Schrijnend, met veel betrokkenheid verteld
Billy Casper groeit eind jaren 60 van de vorige eeuw op in een achtergesteld arbeidersgezin zonder vader en met een oudere broer Jud, die hem slecht behandelt. Er is weinig geld en eten. Daarom draagt Billy voor schooltijd de krant rond. Door aanrakingen met de politie in het verleden moet hij het meeste van wat hij verdient echter afstaan aan boetes. Op school lukt het ook al helemaal niet en hij zit in een speciale klas vol vijftienjarigen die spoedig de school zullen verlaten om uit werken te gaan. Het enige wat Billy opbeurt, is Kes. Kes is een torenvalk die hij uit een nest haalde en sindsdien met redelijk wat succes probeert af te richten.
De Britse auteur Barry Hines (1939-2016) schreef het oorspronkelijke A kestrel for a knave reeds in 1968. Het werd een succes en een verfilming volgde een jaar later al. Heruitgaven in de oorspronkelijke taal volgen elkaar nog steeds met zekere regelmaat op. Op een vertaling was het echter wachten tot nu. Omdat de film Kes heette, kozen vertalers Harm Damsma en Niek Miedema ervoor om deze naam ook als titel van het Nederlandstalige boek te nemen, wat ze voor aanvang van het boek ook verantwoorden. Zij staan niet alleen met die keuze want ook in het Engels is al enkele jaren een versie beschikbaar met deze verkorte titel.
Kes is een hard boek dat zich afspeelt in een harde omgeving. Billy kent geen liefde. Hij wordt afgeranseld door zijn broer, wordt door zijn moeder afgesnauwd, en de gezinsruzies leiden vaak tot politiebezoek. Op school verveelt hij zich, wordt hij gepest door zijn klasgenoten, en ook de leerkrachten zien in de kinderen makkelijke prooien om hun agressie op af te reageren. Waar Billy ook komt, zelden krijgt hij eens een vriendelijk woord te horen. Meneer Farthing, een van de leerkrachten, is de enige uitzondering. Hij toont zich geïnteresseerd wanneer Billy over zijn torenvalk vertelt en grijpt in als Billy op school gepest wordt. Via rake beschrijvingen en met korte woorden gesnauwde dialogen weet Hines die liefdeloze en uitzichtloze sfeer perfect te vangen.
De torenvalk is het lichtpuntje. Billy leeft op als hij ‘s middags naar huis kan om zijn valk te eten te geven. Het weinige geld dat hij overhoudt van zijn krantenronde, besteedt hij aan de vogel. Soms trekt hij met een jachtgeweer de velden in om zelf op jacht te gaan naar kleine diertjes voor Kes. Zijn interesse in de vogel brengt hem zelfs aan het lezen, iets wat hij heel slecht kan. Om meer te leren over valkenieren, steelt en leest hij er toch een boek over. Hines brengt goed over hoe wilskracht iemand boven zichzelf kan laten uitstijgen.
Alhoewel dit allesbehalve een vrolijk boek is, houdt Hines de lezer van begin tot eind stevig vast. Met vlotte dialogen en beschrijvingen van omgeving en situaties tekent hij een werkelijkheid die we nu niet meer zouden accepteren. Nochtans heeft men geen seconde de indruk een verouderd boek te lezen. Beseffend dat de actualiteit ver weg is, zal de lezer zich toch middenin het verhaal wanen, en dat is te danken aan de betrokkenheid van de schrijver die sterk naar voren komt. De vertaling doet hier geen afbreuk aan. Billy bevindt zich in een marginaal milieu en zijn toekomst is uitzichtloos. Toch straalt hij hoop op beterschap uit.
Hines oogst nog altijd veel respect met dit boek. Sommigen werden zo geraakt door het verhaal dat ze een geldinzameling startten om een standbeeld voor Hines op te richten in zijn geboorteplaats Barnsley. Het zal Billy tonen met Kes op de arm. Een halfjaar na de start is zo’n driekwart van het geld ingezameld en dat is niet zo verwonderlijk. Het boek is krachtig genoeg om nog een hele tijd mee te kunnen.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Marvin O.
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
