Een volwaardig Boekenweekgeschenk

Van 10 tot en met 18 maart 2018 loopt de Boekenweek. Het is de vijfde maal dat Nederland en Vlaanderen deze gelijktijdig organiseren, een lustrumviering die mag worden opgeluisterd door Griet Op de Beeck (1973). Gezien de feiten is haar boekenweekgeschenk dat kopers van minstens €12,50 aan boeken gratis in ontvangst mogen nemen. In Nederland kan men er op 18 maart bovendien gratis mee treinreizen. Voor de inwoners van Friesland is het vast leuk te weten dat dit boekje ook in het Fries zal verschijnen.

Griet Op de Beeck voorstellen is amper nog nodig. Ze debuteerde in het jaar waarin ze 40 ging worden en nog voor ze haar verjaardag daadwerkelijk mocht vieren, was al bekend dat haar debuut verfilmd zou worden. Met Kom hier dat ik u kus, haar tweede boek, brak de Vlaamse ook in Nederland door. Ze zorgde al een paar maal voor controverse, overigens helemaal buiten haar wil om, en een keer had dat te maken met het gebruik van de gij-vorm, in Vlaanderen nog heel normaal maar in Nederland minder. Haar boek Het Beste Wat We Hebben is in deze gij-vorm geschreven en nogal wat lezers meenden ten onrechte dat er dt-fouten in het boek stonden. In de publicatie van het Boekenweekgeschenk heeft men daarom een apart kader opgenomen waarin de dt-regels bij de gij-vorm voor de zekerheid nog eens uitgelegd worden. Amper nodig, want heel veel wordt er in deze novelle niet “gegijd”.

Het boek vangt aan met de dood van Ludo, die na negenenveertig jaar huwelijk op amper drie weken tijd aan kanker bezwijkt. Hij laat een vrouw Olivia na en een gehuwde maar ongewild kinderloze dochter Roos. Olivia is eenenzeventig en halverwege de uitvaart barst ze in tranen uit. Van verdriet, denkt iedereen. Van opluchting, beseft zij. Niemand weet dat ze ongelukkig was in haar huwelijk. Nu ze weduwe is, wordt ze met medelijden overstelpt maar zelf vraagt ze zich vooral af wat ze met haar herwonnen vrijheid zal aanvangen. Dorpsgenoot Tim brengt redding. Hij vertrekt spoedig voor zes weken naar Afrika om er ontwikkelingshulp te doen en kan nog wel iemand gebruiken om kinderen les te geven. Olivia gaf ooit les en gaat op zijn aanbod in. Vrij abrupt vertrekt ze. In Afrika leert ze Daniel kennen en de donkergekleurde man verovert haar hart, waarna Olivia zich nog meer afvraagt wat belangrijk is in het leven.

Op de Beeck snijdt in de novelle meerdere thema’s aan. Afscheid nemen is daar op meerdere manieren een van, maar ook opboksen tegen vooroordelen komt naar voren. De dochter van Olivia is immers helemaal niet opgezet met Olivia’s relatie. Het is te snel na haar vaders dood en Daniel is, o ramp, zwart! Op de Beeck gaat echter niet al te diep op deze beide thema’s in. Het beperkt aantal bladzijden dat ze tot haar beschikking heeft, maakt dat ook vrijwel onmogelijk. Misschien speelt ook mee dat het boekenweekgeschenk bedoeld is voor een breed publiek waarvan een aanzienlijk percentage niet noodzakelijk zin heeft in maatschappelijke onderwerpen. Een derde thema is wel opvallend aanwezig, en dat gaat over de noodzaak aan liefde in een mensenleven. Nu Olivia weduwe is, maakt ze die overweging voortdurend en hakt knopen door op basis daarvan. Dat dit de hoofdgedachte van het boek is, blijkt ook uit een citaat van de dichter Ted Hughes uit Letters of Ted Hughes dat vooraan is opgenomen.

“The only calibration that counts is how much heart people invest, how much they ignore their fears of being hurt or caught out or humiliated. And the only thing people regret is that they didn't live boldly enough, that they didn't invest enough heart, didn't love enough. Nothing else really counts at all.”

Griet Op de Beeck heeft rond die gedachte een mooi verhaal geknutseld en het boek mag dan ook terecht een geschenk genoemd worden.