Onvolwassen fantasy

Alex Stern had nooit verwacht ooit aan de universiteit te zullen studeren. Ze is intelligent, maar een moeilijke jeugd vol misbruik en drugs zorgde ervoor dat ze dat potentieel niet kon benutten. Tot haar verbazing krijgt ze een beurs voor Yale aangeboden, en nu maakt ze deel uit van Lethe, een overkoepelend negende huis dat de acht andere studentenverenigingen controleert. Die acht zijn zogenaamde oude huizen, gestoeld op magie en rituelen. Alex wordt in Lethe opgenomen omdat ze Grijslingen – doden wier geest op aarde is blijven rondzwerven – kan zien. Dan wordt een meisje vermoord. Alex vermoedt dat sommige oude huizen hierbij betrokken zijn, en gaat op onderzoek uit.

Het negende huis is het eerste boek van Leigh Bardugo voor volwassenen en is meteen ook het eerste deel van wat een serie moet worden. Als YA-auteur verdiende ze al ruimschoots haar sporen, met in het Nederlands de 'Grisha'-trilogie en de 'Kraaien'-duologie. Haar debuut voor volwassenen kreeg in oktober 2019 lovende kritieken van Stephen King in Entertainment Weekly. Toen hem werd gevraagd naar zijn aanbevelingen voor Halloween, noemde hij Het negende huis Harry Potter voor volwassenen. Maar hoe goed King als schrijver ook is, de boeken die hij aanbeveelt zijn soms heel teleurstellend. Als extra argument won het boek wel de Goodreads Choice Award 2019 in de categorie fantasy. Kan Bardugo ook volwassenen bekoren?

De vertaling van het boek is van de hand van Maren Mostert. De uitgave valt meteen op, want de uitgeverij heeft ook de drie witte zijkanten van het boek van een opdruk voorzien. De slang die op de cover staat siert ook de randen en dat is aantrekkelijk. Tussen sommige hoofdstukken vindt men intermezzo’s van één bladzijde waarin iets over een van de oude acht huizen of Lethe wordt verteld, en ook hierin komen de slangen terug. Verder voegen deze bladzijden niets aan het verhaal toe. Wat hier vermeld staat, vindt men ook anders verwoord in het eigenlijke verhaal terug.

Dat het boek aan Harry Potter doet denken, is maar al te waar. Zweinstein is vervangen door de universiteit van Yale en de hoofdpersonages zijn 18+. Toverstokjes zijn er niet, maar magie die gepaard gaat met gekke spreuken in potjeslatijn of modern Nederlands (alleen in de vertaling uiteraard) is overvloedig aanwezig. Maar helaas, het niveau van de magie en de spreuken is van een kinderachtigheid die geen lezer serieus kan nemen. Met spreuken als 'Moed houden! Niemand is onsterfelijk!' of 'Onbeweend! Ongeëerd en onbejubeld!' werkt Bardugo alleen maar op de lachspieren.

Het achtergrondverhaal van Alex Stern, voornamelijk uit de doeken gedaan via flashbacks, is best te pruimen. Ook de opbouw van het boek zit goed, met heel veel vraagtekens die slechts langzaam, via twee tijdlijnen in het heden en een recent verleden, verdwijnen. Bardugo heeft verstand van verhaalopbouw en houdt haar lezers bij de les door na het wegwerken van een vraagteken meteen twee andere toe te voegen. En omdat dit het eerste deel van een nieuwe serie is, komt ze ook nog weg met de aanvankelijk trage start. Maar eenmaal er een moord gepleegd is, verwachten lezers natuurlijk dat er vaart en spanning in het verhaal komt.

Op beide is het een boek lang vruchteloos wachten. Als we stellen dat er gedurende het grootste deel van het boek absoluut niets gebeurt, dan is dat niet overdreven. Alex rent van hot naar her, huilt tussendoor wat uit bij een vriendin of haar mama, en het nettoresultaat hiervan is vrijwel nihil. Het niveau van het verhaal overstijgt nooit dat van een slecht jeugdboek, met kinderlijke oplossingen voor dito problemen. Zodra Bardugo magie aanwendt om iemand onder dwang stront te laten eten – bovendien totaal irrelevant voor het verhaal – is het dieptepunt wel bereikt. Ze mag vinden dat ze een boek voor volwassenen heeft geschreven, maar de waarheid ligt anders en met dit boek zal ze volwassenen, maar ook een aanzienlijk deel van haar YA-fans teleurstellen.