Een tot de verbeelding sprekend avontuur

Het piramidecomplex van Gizeh dateert van rond 2500 voor Christus, zo schat men. Maar is dat wel zo? Wat met de tekenen die erop wijzen dat het geheel 10.000 jaar ouder is? Zou het kunnen dat er ooit nog een oudere, bijzonder gesofisticeerde beschaving is geweest? En hoe zit het met intelligent leven? Is dat werkelijk per toeval ontstaan of zijn wij “ontworpen”? Het zijn twee struikelpunten waarover onder de meerderheid van de wetenschappers een consensus bestaat. Die consensus wordt echter, vaak in religieus verband, door een harde kern blijvend betwist.  

Han Thomas (1969) heeft beide thema’s gecombineerd en verpakt in een bijzonder boeiende thriller, Het Darwin dilemma. In Parijs is Nicolas Moreau erin geslaagd om zelf dode cellen tot leven te wekken. Vrijwel meteen erna verdwijnt Moreau. Zijn team zoekt daarom France 2 journaliste Michelle Rousseau aan om de doorbraak zo snel mogelijk wereldkundig te maken. In Caïro is de Engelse antropoloog Mark Enquist bezig met onderzoek in de piramide van Cheops. Hij staat op het punt te bewijzen dat de piramiden inderdaad veel ouder zijn dan gedacht. In zijn kielzog maakt National Geographic een reportage. Maar ook hij ondervindt tegenstand.  

Het boek begint bijzonder intrigerend met een mysterieus en dodelijk gevecht tussen twee onbekenden op de piramide van Cheops. Daarna neemt de schrijver even gas terug om beide verhaallijnen, die eerst volledig los van elkaar lopen, een basis te geven. De ene verhaallijn bevindt zich in de sfeer van de biologie en natuurwetenschappen en de andere leunt meer aan bij archeologie en geschiedenis. Er wordt veel uitgelegd in het begin maar de auteur vergeet niet welk publiek hij bedient en zorgt toch voor voldoende afwisseling en actie. Beide verhaallijnen verlopen wat gelijkaardig. In beide gevallen is er een belangwekkende ontdekking gedaan, of staat die op het punt te gebeuren. Ook wordt beide keren een journalist ingeschakeld die een hoofdrol gaat opeisen. Tenslotte is er, ook in beide plots, een slechterik die de gang van zaken een halt wil toeroepen en die hierdoor geïnspireerd wordt door religieuze overtuigingen. Uiteindelijk komen beide verhaallijnen – zoals verwacht – na ongeveer driekwart samen.  

Bij lezers van Dan Brown is een belletje gaan rinkelen ondertussen en dat is terecht. Dit boek had inderdaad een volgend boek van de hand van Brown kunnen zijn. Browns verhalen hebben meestal een kunsthistorische insteek die hier ontbreekt, en in Browns boeken wordt iets meer gepuzzeld. Thomas gaat iets meer de wetenschappelijke toer op. Afgezien daarvan: zelfde stijl, zelfde thematiek, een zelfde vorm van spanning. Het boek blijft nog onder het niveau van Browns De Da Vinci Code maar overklast vele van diens andere boeken. Net als Brown schrijft Thomas met kennis van zaken. De wetenschappelijke theorie in het boek klopt. Ook de controversiële theorieën waarop het spannende element van dit boek gebaseerd is, zijn niet uit de duim gezogen. Een aantal gebeurtenissen is ook effectief gebaseerd op waargebeurde feiten.  

Het Darwin dilemma verscheen oorspronkelijk in 2011. Han Thomas beloofde toen in hetzelfde genre verder te zullen schrijven, maar een tweede boek kwam er vooralsnog niet. Wel werd deze heruitgave geactualiseerd. Ze is 40 bladzijden dikker en houdt rekening met de politieke ontwikkelingen in Egypte van na 2011. De nieuwe cover sluit ook veel beter aan bij het verhaal dan de oorspronkelijke.  

Van de 49 hoofdstukken eindigt meer dan de helft met een cliffhanger en dat stuwt het boek vooruit. Licht ongeloofwaardig zijn de iets te vlotte medewerking van politiediensten in diverse landen en de wijze waarop de beide verhalen uiteindelijk samenkomen. Dat laatste hangt af van nogal wat toevalligheden, maar is dat niet ook zo bij Dan Brown, of bij uitbreiding bij de helft van alle thrillers? Dit is te vergeven want in ruil geeft Thomas de lezer een vlot geschreven, grotendeels wél realistisch, ook nog eens informatief en spannend boek. Hij moet absoluut dat tweede boek schrijven!