Het thrillergedeelte is minder interessant dan alles eromheen

Nog twaalf dagen en dan mag rechercheur Wu met pensioen. Of hij daar al aan toe is, is een andere vraag. Hij heeft een zoon die nog studeert, een vrouw waarmee hij liever geen hele dag opgezadeld zit, en vindt zich als vijftiger te jong om op zijn lauweren te gaan rusten. Zijn laatste werkdagen bieden hem echter weinig tijd om daarover na te denken, want een moord en een schijnbare zelfmoord eisen al zijn aandacht op. In Italië wordt rond dezelfde tijd een Taiwanees politiek zwaargewicht geliquideerd door een sluipschutter, en het duurt niet lang voor Wu zich begint af te vragen of al deze zaken soms verband houden met elkaar.

Kuo-Li Chang is een Taiwanees schrijver, bij ons eerder onbekend, maar desondanks in eigen land een succesvol auteur met meer dan dertig boeken op zijn palmares. Hij is linguïst, historicus, wapenexpert en voedselcriticus, en brengt die kwaliteiten alle tot uiting in zijn thrillers. In De sluipschutter vinden we op die manier de onalledaagse combinatie terug van een sluipschutter die het ene ogenblik diep in de details van een semiautomatisch wapen duikt, en even later roerbakrijst klaarmaakt voor zichzelf, voor vrienden, en zelfs voor slachtoffers. Changs boeken werden in zijn thuisland al meermaals verfilmd. Ze werden nooit eerder naar het Nederlands vertaald, maar dit boek lijkt een schot in de roos, want ondertussen werden ook de Duitse, Engelse en Franse vertaalrechten verkocht. Voor de Nederlandse vertaling tekende Henk Moerdijk.

Chang schrijft erg staccato: korte zinnen, veel actie en een snelle opeenvolging van gebeurtenissen. Personages handelen naar hun gevolgtrekkingen, maar het is pas door de handeling dat een lezer door heeft dat het personage bepaalde gevolgen getrokken heeft. Chang schrijft dat allemaal niet uit en vraagt van zijn lezer daarom wel de nodige aandacht. Door deze stijl oogt het verhaal bij aanvang rommelig. Het wat en waarom blijft vrij lang vaag, maar al is dat bij aanvang helemaal niet duidelijk, het past bij het verhaal en alles klikt later wel mooi in elkaar. Changs stijl is er niet meteen een die we gewend zijn. Om in de sfeer van de voeding te blijven: we kennen allemaal de zogenaamde aangeleerde smaken, die we pas na enige tijd gaan appreciëren en lekker vinden. De sluipschutter is daar een literaire variant van. Het is wennen, wel een half boek lang, maar eenmaal de smaak verworven, begint het toch lekker te lopen.

Deze op actie gebaseerde thriller is opvallend westers. Een deel ervan speelt zich in Taiwan af, maar de Aziatische sfeer voert niet de boventoon. Het is een verhaal dat heel makkelijk naar onze contreien te verplaatsen is. Dat een van beide verhaallijnen zich in Europa afspeelt, helpt, maar ook het Taiwanese gedeelte kan bijna onaangepast naar om het even welke Europese stad verplaatst worden. Mede om die reden is De sluipschutter heel geschikt om te vertalen en om Chang voor te stellen aan een Europees lezerspubliek.

De auteur maakt enorm veel gebruik van dialoog. Ook deze verloopt aan hoog tempo met korte zinnen en weinig indicatie van wie wat zegt. De personages tonen zich bijdehand en gaan soms humoristisch met elkaar om. Dit past perfect bij de snelheid die Chang in elk aspect van deze thriller heeft gestopt. Het aftellen van de dagen tot Wu’s pensioen geeft de plot een mate van hoogdringendheid die de spanning extra opvoert.

Of het allemaal voldoende is, is een andere vraag. Er zitten enkele fijne nevenaspecten aan het geheel, zoals wanneer Chang tijd neemt om de etymologie en evolutie van het Chinese karakter voor ‘familie’ uit te leggen. Dat een sluipschutter een recept deelt voor gebakken rijst, is best grappig. Ook de familiale besognes van Wu zijn dat. Maar de beide hoofdplots, die uiteindelijk samenkomen en sterk schatplichtig zijn aan Amerikaanse gewelddadige actiefilms, zijn weinig origineel. Het is een aardig boek, maar om Taiwan op de internationale thrillerkaart te zetten, is meer nodig.