Mooi geschreven maar niet overtuigend uitgewerkt

Op vakantie in Frankrijk vindt tiener Lieke een slak en neemt hem mee. Benito Benin heet hij. Benito denkt er zo het zijne van en zit vooral te wachten op verandering. Hij is ervan overtuigd dat hij nog niet compleet is en zoals een rups een vlinder wordt, op een gegeven dag ook zal veranderen in iets moois. Lieke zelf zit ook niet goed in haar vel. Ook zij wil veranderen. De vriendschap met Benito is misschien precies wat ze nodig heeft om haar wensen in daden om te zetten.  

Joy is gehuwd met Jacob maar tussen hen in zit een afstand die steeds groter wordt. Hun kinderwens werd nooit vervuld en Jacob stelt voor om de nooit gebruikte kinderkamer te verhuren aan de jonge Lara. In een andere stad woont Fanny, Joys zus. Met haar gaat het helemaal niet goed. Ze heeft veel structuur nodig en alleen met medicatie kan ze min of meer zelfstandig wonen. Haar situatie verslechtert en dat vraagt veel aandacht en tijd van Joy, waardoor ze steeds vaker niet thuis slaapt. Ondertussen ziet ze met lede ogen aan hoe Lara de leegte van haar afwezigheid steeds meer gaat opvullen.  

Yolanda Entius (1961) vestigde al naam als actrice, scenariste en regisseur vooraleer ze zich in 2005 aan haar romandebuut waagde. Voor dat debuut, Rakelings, mocht ze meteen ook de niet meer bestaande Selexyz Debuutprijs in ontvangst nemen, waarvan zij de eerste laureate was. Met enkele van haar latere werken bereikte ze ook nog longlists van diverse prijzen. Het verhaal van Benito Benin en dat van Fanny is haar zesde boek en is een bundeling van twee novelles die elk iets minder dan honderd bladzijden tellen.  

In beide verhalen speelt iemand die niet goed functioneert een hoofdrol. De vriendschap tussen Lieke en Benito speelt zich natuurlijk af in Liekes hoofd. Bij gebrek aan echte vrienden, fantaseert ze erop los. Entius brengt het prettig door het te laten lijken alsof Benito echt een bewustzijn heeft en nadenkt over de dingen. Het is ook het betere verhaal van de twee, maar toch is het te weinig uitgewerkt. Lieke krijgt niet de kans om te groeien tot een volwaardig personage en de lezer moet het doen met wat losse fragmenten uit haar jeugd, enkele belevenissen van de slak, en een sprong in de toekomst die meteen ook de conclusie bevat van de tweehonderd bladzijden die nog hadden geschreven moeten worden maar ontbreken.  

Het verhaal van Fanny wordt deels door Joy, deels door Fanny zelf verteld, maar omdat Fanny steeds meer begeleiding nodig heeft en zich almaar verwarder gaat gedragen, wordt ook het verhaal steeds meer een rommeltje. Het vangt nochtans prima aan, met Joy die de lezer getuige maakt van de barsten die in haar relatie ontstaan, en een goede typering van Fanny. Maar de lezer vervreemdt op een bepaald ogenblik van het geschrevene. Dit tweede verhaal voelt niet zoals het eerste aan alsof er een paar honderd bladzijden te weinig geschreven zijn. In dit geval is het eerder zo dat de chaos die ontstaat steeds lastiger te ontwarren is, en dat een doel of conclusie ontbreekt. Waar de schrijfster naartoe wil, en wat de functie van de raadselachtige Alma Hendriks in het verhaal is, is onduidelijk en blijft dat ook.  

Entius toont zich in de beide verhalen iemand die goed kan observeren en zich goed in de plaats van de ander kan stellen, om er vervolgens met een vanzelfsprekend gemak over te schrijven. Zwaar op de hand worden de verhalen daarom nooit, ook al tikt de schrijfster best wel moeilijke thema’s aan. Het is jammer dat ze ervoor opteerde om Benito’s verhaal niet tot een volwaardige roman uit te werken, en dat ze besloot dat van Fanny te laten uitmonden in chaos. Het zijn die keuzes die maken dat het boek tegenvalt, niet de onderwerpen of de schrijfstijl.