Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Beklemmend

Marvin O. 27 augustus 2019

Machteld Siegmann (1972) is neerlandicus. Ze schreef al langer, maar alles bleef diep verborgen in een lade liggen. Tot ze een historische roman besloot aan te bieden aan uitgeverijen. Er was interesse, maar het gesprek met de uitgeverij belandde op een gegeven moment bij het ook reeds afgewerkte De kaalvreter. Zij vond dit verhaal geschikter voor een debuut, en zo geschiedde.    

In De kaalvreter wordt een gezin van vier gevolgd in 1974. De spil is Leie, de moeder van het gezin. Nadat ze in haar eentje naar de begrafenis van haar pleegmoeder ging, stortte ze in en sindsdien kan ze letterlijk niets meer. Ze eet amper, ze praat amper, ze zorgt niet meer voor haar gezin en al helemaal niet voor zichzelf. De andere gezinsleden begrijpen niet wat er aan de hand is en weten niet hoe ermee om te gaan. Die anderen zijn Leies man Dirk en de kinderen Anton (15) en Meeus (11). Ze hebben weinig tijd voor elkaar want op de boerderij moet hard gewerkt worden. Tussen Dirk en Anton loopt het bovendien al een tijdje stroef. Van praten komt niets in huis en ieder lijdt in stilte onder de mentale afwezigheid van Leie.    

Siegmann geeft een inkijkje in de handel en wandel van het gezin door alle gezinsleden beurtelings een hoofdstuk cadeau te doen en hen dan te volgen. Omdat het perspectief wisselt tussen dat van een hardwerkende vader, een depressieve moeder, een opgroeiende puber en een kind, verandert ook de verteltoon keer op keer. Vanzelfsprekend ziet een elfjarige de dingen anders dan een volwassene. Ieder bekijkt het instorten van dit gezin op een heel andere manier. Ieder doet heel andere dingen om de tijd te vullen.   

Flashbacks leren de lezer wat er met Leie aan de hand is. Dat gebeurtenissen uit de Tweede Wereldoorlog er wat mee te maken hebben, is geen geheim. Dat wordt op de achterflap van het boek al weggegeven, maar hoe de vork dan precies aan de steel zit, hiervoor moet de lezer het hele boek nog even door. Dat is niet bijzonder lastig. De taal die in het boek gehanteerd wordt is helder en niet ingewikkeld en de hoofdstukken zijn niet lang, wat een snelle lezing bevordert. Het aantal bladzijden zegt, zoals wel vaker, ook in dit geval niets over hoe lang het duurt om dit boek uit te lezen.    

Het onderwerp en de sfeer zijn lastiger door te slikken. De deprimerende situatie waarin het gezin terechtkomt gaat niet in de koude kleren zitten. Het boek werd nog voor het beschikbaar was vergeleken met de debuten van Marieke Lucas Rijneveld (De avond is ongemak) en Lize Spit (Het smelt). Die vergelijkingen zijn accuraat maar De kaalvreter choqueert niet zoals De avond is ongemak, en het speelt zich ook niet grotendeels in Leies verleden af, zoals Het smelt dat wel doet. Wel zijn er parallellen te trekken met het onderwerp ‘geloof’ dat hier en bij Rijneveld een belangrijke rol speelt. De melancholie die de hoofdpersonages in al deze boeken treft, is in De kaalvreter ook niet ontdaan van alle hoop.    

Meer hoop, maar minder diepgang toch ook. Doordat de schrijfster ook naar drie andere personages van een gezin kijkt, die ieder reden hebben om verdrietig te zijn, wordt wat achter Leies depressie zit slechts matig uitgewerkt. Siegmann geeft wat Dirk en de kinderen meemaken veel aandacht, maar in principe doet het niet ter zake voor wat Leie overkomt. Wel verluchtigt dit het boek wat en geeft het tegelijk enige inkijk in hoe de depressie van een gezinslid ook de andere gezinsleden zwaar onder druk zet. Siegmann vindt het leven soms heel moeilijk en lastig, en daarvan heeft ze elk hoofdpersonage wel wat meegegeven. Boeken die je aan het eind niet vrolijk fluitend weglegt, zijn momenteel een trend en daar hoort ook De kaalvreter bij. De beide boeken waarmee het vergeleken wordt, laten echter een diepere indruk na.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Marvin O.

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.