. Is ze de strijd om zichzelf boven water te houden aan het winnen, of verliest ze deze net? Wordt haar zelfbeeld wel ontregeld, of wordt het net bijgesteld? Atwood legt die vragen onrechtstreeks op tafel maar poogt niet ze ook te beantwoorden. Het tegendeel is eerder waar. Ze beschrijft slechts en zaait verwarring, maar doet dat wel heel beeldend, haast poëtisch, waaruit haar achtergrond als dichteres blijkt. Laag na laag weeft ze een steeds dikkere mistbank tussen de vragen en de antwoorden. Het hoofdpersonage gedraagt zich steeds buitenissiger. Geen makkelijk te begrijpen boek is dit, geen verhoopte zoektocht naar de vermiste vader met een vast omlijnde plot en een afsluitend einde, geen spannende of zelfs maar logische gebeurtenissen. Het is ook voor de lezer een zoektocht. Boven water was pas Atwoods tweede roman. Alhoewel het boek aanzien wordt als een van haar scherpste en meest intense, is het niet overtuigend goed. Bij vlagen schittert Atwood en toont ze de auteur die ze uiteindelijk geworden is, maar die ze in 1972 toch nog niet was.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Marvin O.

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.