Over de hele lijn oppervlakkig

Onder een huis in Miami, dat ooit eigendom was van Pablo Escobar, liggen vijfhonderd goudstaven ter waarde van 25 miljoen dollar. Criminelen van allerlei pluimage zijn ernaar op zoek. Hans-Peter Schneider is een van die criminelen en hij besluit het huis te huren om zo ongestoord naar het goud te kunnen zoeken. Cari Mora, een vijfentwintigjarige Colombiaanse, past op het huis en komt zo in het vizier van Schneider. Hij levert namelijk ook meisjes aan wie er geld voor over heeft, die vervolgens worden verminkt en getatoeëerd. Maar Cari Mora is niet de eerste de beste. Als tiener ontsnapte ze uit de handen van de FARC en haar ervaring maakt haar een niet te duchten tegenstandster.  

Thomas Harris (1940) werd ooit wereldberoemd met zijn creatie Hannibal Lecter. Dit personage bracht hij tot leven in zijn tweede boek, De rode draak, dat in 1981 verscheen, en waarna nog drie boeken volgden, waaronder het alom bekende The silence of the lambs (De schreeuw van het lam). Alle vijf zijn boeken werden verfilmd. Twaalf jaar na zijn laatste ‘Lecter’ verscheen nu eindelijk nog eens een boek van hem. Voor het eerst sinds zijn debuut is Lecter afwezig. Cari Mora werd door Pon Ruiter vertaald.  

Gruwel van dienst is dit keer Hans-Peter Schneider die van folteren en verminken een kunstvorm maakt. Hij tekent zijn verminkingen vooraf uit op papier, waarna ze worden uitgevoerd en zijn slachtoffers voor grof geld verkocht. Een van zijn favoriete speeltjes is een resomeerapparaat, een toestel waarin zijn slachtoffers met loog kunnen worden opgelost tot ze volledig tot vloeistof vergaan zijn en door de wc gespoeld kunnen worden. De psychopatenbarometer slaat veelbelovend uit als Schneider geïntroduceerd wordt.  

Het verhaal is hard. Harris kijkt niet op een moord meer of minder, en zijn personages blijven zonder uitzondering erg onbewogen onder al het geweld. De hoofdstukken zijn kort en snel, en het scheelt niet veel of er sneuvelen evenveel personages als er hoofdstukken zijn. Dat heeft enkele nadelen. Harris gunt zichzelf geen tijd om de personages veel eigenschappen mee te geven. Op een klein aantal uitzonderingen na zijn ze amper voorgesteld, of ze zijn alweer dood. Het vervreemdt de lezer van het boek want wat heeft het voor zin om je in een personage te gaan inleven als het toch al heel snel weer uit het boek verdwijnt?  

Van de weinige uitzonderingen is Cari(dad) Mora het enige personage waarin Harris écht investeert. Als kind werd ze door de FARC ontvoerd en tot kindsoldaat opgeleid, en af en toe voorziet de schrijver een intermezzo waarin dieper op dit onderwerp wordt ingegaan. Dat zijn interessante stukken. Meer nog, een boek dat uitsluitend over deze fase in Cari’s leven had gegaan, was veel interessanter geweest. Maar Harris toont zich geen diepgravend schrijver in dit boek. Hij wil vooral actie brengen. Het vrijwilligerswerk in de vogelkliniek waar Cari actief is, zorgt voor de enige maar ook korte rustpunten waaruit ook Harris’ bewondering blijkt voor het Pelican Harbor Seabird Station dat echt bestaat. We moeten ook vaststellen dat Cari, alhoewel het boek haar naam draagt, vaak ook helemaal afwezig blijft.

Het verhaal zit rommelig en verwarrend in elkaar. Door de vele wisselingen van personages en decors, die bovendien niet goed beschreven zijn, is het lastig om de gebeurtenissen te visualiseren of het belang ervan in te schatten. Maar bovenal is alles heel voorspelbaar. Op geen enkel ogenblik wordt de lezer ook maar één keer verrast. Het idee achter het verhaal werkt waarschijnlijk beter als film, maar zelfs dan is het maar de vraag of hier meer dan een ongeloofwaardige B-film uit te puren valt. Voor een man die de wereld wellicht de meest angstaanjagende psychopaat ooit heeft geschonken, is dit erg teleurstellend.