Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Gebrek aan sciencefictionervaring nekt de schrijfster

Marvin O. 21 februari 2018

2049. De mens is er dan toch in geslaagd de planeet naar de vaantjes te helpen. Oorlogen hebben van de bol een maanlandschap gemaakt waarop nog amper leven en water is. Straling muteerde de overlevenden in sneltempo tot haar- en seksloze wezens, verstoken van pigment ook. Wie kon, ontsnapte naar het ruimtestation CIEL. Daar heerst Jean de Men als een dictator. Vanop CIEL valt hij de aarde nog steeds aan want hij wil kost wat kost Joan van Stof vinden. Toen de oorlog uitbrak was zij een succesvolle kindsoldate die in staat was de natuurelementen te manipuleren. Jean de Men ving haar ooit maar enkel hij weet dat ze ontsnapte en haar strijd tegen hem onverminderd voortzet.  

Lidia Yuknavitch (1963) schreef nooit eerder sciencefiction. Als kind uit een gezin met een vader die haar en haar zuster mishandelde en misbruikte en een alcoholverslaafde moeder, schrijft ze vooral over deze onderwerpen. Ze haalde ooit de selectie van het Amerikaanse olympische vrouwenzwemteam en nam een tijd drugs, en gebruikt ook deze ervaringen in haar boeken. Het boek Joan mag dan wel sciencefiction zijn, maar elementen van Yuknavitch’ eigen ervaringswereld blijven aanwezig. Ze beschrijft extreme vormen van geweld en misbruik, en haar personages zijn niet meer in staat tot seks maar zijn er daarom des te meer door geobsedeerd. Het boek dateert van vorig jaar en werd nu uitgegeven in een vertaling van Thijs van Nimwegen en Anne Roetman.  

De hoofdpersonages in CIEL zijn Christine en Trinculo. Zij schrijft plastieken, een vergevorderde tatoeagetechniek om op de menselijke huid te schrijven. Hij is een genie en vindt allerlei vreemde dingen uit waarmee hij Jean de Men dwarszit. Algauw wordt hij gevangengenomen en ter dood veroordeeld. Voor het zover is, verklapt Trinculo aan Christine dat de lang dood gewaande Joan nog leeft. Terwijl Christine naar haar op zoek gaat, schrijft ze het verhaal van Joan. Zo leert de lezer dit verhaal kennen.  

Joan is in dit boek een Française, opgegroeid in de buurt van Orléans. Ze strijdt voor haar idealen en belandt zelfs op de brandstapel. Meer hints heeft de gemiddelde lezer niet nodig om te beseffen dat Yuknavitch een moderne hervertelling heeft geschreven van het verhaal van Jeanne d’Arc. Afgezien van wat raakpunten, blijft er van het originele verhaal echter niets over. Ook Jean de Men en Christine zijn gebaseerd op historische figuren, namelijk de dertiende-eeuwse Franse schrijver Jean de Meun en de veertiende-eeuwse schrijfster Christine de Pizan. Christine de Pizan was een fervent tegenstandster van de ideeën van Jean de Meun, net zoals Christine en Jean in dit boek tegenstanders zijn.  

Het verhaal lijkt eenvoudig genoeg maar dat is het niet. Het idee is pakken beter dan de uitwerking ervan. Yuknavitch slaagt er vaak niet in om haar ideeën over te brengen op de lezer. Ze werkt ze slechts deels uit en laat de rest over aan de fantasie van haar publiek. Sciencefictionboeken zijn vaak dikker dan gemiddeld, net omdat de auteur wat dingen uit te leggen heeft. Yuknavitch heeft daar lak aan. Een gedurfde keuze, maar in dit geval werkt ze tegen haar. Het aantal losse strengen, onlogische keuzes en onbeantwoorde vragen stapelt zich doorheen het boek op tot één grote spaghetti. Tijdens het eindspel gaat Yuknavitch helemaal los, begint ze steeds vreemdere elementen in het verhaal te introduceren en nemen de gebeurtenissen wendingen die alle verbeelding tarten.  

De conclusie is dat Yuknavitch een briljant idee heeft gehad maar dat ze tijdens het schrijven de pedalen is verloren. Het verhaal is extreem dystopisch en post-apocalyptisch en wordt, naarmate het vordert, steeds vreemder en ongrijpbaarder. Yuknavitch weet niet hoe ze sciencefiction moet schrijven en verliest de continuïteit van de plot volledig uit het oog, waarna vreselijke draken van kunstgrepen nodig zijn om het boek een einde te geven. Het is doodzonde dat Yuknavitch dit idee niet in handen heeft gegeven van een ervaren sciencefictionschrijver.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Marvin O.

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.