Hervertellen is een kunst, en Miller beheerst ze feilloos
Circe, nimf en godin, dochter van zonnegod Helios en Perse, komt in de Griekse mythologie in een drietal boeken voor. Het bekendste is de Odyssee van Homerus, waarin de omzwervingen van Odysseus worden verteld na de Trojaanse oorlog. Tijdens zijn reizen strandt hij op het eiland Aiaia waar Circe naartoe verbannen is. In de mythologie is Circe een van de weinige sterke vrouwen die zich niet zomaar plooit naar de wil van de mannelijke goden. Dat was wat deze figuur zo aantrekkelijk maakte in de ogen van Madeline Miller. De aantrekkingskracht was zo groot dat Miller meer deed dan het verhaal hervertellen. Ze gaf Circe een geboorte en een kindertijd, voegde angsten en verlangens toe, en breide ook een slot aan haar levensverhaal. De roman Circe was geboren.
Miller (1978) behaalde een master in de klassieke talen en geeft ondertussen al ruim twintig jaar les. Ze doceert Latijn en Oud-Grieks in een middelbare school en probeert via toneel Shakespeare dichter bij de jongeren te brengen. In 2012 debuteerde ze met The song of Achilles dat in het Nederlands de niet helemaal correct vertaalde titel Een lied voor Achilles meekreeg. Deze hervertelling van Achilles’ levensverhaal, waar ze tien jaar over deed, kreeg meteen alle lof toegezwaaid en won onder andere de Women’s Prize for Fiction die toen nog de Orange Prize heette. Circe, haar tweede roman, verscheen pas in 2018. Hiermee haalde ze in elk geval een beoogd doel: een tweede boek schrijven in minder dan tien jaar. Geruchten dat Circe niet zou vertaald worden bleken gelukkig vals zodat ook lezers die het Engels niet machtig zijn, nu kunnen genieten van deze uitgebreide hervertelling van Circes leven. Miebeth van Horn vertaalde het boek.
Miller vangt dit boek aan als een coming of ageverhaal. Circe vertelt haar levensverhaal zelf, en portretteert zichzelf als het oudste kind van Helios en Perse, maar is meteen ook het kneusje onder de kinderen. Zij is minder schrander dan haar broers en haar zuster, ontplooit geen zichtbare talenten, heeft zelfs niet de donderende stem van de goden. Als ze dan toch enig talent voor tovenarij lijkt te ontwikkelen, wordt ze door haar ouders en familie uitgelachen. Zelfs haar succesvolle betovering van de beeldschone nimf Scylla tot zeemonster wordt afgedaan als het lot, en niet als Circes verdienste. Wanneer Circe voor één keer haar vader trotseert, wordt ze meteen verbannen naar het eiland Aiaia.
Alhoewel het verhaal van Circe als banneling bekend is, maakt Miller het rijker door gaten op te vullen en er enkele andere mythologische verhalen in te verwerken, zoals dat van de Minotaurus. Ook spendeert ze veel tijd en aandacht aan wat er omgaat in het hoofd van Circe. Haar twijfels, onzekerheden en verlangens worden in de verf gezet. Miller maakt van Circe een erg menselijke godin en laat meermaals verstaan dat “de heks van Aiaia” gelukkiger zou geweest zijn als gewone stervelinge. Alhoewel ze scheepsladingen vol mensen omtovert tot varkens, maakt Circe verder geen misbruik van haar goddelijke status en behandelt ze mensen niet onnodig respectloos.
Miller schreef ondanks achtergrond en plot toch een heel modern verhaal dat qua stijl, maar ook qua waarden, perfect in de 21ste eeuw past. Respect voor medemensen is een actueel thema dat sterk wordt uitgewerkt. Ook het zoeken naar een eigen weg in het leven is heel belangrijk, en dat is toch iets waar mensen nu meer dan ooit mee bezig zijn. Voorkennis van Griekse mythologie is niet nodig om het boek te kunnen volgen, al zal dat wel bijdragen tot een beter begrip van hoe sommige relaties evolueren, of waar bepaalde gebeurtenissen hun oorsprong vinden. Miller voegde achteraan bovendien een uitgebreide namenlijst toe die meer achtergrond geeft bij alle personages.
Na een ijzersterk debuut, bewijst Miller met Circe overtuigend dat ze geen eendagsvlieg is. Dit is misschien wel het meest boeiende portret van deze godin dat verscheen sinds Homerus.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Marvin O.
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
